Сяргей Канстанцінавіч Паўловіч

Сяргей Канстанцінавіч Паўловіч
Асабістыя звесткі
Псеўданімы	Паляшук
Дата нараджэння	25 верасня 1875(1875-09-25)
Месца нараджэння	Восаўцы, Кобрынскі павет, Гродзенская губерня, Літоўскае генерал-губернатарства, Расійская імперыя
Дата смерці	16 верасня 1940(1940-09-16) (64 гады)
Месца смерці	Вільня, Літоўская ССР, СССР
Пахаванне	Свята-Ефрасіннеўскія могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  Польская Рэспубліка  СССР
Альма-матар	Віленская духоўная семінарыя Кіеўская духоўная акадэмія
Месца працы	Віленская беларуская гімназія
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	публіцыст, перакладчык, педагог, багаслоў
Мова твораў	беларуская
Грамадская дзейнасць
Член у	Беларускае навуковае таварыства Таварыства беларускай школы
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы

С. Паўловіч у першым радзе другі справа

Сяргей Канстанцінавіч Паўло́віч (13 (25) верасня 1875, в. Восаўцы, Кобрынскі павет, Гродзенская губерня, цяпер Драгічынскі раён, Брэсцкая вобласць — 16 верасня 1940, Вільня; Псеўданім: Паляшук) — беларускі педагог, публіцыст, грамадскі і культурны дзеяч.

Біяграфія

З духоўнага саслоўя.

Скончыў праваслаўную Віленскую духоўную семінарыю, Кіеўскую духоўную акадэмію (1899). Працаваў у царкоўных установах, у 1909—1913 гадах выкладчыкам мужчынскай 4-класнай настаўніцкай семінарыі, рэальнага вучылішча Іопшынай, прыватнай жаночай гімназіі Анісімавай у Рагачове Магілёўскай губерні (1909—1912), у 1913—1918 гадах інспектарам народных школ Ваўкавыскага павета Гродзенскай губерні.

З пачатку 1920-х гадоў жыў у Вільні. Член Беларускага навуковага таварыства; адзін з кіраўнікоў Таварыства беларускай школы. У 1925—1928 гадах настаўнік і дырэктар Віленскай беларускай гімназіі.

Прапагандаваў ідэі працоўнай школы. Аўтар беларускіх школьных падручнікаў і вучэбных дапаможнікаў. Актыўна выступаў супраць паланізацыі. Крытыкаваў прымусовае ўвядзенне ў беларускіх школах лацінкі (брашура «Некалькі ўваг аб беларускім „Лемантары“ Ст. Любіч-Маеўскага», 1929), але сам таксама карыстаўся лацінкай (буквар «Zasieúki», 1937). Выдаў першы ў найноўшай гісторыі беларускамоўны праваслаўны малітваслоў.

Арыштоўваўся польскімі ўладамі ў 1930 і 1933 гадах. У 1937 годзе буквар Паўловіча «Zasieúki» канфіскаваны польскай паліцыяй.

У 1937 годзе выдаваў (або рэдагаваў) часопіс для дзяцей «Снапок».

У публіцыстыцы (найперш на старонках часопісу «Беларускі летапіс») шмат увагі надаваў пытанням самаадукацыі і хатняга выхавання, культурна-асветнай рабоце, рэлігійнай адукацыі.

Бібліяграфія

• Свяшчэнная гісторыя Старога Завету. — Вільня, 1926;
• Пазашкольная асвета. Культурна-асветная праца ў гуртках ТБШ. — Вільня, 1928;
• Пішы самадзейна: Развіццё навыку самастойнага пісьма. Ч. 1. — Вільня, 1928;
• Метадычныя ўвагі да пасобніка «Пішы самадзейна». — Вільня, 1929;
• Свяшчэнная гісторыя Новага Завету. — Вільня, 1936;
• Першыя зерняткі. — Вільня, 1936.

Літаратура

• Аляксандр Горны. Сяргей Паўловіч (1875—1940): старонкі жыцця і дзейнасці // Беларускі гістарычны часопіс. № 9, 2005.
• Маракоў Л. У. Рэпрэсаваныя праваслаўныя свяшчэнна- і царкоўнаслужыцелі Беларусі 1917—1967. Энцыклапедычны даведнік у 2-х тамах. Т. 2. — Мн., 2007.
  • Антология педагогической мысли Белорусской ССР. М., 1986
  • Памятная книжка Могилевской губернии.
  • Народная адукацыя і педагагічная навука ў Беларусі (1917—1945). Мн., 1993
  • Вабішчэвіч А. Каб жыць пад сваім небам: Навукова-педагагічная спадчына Сяргея Паўловіча // Голас Радзімы. 1996, 19, 26 снеж.
• Паўло́віч Сяргей Канстанцінавіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 569. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
• Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003.
• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 5: М — Пуд / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1999. — 592 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0141-9.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Сяргей Канстанцінавіч Паўловіч
• Сяргей Канстанцінавіч Паўловіч — беларускі багаслоў, педагог, перакладчык
• Марына Шырокава Сяргей Паўловіч як асветнік і перакладчык // Сайт прыхода Свята-Петра-Паўлаўскага сабора горада Мінска