Palatale Approximant
Erscheinungsbild
| Palatale Approximant | ||
|---|---|---|
| IPA-Nummere | 153 | |
| IPA-Zeiche | j | |
| IPA-Bildli | ||
| Teuthonista | ||
| X-SAMPA | j | |
| Kirshenbaum | j | |
De palatali Approximant isch en Luut vo dr mänschliche Sprooch. Er chùnt in zirka 85% vo de Sprooche vo dr Wält vor[1]. S Zeiche im IPA defür isch [j]; im Alemannische schryybt mer en meischt au mit <j> wie im Wort “jung”.
Artikulation
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Es isch en Approximant, er wird ohni Verschlùss oder Engi im Muul bildet.
- De Artikulationsort isch palatal; d Zùng duet sich em harte Gaume aanööchere.
- D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
- Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
- Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.
Verbreitig
[ändere | Quälltäxt bearbeite]| Sprooch | Wort | IPA | Bedütig | Bemerkig | |
|---|---|---|---|---|---|
| Alemannisch | Joutütsch | Jùu | ‚Jaun‘ | ||
| Oberelsässisch | Johr | ‚Joor‘ | |||
| Solothurnisch | joo | ‚joo‘ | |||
| Ùnterelsässisch | Adje | ‚Adjöö‘ | |||
| Züritüütsch | jaa | ‚joo‘ | |||
| Rätoromanisch | Surselvisch | jamna | ‚Wùch‘ | ||
| Putèr | sajetta | ‚Blitz‘ | |||
| Vallader | jada | ‚Mool‘ | |||
| Frankoprovenzalisch | Greyerzerisch | vayà | ‚Wärt‘ | ||
| Walliser Patois (Nendaz) | partchyë | ‚Allmänd‘ | |||
| Dütsch | jeder | ‚jede‘ | |||
| Adygeische | ятӀэ | ‚Drägg‘ | |||
| Arabisch | Standard | يوم | [jawm] | ‚Daag‘ | |
| Katalanisch[2] | veiem | [bəˈjɛm] | ‚mir gsänne‘ | ||
| Chinesisch | Kantonesisch | 日/jat9 | [jɐt˨ʔ] | ‚Daag‘ | |
| Mandarin | 一/Pinyin:yī | [ji˥] | ‚eis‘ | ||
| Korsisch | ghjesgia | [ˈjeːʒa] | ‚Chilch‘ | ||
| Dänisch | jeg | [jɑɪ], [jɐ] | ‚Ich‘ | ||
| Niiderländisch | jaar | ‚Joor‘ | |||
| Änglisch | you | ‚du‘ | |||
| Finnisch | jalka | [ˈjɑlkɑ] | ‚Bai‘ | ||
| Französisch | yaourt | ‚Jogurt‘ | |||
| Neugriechisch | φωτιά | [foˈtja] | ‚Füür‘ | ||
| Hebräisch | ילד | [jeled] | ‚Bueb‘ | ||
| Ungarisch | játék | [jaːteːk] | ‚Spiil‘ | ||
| Japanisch | Hiragana:やった/yatta | [jatːa] | ‚gmacht ha‘ | ||
| Malaiisch | sayang | [sayaŋ] | ‚Liebi‘ | ||
| Norwegisch | jul | [jʉːl] | ‚Wyynechte‘ | ||
| Polnisch[3] | jutro | ‚morn‘ | |||
| Russisch | я/latiinisch: ya | [ja] | ‚Ich‘ | ||
| Swedisch | jag | [ˈjɑːɡ] | ‚Ich‘ | ||
| Türkisch | yol | [jol] | ‚Wäg‘ | ||
| Ukrainisch | їжак /latiinisch:yizhak | [jiˈʒak] | ‚Igel‘ | ||
| Vietnamesisch | de | [jɛ] | ‚Zimt‘ | ||
| Zapotekisch | Tilquiapan[4] | yan | [jaŋ] | ‚Hals‘ | |
Fuessnote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Ladefoged, P., Meddieson, I. The Sounds of the World's Languages. Blackwell Publishing. Malden, MA (USA). 1996. pp. 322
- ↑ Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), "Catalan", Journal of the International Phonetic Association 22 (1-2): 53–56
- ↑ Jassem, Wiktor (2003), "Polish", Journal of the International Phonetic Association 33 (1): 103–107
- ↑ Merrill, Elizabeth (2008), "Tilquiapan Zapotec", Journal of the International Phonetic Association 38 (1): 107–114
| Konsonante | Lueg au: IPA, Vokale | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||