Jacek Szymkiewicz
Jacek Szymkiewicz na koncercie w supraskim Alkierzu (2010) | |
| Pseudonim |
Budyń |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
17 sierpnia 1974 |
| Data i miejsce śmierci |
11 kwietnia 2022 |
| Instrumenty |
gitara elektryczna, gitara akustyczna, instrumenty klawiszowe, saksofon |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Wydawnictwo |
Mystic Records |
| Powiązania | |
| Zespoły | |
| Pogodno Babu Król | |
Jacek Szymkiewicz, pseud. Budyń (ur. 17 sierpnia 1974 w Trzebiatowie, zm. 11 kwietnia 2022 w Warszawie) – polski muzyk, wokalista, kompozytor, multiinstrumentalista, autor tekstów, poeta i pisarz. Założyciel i lider zespołu Pogodno, współtwórca formacji Babu Król oraz członek wielu innych projektów muzycznych. Uważany za jednego z najbardziej oryginalnych i charyzmatycznych artystów polskiej sceny alternatywnej.
Życiorys artystyczny
[edytuj | edytuj kod]Dzieciństwo i młodość
[edytuj | edytuj kod]Od najmłodszych lat przejawiał talent i pasję muzyczną. W przedszkolu uczył się grać na flecie i cymbałkach, później samodzielnie budował instrumenty, m.in. fletnię Pana z trzcin. W szkole podstawowej rodzice kupili mu pierwszą gitarę. Uczył się grać samodzielnie, odmawiając uczęszczania na zorganizowane lekcje[1]. Zainspirowany przez brata, słuchał takich zespołów jak Jane's Addiction, Soundgarden czy Smashing Pumpkins[2].
W liceum w Choszcznie dołączył do art-rockowej grupy Noe, a następnie jako gitarzysta do formacji Marians. Jak sam wspominał, to właśnie Mariansom zawdzięczał „pierwszą poważną formację muzyczną i jedne z najpiękniejszych wspomnień młodości”[1].
Początki kariery i zespół Pogodno
[edytuj | edytuj kod]Po wyjeździe z Choszczna, w latach 90. w Szczecinie Szymkiewicz zanurzył się w żywym, undergroundowym środowisku muzycznym. W 1996 roku, na bazie muzycznych eksperymentów, założył zespół Pogodno[3]. W pierwszym składzie znaleźli się Jacek Szymkiewicz (gitara), Adam Sołtysik (bas) i Tomasz Kubik (perkusja)[3]. Nazwa zespołu oznacza szczecińską dzielnicę, choć, jak twierdził Szymkiewicz, wzięła się stąd, że „to po prostu fajne słowo jest”[4]. Początkowo muzycy określali swoją twórczość jako „natural techno”. Grali regularnie w szczecińskim pubie Przystanek[1].
Po jednym z koncertów Jacek Szymkiewicz wręczył demo zespołu Tymonowi Tymańskiemu, co zaowocowało wydaniem debiutanckiej płyty Pogodno (2000) w wytwórni Tymańskiego, Biodro Records[5]. Muzyka na tym albumie była transowa, psychodeliczna i często instrumentalna. Wkrótce skład zespołu uległ zmianie: perkusistę Tomasza Kubika zastąpił Jarosław „Jackson” Kozłowski, basistę Adama Sołtysika – Michał Pfeiff, a do grupy dołączył klawiszowiec Marcin Macuk[3]. Zespół przeniósł się do Trójmiasta[6], a następnie na Śląsk[7].
Przełomem okazała się druga płyta, Sejtenik Miuzik & Romantik Loff (2001), wydana przy wsparciu Grzegorza Ciechowskiego[7] przez Sony Music. Pochodzący z niej utwór „Pani w obuwniczym” stał się pierwszym wielkim przebojem zespołu[8].
Kolejny album, Pogodno gra Fochmanna – Hajle Silesia (2002), nagrany we współpracy ze śląskimi artystami (m.in. Lesławem „Hrabią Fochmannem” Golisem i Anną Brachaczek), przyniósł największy hit w historii zespołu – „Orkiestrę”[9]. W kolejnych latach Pogodno wydało płyty: Tequila (2003) – muzyczną adaptację tekstu Krzysztofa Vargi[10], Pielgrzymka psów (2004) oraz Opherafolia (2007) – rozbudowany projekt teatralno-muzyczny[11].
W 2007 roku doszło do rozpadu „klasycznego” składu zespołu[9], za co, jak sam przyznawał, w dużej mierze odpowiedzialny był jego intensywny tryb pracy i życia[1]. Szymkiewicz kontynuował działalność pod szyldem Pogodno z nowymi muzykami: Marcinem Zabrockim (instrumenty klawiszowe), Pawłem Osickim (perkusja) i Damianem Pielką (bas)[9]. W tym składzie grupa nagrała album Wasza wspaniałość (2010), na którym znalazły się utwory o bardziej sarkastycznym i refleksyjnym charakterze, komentujące relacje międzyludzkie. Po kolejnych zmianach personalnych, z Piotrem „Bajzlem” Piaseckim na basie i Antonim „Ziutem” Gralakiem na trąbce, zespół wydał minialbum Plemnik (2011)[12].
