Іпр

Горад
Іпр (Іпер)
нідэрл.: Ieper
Суконныя шэрагі ўначы
Сцяг Герб
50°51′ пн. ш. 02°53′ у. д.
Краіна	Бельгія
Рэгіён	Фландрыя
Правінцыя	Заходняя Фландрыя
Мэр	Люк Дэханэ
Гісторыя і геаграфія
Плошча	130,61 км²
Водныя аб’екты	Canal Ypres-Comines[d]
Часавы пояс	UTC+1
Насельніцтва
Насельніцтва	34 812 чалавек (2008)
Шчыльнасць	267 чал./км²
Афіцыйная мова	нідэрландская
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код	057
Паштовыя індэксы	8900, 8902, 8904, 8906, 8908
ieper.be (гал.)(фр.)(англ.)(ням.)
Паказаць/схаваць карты
Іпр (Іпер)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Іпр (нідэрл.: Ieper [ˈipər], фр.: Ypres, з.-флам.: Yper), Іперн (ням.: Ypern) — горад, размешчаны на паўночным захадзе Бельгіі, у правінцыі Заходняя Фландрыя, каля мяжы з Францыяй, у складзе еўраакругі Вялікі Ліль. Насельніцтва — 34 897 жыхароў (2006).

Гісторыя

Упершыню згаданы ў VIII стагоддзі, Іпр быў адным з самых багатых гарадоў сярэдневяковай Еўропы, з насельніцтвам у 80 тысяч жыхароў. У XII—XIV стагоддзях ён аспрэчваў у Бругэ і Гента званне галоўнага цэнтра цэхавага сукнаробства ў Фландрыі. Зацяжная аблога англічанамі падчас Стагадовай вайны (1383) падарвала яго дабрабыт. У канцы XVI стагоддзя, калі мясцовым біскупам быў знакаміты Янсен (заснавальнік янсенізму), у Іпры жыло ўжо не больш за пяць тысяч чалавек. Далейшыя страты эканоміка панесла падчас войн Людовіка XIV, калі ўмацаваны Вабанам горад не раз падвяргаўся аблогам.

Першая сусветная вайна

Іпр забяспечыў сабе месца ў сусветнай гісторыі як ключавы пункт Заходняга фронту Першай сусветнай вайны. Іпрскі выступ у брытанскіх лініях абароны стаў арэнай трох буйных бітваў, падчас якіх немцы ў 1915 годзе ўпершыню ў гісторыі ўжылі хімічную зброю — хлор — і ў 1917 годзе, таксама ўпершыню ў якасці зброі, — гарчычны газ, цяпер вядомы як іпрыт.

З 250 000 салдат Антанты, якія загінулі каля Іпра, кожны пяты застаўся непахаваным. У памяць пра гэта каля ўезду ў Іпр у 1927 годзе была адкрыта ўзведзеная на брытанскія сродкі трыўмфальная арка — так званыя Мененскія вароты. На мануменце выбіты імёны 54 тысяч загінулых у гэтых месцах падчас Першай сусветнай вайны. Увогуле вакол горада налічваецца не менш за сто сорак вайсковых могілак і мемарыялаў.

Насельніцтва

• 1986 год — 35 тыс. чал.

Славутасці

Стары горад быў амаль цалкам знішчаны падчас Першай сусветнай вайны, аднак яго найбольш значныя збудаванні былі пазней адноўлены. Першае месца сярод іх займае выбітны помнік гатычнай грамадзянскай архітэктуры — палата суконшчыкаў і бефруа (1304). У гарадскім саборы Св. Марціна (XIII—XV стст.) Янсен. У новы і найноўшы час гэта быў першы выпадак поўнага знішчэння (і наступнага аднаўлення) еўрапейскага горада па прычыне ваенных дзеянняў.

Раз у тры гады ў Іпры праводзіцца касцюміраваны Фестываль Кошак, у памяць пра жудасную традыцыю, якая існавала аж да пачатку XIX стагоддзя: скідваць жывых кошак з гарадской вежы. Апагеем свята становіцца скіданне з вежы цацачных катоў.

Гарады-пабрацімы

•  Sittingbourne^[d], Вялікабрытанія
•  Ва, Гана
•  Зіген, Германія
•  Лертэ, Германія
•  Семей, Казахстан
•  Сент-Амер, Францыя
•  Хірасіма, Японія

Літаратура

• Ипр // Географический энциклопедический словарь: Географические названия (руск.) / Гл. ред. А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев (зам. гл. ред.) и др. — 2-е изд., исправл. и дополн. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 191. — 592 с. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.

Спасылкі

• Cats Parade Архівавана 15 чэрвеня 2006.