K wobsahej skočić

Zornowc

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Šleski zornowc

Zornowc abo granit (wot łać. granum, „zorno“) je magmatiska kamjenizna, kotra wobsteji z křemjenja, žiwca a błyšćinki. Křemjeń je ćmowy (šěry hač šěromódry). Ze žiwcow přewažuje kaliumowy žiwc nad plagioklasom a z tym so rozeznawa wot granodiorita. Žiwc ze zornowca ma zwjetša čerwjenu, oranžojtu abo okrowu barbu. Ćmowa błyšćinka (biotit) je přeco zastupjena, swětła (muskovit) móže być přitomna. Zwjetša ma srjedźne hač hrube zorna. Zornowc twori hłuboke ćělesa. Samsnu zestawu matej ryolit (wulkaniska magmatiska kamjenizna) a porfyr (žiłowa magmatiska kamjenizna). Zornowc so daloko a šěroko wužiwa jako twarski a dekoratiwny kamjeń. W srjedźnej Europje je jara rozšěrjeny.

Typiska kamjenizna w Hornjej Łužicy je granodiorit (łužiski abo dwubłyšćinkaty). Pola Kralowskeho haja so namaka kralowskohajski zornowc, kotryž je srjedźozornaty a chudy na błyšćinku. Na juhowuchodźe we Łužiskich horinach so namaka hrubje zornaty rumburski zornowc. W Hornjołužiskich honach a Hornjołužiskej holi a hatowej krajinje namakaja so mnohe zornowcowe fragmenty ze sewjerneje Europy, kotrež su powostanki lodowych dobow. Zornowc wudobywa so w aktiwnej skałe w Měrjowje.[1]

  1. Geologiska karta 1:50 000 (němsce) Staatsbetrieb Geobasisinformation und Vermessung Sachsen. Wotwołane dnja 27. julija 2025.
  • Arnošt Dudek, Miroslav Malkovský, Miloš Suk: Atlas hornin. 2. nakład. Academia, Praha 1984, str. 312.
 Commons: Zornowc – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije