Jump to content

Red classicagh chryss Kuiper

Ass Wikipedia.
486958 Arrokoth, y chied chorpane classicagh jeh cryss Kuiper ren ren saagh spoar keayrt er.
Cruinlee cubewanoyn eigsoylagh ayns cosoylaght rish cruinlagh Neptioon (gorrym) as Pluto (bane-yiarg)

Red classicagh chryss Kuiper, ta enyssit cubewano ("QB1-o") chammah,[a] she corpane ayns cryss Kuiper (KBO) marish corrid injil ta cruinlaghey çheu hoal jeh Neptioon as nagh vel stiurit lesh aavuilley cruinlagh marish Neptioon. Ta cruinlee 40–50 AU er essylys lieh-vooar ec cubewanoyn as, neughollrish Pluto, cha nel ad tessenaghey cruinlagh Neptioon. T'eh meanal dy vel corrid injil as, keayrtyn, cleayn injil oc, gollrish ny planaidyn classicagh.

Ta'n ennym "cubewano" çheet ass y chied chorpane tessen-Neptioonagh (TNO) va feddynit lurg Pluto as Charon: 15760 Albion, va enmyssit dy shallidagh myr (15760) 1992 QB1 derrey Jerrey Geuree 2018.[2] Va corpaneyn cosoylagh enmyssit dy mennick myr "QB1-o", or "cubewanos" (cubewanoyn), ass y chorpane shen, ga dy vel yn enmys "classicagh" ymmydit ny s'menkey 'sy lettyraght oaylleeaght.

Ta corpaneyn enmyssit myr cubewanoyn goaill stiagh:

Va 136108 Haumea rang-oardit myr cubewano dy shallidagh hoshiaght lesh y Minor Planet Center ayns 2006,[4] agh v'eh feddynit magh ny s'anmey dy vel cruinlagh aavuiltagh echey.[3]

Rolley

[reagh | edit source]

Shoh rolley keintagh jeh corpanyn classicagh chryss Kuiper. Rish Jerrey Souree 2023, ta mysh 870 corpaneyn marish q > 40 AU as Q < 48 AU.[5]

Jeeagh er neesht

[reagh | edit source]

Fo-noteyn

[reagh | edit source]
  1. Ga dy nee enmys shenn-emshiragh t'eh, ta "cubewano" foast ymmydit lesh y Minor Planet Center da'n rolley oc bentyn rish myn-phlanaidyn foddey.[1]

Imraaghyn

[reagh | edit source]
  1. "Distant Minor Planets".
  2. Jewitt, David. "Classical Kuiper Belt Objects". UCLA. Feddynit magh er 1 Jerrey Souree 2013.
  3. a b c d Brian G. Marsden (30 Jerrey Geuree 2010). "MPEC 2010-B62: Distant Minor Planets (2010 FEB. 13.0 TT)". IAU Minor Planet Center. Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 4 Mean Fouyir 2012. Feddynit magh er 26 Jerrey Souree 2010.
  4. "MPEC 2006-X45: Distant Minor Planets". IAU Minor Planet Center & Tamkin Foundation Computer Network. 12 Mee ny Nollick 2006. Feddynit magh er 3 Jerrey Fouyir 2008.
  5. "q > 40 AU and Q < 48 AU". IAU Minor Planet Center. minorplanetcenter.net. Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. Feddynit magh er 31 Jerrey Souree 2023.

Kianglaghyn magh

[reagh | edit source]