Перайсці да зместу

PirateBox

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Прыклад самаробнага PirateBox

PirateBox — партатыўная электронная прылада, якая складаецца з Wi-Fi-роутара і носьбіта інфармацыі. Яна стварае бесправадную сетку для ананімнага і лакальнага абмену файламі[1]. Адметнасць прылады ў тым, што яна не падключаецца да Інтэрнэту[2]. Першапачаткова PirateBox быў распрацаваны для вольнага абмену данымі, якія знаходзяцца ў грамадскім здабытку або распаўсюджваюцца пад свабоднай ліцэнзіяй[3].

Праект быў створаны ў 2011 годзе Дэвідам Дартсам (англ. David Darts), прафесарам Школы культуры, адукацыі і развіцця чалавека імя Штайнхарта пры Нью-Ёркскім універсітэце, на ўмовах ліцэнзіі Free Art License. Праект набыў значную папулярнасць у Заходняй Еўропе, асабліва ў Францыі. Яго развіццё ў значнай ступені падтрымліваў Маціяс Штрубель (ням. Matthias Strubel).

З цягам часу канцэпцыя PirateBox пашырылася ад простага лакальнага абмену файламі да выкарыстання ў адукацыйных мэтах у дзяржаўных школах, на прыватных мерапрыемствах (накшталт крыптавечарын), а таксама для абыходу цэнзуры.

17 лістапада 2019 года Маціяс Штрубель абвясціў аб закрыцці праекта, спаслаўшыся на тэхнічныя цяжкасці, звязаныя з пашырэннем блакіроўкі прашывак у роутарах і прымусовым выкарыстаннем HTTPS у браўзерах.

PirateBox можна ўсталяваць на розныя прылады :

  • Маршрутызатары Wi-Fi: Першай мадыфікаванай прыладай стаў TP-Link MR3020[4]. Пазней сістэму ўсталеўвалі таксама на карт-рыдэр з wifi Zsun[5]. Поўны спіс падтрымліваемых прылад можна знайсці на афіцыйнай wiki-старонцы праекта[6]
  • Аднаплатныя камп'ютары: Напрыклад, Raspberry Pi[7][8].
  • Прылады на базе Android (версіі 2.3+): Існуе неафіцыйны порт для некаторых rooted-прылад[9].
  • PirateBox Live USB: Дазваляе часова ператварыць любы камп'ютар у PirateBox[10].

Карыстальнікі падключаюцца да PirateBox праз Wi-Fi без уводу пароля. Пасля падключэння яны могуць атрымаць доступ да лакальнай вэб-старонкі для загрузкі або спампоўвання файлаў, а таксама выкарыстоўваць ананімны чат або форум. Увесь абмен данымі адбываецца выключна ў лакальнай сетцы прылады і не перадаецца ў Інтэрнэт.

Актывіст PirateBox з прыладай, якая працуе ад сонечнай батарэі

Праект выкарыстоўваецца ў адукацыйных мэтах для распаўсюджвання кантэнту сярод навучэнцаў, дазваляючы ім абменьвацца інфармацыяй праз чат або форум. PirateBox таксама знаходзіць прымяненне ў месцах, дзе доступ у Інтэрнэт абмежаваны, непрактычны або немагчымы.

Адным з найбольш вядомых форкаў (адгалінаванняў) праекта з'яўляецца LibraryBox, створаны Джэйсанам Грыфі (Jason Griffey)[11]. Гэтая версія была спецыяльна адаптавана для выкарыстання ў адукацыйных мэтах, бібліятэках, ахове здароўя і для рэагавання на надзвычайныя сітуацыі. Як і PirateBox, праект LibraryBox прызначаны для распаўсюджвання лічбавай інфармацыі ў месцах, дзе адсутнічае адкрыты доступ у інтэрнэт. Першапачаткова праграмнае забеспячэнне было аптымізавана для працы на роутары TP-Link MR 3020, а распрацоўка версіі 2.1 фінансавалася за кошт гранта ад фонду Knight Foundation.

  1. By. A Pirate Box For Sharing Files (англ.). Hackaday (12 студзеня 2013). Праверана 26 кастрычніка 2025.
  2. Create your own version of The Pirate Bay(нявызн.). The Hindu (26 лістапада 2013). Праверана 26 кастрычніка 2025.
  3. Anderson, Nate. PirateBox: an “artistic provocation” in lunchbox form (англ.). Ars Technica (31 студзеня 2011). Праверана 26 кастрычніка 2025.
  4. PirateBox DIY – OpenWrt (англ.). David Darts (9 студзеня 2013). Праверана 26 кастрычніка 2025.
  5. openwrt:zsun [ PIRATEBOX ]. piratebox.cc. Праверана 26 кастрычніка 2025.
  6. openwrt:hardware [ PIRATEBOX] (англ.). piratebox.cc. Праверана 26 кастрычніка 2025.
  7. 7 Steps to create a decentralized network using piratebox [Beginners - Dynumic]. Dynumic (12 мая 2018). Праверана 26 кастрычніка 2025.
  8. ChiPirate-BOX: the chipest and cheapest Pirate-BOX ever - raspibo. www.raspibo.org. Праверана 26 кастрычніка 2025.
  9. Fun2Code. fun2code-blog.blogspot.com. Праверана 26 кастрычніка 2025.
  10. Run PirateBox on your Laptop from USB [Linux PirateBoxLive](нявызн.). forum.daviddarts.com. Праверана 26 кастрычніка 2025.
  11. LibraryBox. jasongriffey.net. Праверана 26 кастрычніка 2025.