Сальвініевыя

Сальвініевыя
Сальвінія плывучая (Salvinia natans)
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Папарацепадобныя Клас:  Папараці Парадак:  Сальвініі Сямейства:  Сальвініевыя
Міжнародная навуковая назва
Salviniaceae Martinov (1820)
Сінонімы
Azollaceae Wettst.
Тыпавы род
Salvinia Ség. — Сальвінія
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   18010 NCBI   32186 EOL   4499 IPNI   30004773-2 FW   54784

Сальві́ніевыя (Salviniaceae) — сямейства папарацей, улючае роды азола і сальвінія.

Апісанне

Прадстаўнікі гэтага сямейства травяністыя расліны невялікіх памераў. Сальвініевыя — разнаспоравыя расліны. Парасткі звычайна адносна кароткія, часцей за ўсё дыхатамічна разгалінаваныя. У азолы лісты чаргаваныя і 2‑лопасцевыя, адна доля зялёная і плавае, а другая апушчана ў ваду, белая або напаўпразрыстая. У сальвініі лісты ў кальчаках па 3, дзе 2 лісты плаваюць на паверхні, а трэці апушчаны, падобны на масу дыхатамічна разгалінаваных каранёў. Сорусы на апушчанай у ваду частцы расліны заключаны ў шарападобны індузій, змяшчаюць або 1–2 мегаспоры, або некалькі мікраспор.

Плаваючыя гідрафіты, якія не маюць каранёў, аднак здольныя часова расці на паверхні занадта вільготнага субстрату (напрыклад, пры часовым малаводдзі). Усе сальвініевыя ў спрыяльных умовах актыўна размнажаюцца вегетатыўна і ствараюць сур’ёзныя праблемы для вадаёмаў. З прычыны сімбіёзу азолы і цыянабактэрыі анабены (Anabaena azollae) адбываецца азотфіксацыя, і папараць пачынае хутка нарошчваць вегетатыўную масу.

Пашырэнне

Растуць на паверхні вады.

Прадстаўнікі сямейства вядомыя ў выкапнёвых слаях мезазойскай эры. Эвалюцыя адбывалася па шляху рэдукцыі. Яна закранула як вегетатыўныя, так і рэпрадуктыўныя органы, расліны зменшыліся ў памерах, прасцейшай стала іх будова.

Сучасны арэал гэтых папарацей вельмі шырокі: яны растуць у вадаёмах Афрыкі, трапічных і ўмераных рэгіёнах Азіі, цэнтральных і паўднёвых рэгіёнах Еўропы.

Сямейства Сальвініевыя ўключае 2 роды:

• Azolla Lam. — Азола
• Salvinia Ség. — Сальвініяtypus

У вадаёмах Беларусі трапляецца толькі адзін від — сальвінія плывучая, або вадзяная папараць (Salvinia natans), якая з’яўляецца аднагадовай раслінай. Мае нацыянальны ахоўны статус.

У Паўднёва-Усходняй Азіі азолу (яе біямасу) прымяняюць у якасці натуральнага ўгнаення рысавых палёў. Сальвініевыя выкарыстоўваюцца ў акварыумістыцы і ландшафтным дызайне.

Літаратура

• Махлин М. Д., Сурова Т. Д. Порядок Сальвиниевые (Salviniales) // Жизнь растений: В 6-ти т. / Гл. ред. Ал. А. Федоров; ред. тома И. В. Грушвицкий, С. Г. Жилин. — М.: Просвещение, 1978. — Т. 4. Мхи. Плауны. Хвощи. Папоротники. Голосеменные растения. — С. 248—254. — 447 с. — 300 000 экз.

Спасылкі

• САЛЬВІНІЕВЫЯ на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларуская энцыклапедыя»