Manicho
Os manichos,[1] tamén chamados xergos[2] ou zurdos,[3] son as persoas que asimilan tendencia natural ou utilizan preferentemente o lado esquerdo do seu corpo, situación observable nas súas extremidades. É un fenotipo minoritario da especie humana. As persoas que usan preferentemente a man dereita son destras, mentres que as que usan indistintamente as dúas mans ou pernas son ambidestras.
En 1992, un grupo inglés de persoas zurdas propuxo celebrar o 13 de agosto como Día Internacional das Persoas Zurdas. O seu propósito era concienciar ós responsables das industrias sobre as dificultades que sofre unha persoa zurda cando debe manexar aqueles obxectos de uso común que están deseñados especificamente pensando en ser utilizados coa parte dereita do noso corpo.[4]
Demografía
[editar | editar a fonte]Os manichos naturais están presentes en todas as poboacións do globo. Arredor dun 8 a un 13 % da poboación mundial é manicha.[5] Estímase que a porcentaxe real de persoas zurdas é maior, se se puidesen contabilizar aquelas persoas destras que o son por aprendizaxe ou por presión social, aínda sendo zurdos xeneticamente.
Os estudos indican que o fenómeno é máis común nos homes ca nas mulleres.[6] Hai máis manichos homes (13 %) ca mulleres (9 %), sen que se saiba a causa.
A porcentaxe de nenos manichos é moito maior en casos de nacementos múltiples, como no caso dos xemelgos.[7] Tamén é máis probable que sexan manichos os individuos de varios grupos con desordes neuronais, persoas que padecen epilepsia, síndrome de Down, autismo, outras formas de atraso mental, dislexia, etcétera.[8][9][10][11] Estatisticamente, o xemelgo idéntico dun manicho, ten un 76 % de probabilidades de ser manicho por causas en parte xenéticas e en parte ambientais.[12] Tamén entre a xente do sur de Asia, Europa do leste, e descendentes de xente do Sueste asiático, hai máis manichos que entre ningún outro grupo étnico do mundo, mentres que entre os descendentes de xente de Europa occidental, Europa do norte, e África hai menos.[13][13]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para manicho.
- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para xergo.
- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para zurdo.
- ↑ "¿Por qué se celebra el día de los zurdos?" (en castelán). Consultado o 2.03.2025.
- ↑ Hardyck, C., & Petrinovich, L. F. (1977). "Left-handedness," Psychological Bulletin, 84, 385–404.
- ↑ Raymond, M.; Pontier, D.; Dufour, A.; and Pape, M. (1996). "Frequency-dependent maintenance of left-handedness in humans," Proceedings of the Royal Society of London, B, 263, 1627–1633.
- ↑ No caso de xemelgos idénticos, véxase Twinning Facts — National Organization of Mothers of Twins Clubs, Inc.. Accessed June 2006.
- ↑ Schachter, S. C.; Boulton, A.; Manoach, D.; O'Connor, M.; Weintraub, S.; Blume, H.; & Schomer D. L. (1995). "Handedness in patients with intractable epilepsy: Correlations with side of temporal lobectomy and gender," Journal of Epilepsy, 8, 190–192.
- ↑ Batheja, M., & McManus, I. C. (1985). "Handedness in the mentally handicapped," Developmental Medicine and Child Neurology, 27, 63–68.
- ↑ Cornish, K. M., & McManus, I. C. (1996). "Hand preference and hand skill in children with autism," Journal of Autism and Developmental Disorders, 26, 597–609.
- ↑ Grouios, G.; Sakadami, N.; Poderi, A.; & Alevriadou, A. (1999). "Excess of non-right handedness among individuals with intellectual disability: Experimental evidence and possible explanations," Journal of Intellectual Disability Research, 43, 306–313.
- ↑ Ask Yahoo!: Why am I right-handed, but my brother is left-handed? Accessed June 2006.
- ↑ 13,0 13,1 Table 2