W marcu 2013 roku Szymkiewicz ogłosił zawieszenie działalności grupy, tłumacząc, że nie chce stać się „niewolnikiem oczekiwań publiczności” i grać wciąż starych piosenek[13].
Przerwa nie trwała jednak długo. Już w kwietniu 2014 roku Pogodno powróciło na scenę w swoim „klasycznym” składzie: z Michałem Pfeiffem, Jarosławem Kozłowskim i Marcinem Macukiem[14]. Zespół wznowił regularną działalność koncertową, a w 2017 roku wydał swój ostatni album studyjny, Sokiści chcą miłości. Płyta została dobrze przyjęta przez krytyków i fanów, którzy docenili jej dojrzałe, bardziej stonowane brzmienie oraz refleksyjne teksty, wciąż jednak przepełnione charakterystycznym dla Szymkiewicza poczuciem humoru i językową fantazją[15][16] .
Działalność solowa i inne projekty
[edytuj | edytuj kod]Równolegle do działalności w Pogodno, Szymkiewicz rozwijał karierę solową. W 2004 roku wydał album Kilof, nagrany m.in. z udziałem muzyków z zespołów Kristen, Braty z Rakemna oraz Łoną. W 2008 roku ukazał się jego drugi solowy album, Baset, wydany wraz ze słuchowiskiem Polskiego Radia Szczecin pt. Dublin One Way[17]. Występował także solowo jako Budyń Supersam[18], a z Olą Rzepką, Darkiem Sprawką i Marcinem Zabrockim - jako Sprawcy Rzepaku[19].
W 2012 roku wraz z Piotrem „Bajzlem” Piaseckim założył duet Babu Król. Ich debiutancki album Sted zawierał muzyczne interpretacje wierszy Edwarda Stachury. Szymkiewicz tłumaczył, że chciał w ten sposób odczarować postrzeganie Stachury i ukazać go jako „prawdziwego polskiego bitnika”[20]. Duet w 2015 r. wydał płytę Kurosawosyny, a efektem współpracy z zespołem Smutne Piosenki była płyta Nowa Fala Polskiego Dansingu (2019).
Współpracował z czołowymi postaciami polskiej sceny muzycznej, pisząc teksty m.in. dla Katarzyny Nosowskiej, Krzysztofa Zalewskiego, Moniki Brodki, Natalii Nykiel, Reni Jusis czy Varius Manx[21][22][23][24] .Występował w zespole Nowe Sytuacje, wykonującym piosenki Grzegorza Ciechowskiego i Republiki.[10]
W ostatnich latach życia powołał do życia kolejne projekty: nagrał album Śpiewy zastolne[25] (2020) w duecie z Sebastianem Pikulą oraz Ukryte do wiadomości (2021) z zespołem Chango[26].
Ostatnie lata i śmierć
[edytuj | edytuj kod]W latach pandemii COVID-19 Jacek Szymkiewicz na profilu facebookowym Art.Budyń grał poranne koncerty, podczas których wykonywał między innymi poezję sufickiego poety Rumiego. Planował granie tych utworów na żywo[27].
W 2022 roku wraz z Rafałem Boryckim i Michałem „Dimonem” Jastrzębskim (byłymi muzykami Lao Che) oraz gitarzystą Michałem Wójcikiem założył zespół Monofon. W tym samym roku zespół wydał debiutancką płytę Monomiasto[28].
11 kwietnia 2022 r. wieczorem Jacek Szymkiewicz zmarł nagle w swoim mieszkaniu na warszawskim Mokotowie w wyniku zawału serca[29][1] Miał 47 lat. Według relacji przyjaciół, wcześniej tego dnia źle się poczuł podczas prowadzenia buddyjskiej ceremonii online[1].
Został pochowany 20 kwietnia 2022 roku na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie (kwatera S-VII-15/16-35-2)[30]. W uroczystości pogrzebowej uczestniczyła rodzina oraz wielu przyjaciół ze świata muzyki, m.in. Katarzyna Nosowska, Tymon Tymański, Stanisław Sojka i Krzysztof Zalewski[31].
Rodzina i przyjaciele powołali w 2023 r. do życia Fundację Bu[32], której celem jest “upamiętnienie i opieka nad spuścizną Jacka „Budynia” Szymkiewicza, popularyzacja jego twórczości oraz wszelkich przedsięwzięć i projektów artystycznych w których brał udział". Przy wsparciu fundacji powstał film biograficzny o Jacku Szymkiewiczu pt. "Szkoda, że nareszcie[33]" w reżyserii Sebastiana Juszczyka, prezentowany m.in, na festiwalu MDAG[34].
