Сіянь

Горад
Сіянь
西安
34°15′40″ пн. ш. 108°56′32″ у. д.
Краіна	Кітай
Статус	Горад субправінцыйнага значэння
Правінцыя	Шэньсі
Кіраўнік	Ye Niuping[d]
Гісторыя і геаграфія
Заснаваны	XI стагоддзе да н.э.
Вышыня цэнтра	405 м
Часавы пояс	UTC+8
Насельніцтва
Насельніцтва	12 183 280 чал. (2020)
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код	29
Паштовы індэкс	710000
Аўтамабільны код	陕A і 陕U
xa.gov.cn
Паказаць/схаваць карты
Сіянь
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сіянь, Сі'ань — горад у Кітаі, адміністрацыйны цэнтр правінцыі Шэньсі. Адзін з самых знамянальных гістарычных і культурных цэнтраў Кітая.

Гісторыя

Горад Сіянь (Чан’ань) быў месцам прызначэння гандлёвых караванаў, якія ішлі па Вялікаму шаўковаму шляху ў Кітай. У наваколлях горада знаходзіцца знакамітая грабніца імператара Цынь Шыхуана і Тэракотавая армія.

На працягу 13 дынастый быў сталіцай Кітая, у прыватнасці ў перыяды Чжоу, Цынь, Хань і Тан. Дынастыйныя сталіцы размяшчаліся звычайна ў розных месцах на невялікай адлегласці ад цэнтра сучаснага Сіяня. Горад існуе больш за 3100 гадоў, некаторы час з’яўляўся самым буйным (як па плошчы, так і па ліку жыхароў) горадам свету.

З 1990 года, у адпаведнасці з планам эканамічнага развіцця Кітая для цэнтральных і паўночных рэгіёнаў краіны, Сіянь пераўтварыўся ў важны цэнтр культуры, адукацыі і прамысловасці.

Транспарт

У горадзе больш 200 аўтобусных маршрутаў.

З 2011 года дзейнічае сетка метро.

У Сіяні 5 вакзалаў, і будуецца шосты. Асноўным лічыцца Цэнтральны вакзал. У 2010 годзе была пабудавана высакахуткасная чыгуначная лінія працягласцю 456 км да горада Чжэнчжоу.

У прыгарадзе размешчаны міжнародны аэрапорт, самы вялікі ў рэгіёне.

Гарады-пабрацімы

• Афіны (грэч. Αθήνα), Грэцыя
• Бірмінгем (англ.: Birmingham), Англія
• Бразіліа (парт.: Brasilia), Бразілія
• Дніпро (укр.: Дніпро), Украіна
• Дортмунд (ням.: Dortmund), Германія
• Ісфахан (перс.: صفهان), Іран
• Яганэсбург (англ.: Johannesburg), ПАР
• Каытханэ (турэцк.: Kağıthane), Турцыя
• Канзас-Сіці (англ.: Kansas City), шт. Місуры, ЗША
• Катманду (непальск.: काठमाडौं), Непал
• Квебек-Сіці (фр.: Ville de Québec, англ.: Quebec City), прав. Квебек, Канада
• Кёнджу (кар.: 경주시, 慶州市), Паўднёвая Карэя
• Кіёта (яп.: 京都市), Японія
• Кордава (ісп.: Córdoba), Аргенціна
• Куска (ісп.: Cuzco), Перу
• Лахор (урду: لاہور), Пакістан
• Нара (яп.: 奈良市), Японія
• По (фр.: Pau), Францыя
• Пампеі (італ.: Pompei, лац.: Pompeii), Італія
• Стамбул (турэцк.: Istanbul), Турцыя
• Фунабасі (яп.: 船橋市), Японія
• Эдынбург (англ.: Edinburgh), Шатландыя
• Ясы (рум.: Iaşi), Румынія

Вядомыя асобы

• Чжаа Сіньтун (нар. 1997) — прафесійны гулец у снукер.

Літаратура

• Сія́нь // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 429. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Сіянь
• Афіцыйны турыстычны сайт Сіяня Архівавана 2 снежня 2007. (кіт.)
• Municipal government website Архівавана 7 красавіка 2019. (кіт.)
• Xian City Map Архівавана 1 ліпеня 2007. (260 kb, (англ.)]
• Photos of Xi’an Архівавана 20 чэрвеня 2015. (англ.)
• Фатаграфіі Сіяня (кіт.)
• Карта Сіяня (кіт.)
• Спадарожнікавыя фатаграфіі Сіяня (Google Maps)
• Xi’an map (Chinese)
• Сіянь на сайце Руска-кітайскага клуба Архівавана 21 лютага 2010.