Мярэжка

Мярэжка
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Схема выканання

Прыклад выканання мярэжкі

Мярэжка — выкананыя шляхам вышморгвання нітак з тканіны карункавыя радкі. Ніткі выдзіраюць толькі ў адным кірунку. Узор утвараецца за кошт збірання асобных нітак у пучкі. Для выканання мярэжкі выкарыстоўваюць тканіны са шчыльнай тэкстурай.

Мярэжка можа прысутнічаць на вырабе як самастойна, так і быць дапоўнена вышыўкай.

Гісторыя

Кашулі з мярэжкамі — часцей за ўсё самыя архаічныя з абрадавых (вясельных і пахавальных). Мярэжкаю яднаюцца ў іх плячо і рукаў, на падоле пазначаюцца рубцы — нізы прадольных швоў паміж полкамі, з якіх шылася доўгая «чарэсная», без папярочных швоў кашуля (сарочка-сцэльніца).

Віды мярэжкі

Па спосабе сцягвання нітак у пучкі адрозніваюць розныя віды мярэжкі:

• снавальныя;
• простыя;
• мнагарадныя;
• мярэжкі з насцілам;
• камбінаваныя.
• ядзерныя.

Разнавіднасцяў мярэжак мноства. Асноўныя віды мярэжак: пэндзлік, слупок, козлік, жучок, панка, мярэжка, пераплеценая ў сярэдзіне, рэльефная, снавальная і мярэжка-насціл.

Мярэжка «пэндзлік» з’яўляецца як бы асновай усіх астатніх відаў мярэжак і выкарыстоўваецца для падшывання гатовых вырабаў. Пучкі яе складаюцца з 3-5 нітак, зацягнутых з аднаго боку. Астатнія віды мярэжкі выконваюцца па прынцыпе «пэндзліка» са змяненнем спосабаў мацавання — з двух бакоў або з аднаго — і колькасці нітак ва ўзоры.

Дзеясловы

У Матэрыялах для дыялектнага слоўніка Гомельшчыны 1978 года зафіксавана слова памярэжыць (памірэжыць) — упрыгожыць мярэжкай, выкарыстоўваліся таксама варыянты замярэжыць, намярэжыць.