Przy okazji Ińskiego Lata Filmowego co roku organizowane są Urodziny Budynia[35].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 17 sierpnia 1974 roku o godzinie 4:20 w Trzebiatowie. Jego matka, Halina, jest krawcową, a ojciec, Tadeusz – zawodowym żołnierzem. Ma starszego brata, Macieja. W 1975 roku rodzina przeniosła się do Choszczna, gdzie Szymkiewicz spędził dzieciństwo i lata szkolne[1].
W 1994 roku zdał maturę i wyjechał na studia do Szczecina. Trzykrotnie podejmował naukę na studiach wyższych: przez miesiąc studiował prawo, a przez rok filozofię i wychowanie muzyczne, żadnego z kierunków jednak nie ukończył. Pracował w szczecińskim sklepie muzycznym „Fan”[1].
Był dwukrotnie żonaty - z aktorką Martą Malikowską[36] i (do śmierci) z Anną Nałęcz. Ma dwoje dzieci – Jagodę (z Malikowską) i Jakuba (z Agnieszką Kimbar)[1].
Pseudonim ”Budyń” powstał dopiero w okresie działalności Pogodna na Śląsku. Według jednej z wersji wziął się on z oszołomienia niezwykłą „masą psychodelicznych dźwięków”, jakie produkował muzyk; inna anegdota mówi o ironicznym przydomku „Ksiądz Buddyń”, nawiązującym do jego fascynacji buddyzmem[1].
Styl muzyczny i literacki
[edytuj | edytuj kod]Twórczość Jacka Szymkiewicza wymykała się prostym klasyfikacjom. Jego muzyka łączyła w sobie elementy rocka alternatywnego, yassu, psychodelii, punka i piosenki autorskiej. Charakteryzowała się nieprzewidywalnością, energią i swobodą formalną[37].
Jego teksty cechował surrealistyczny humor, skłonność do absurdu, liczne gry słowne i neologizmy. Jednocześnie poruszał w nich tematy egzystencjalne, takie jak miłość, przemijanie i duchowość.
Dyskografia
[edytuj | edytuj kod]- Albumy solowe
| Tytuł | Dane dot. albumu |
|---|---|
| Kilof |
|
| Baset/Dublin One Way |
|
| Budyń Julka Tuwima |
|
| Śpiewy Zastolne |
|
| Ukryte do wiadomości |
|
- Notowane utwory
| Tytuł | Rok | Pozycja na liście | Album |
|---|---|---|---|
| SLiP [41] | |||
| „Dżez” | 2004 | 42 | Kilof |
- Inne
| Album | Rok | Uwagi | Źródło |
|---|---|---|---|
| Jacek Olter (kompilacja) | 2006 | śpiew w utworze „Wyłączmnie” | [42] |
| Hey – MTV Unplugged | 2007 | gościnnie śpiew w utworze „Candy” | [43] |
| Nosowska – UniSexBlues | 2007 | słowa utworu „Kasitet romans” | |
| Wawa2010.pl (kompilacja) | 2010 | śpiew w utworze „Warszawski dzień” | [44] |
| Monika Brodka – Granda | słowa utworów „Szysza” i „Sauté” | [45] | |
| Varius Manx – Eli | 2011 | słowa utworu „Siedem” | [46] |
| Wini – Bóg jest miłością | 2012 | gościnnie śpiew w utworze „W naszych czasach” | [47] |
| Natalia Nykiel – Lupus Electro | 2014 | słowa utworów „Wilk” i „Bądź duży” | [48] |
| Reni Jusis – Bang! | 2016 | słowa utworów „Bejbi siter”, „Kęs”, „Delta”, „Zombi świat” |
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Grawer (2011) – książka prozatorska, opisywana przez autora jako „rozpustny traktat o życiu, miłości i stanie umysłu”.
- Czarna porzeczka jak jest czerwona to jest zielona (2024, pośmiertnie) – tom poezji.
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]| Tytuł | Rok | Uwagi |
|---|---|---|
| „Historia polskiego rocka” | 2008 | film dokumentalny, reżyseria: Leszek Gnoiński, Wojciech Słota |
| "Szkoda że nareszcie" | 2024 | film dokumentalny, reżyseria: Sebastian Juszczyk |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k Jarema Piekutowski, Kiedy się rodził, zagrzmiało. Jacek Szymkiewicz (1974–2022), „Kronika Miasta Szczecina 2022”, Uniwersytet Szczeciński, 2023.
- ↑ Wiesław Królikowski, Poryczałem się, „Tylko Rock” (3/2003), marzec 2003, s. 54 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ a b c Występy, biografia Pogodno [online], Last.fm [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Dariusz Łukaszewski, Na lato Pogodno [online], Morele i Grejpfruty [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Płyta: Pogodno - Pogodno. [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Wiesław Królikowski, Pogodno. Co to jest?, „Tylko Rock”, maj 2000, s. 10 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ a b Bogdan Prejs, Pogodno: "Gramy swoje i dobrze się bawimy", „Katowice Nasze Miasto”, 1 marca 2003 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Pogodno (2015-10-29) [online], Stary Klasztor, 29 września 2015 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ a b c Pogodno – Klub RE [online] [dostęp 2025-10-28].
- ↑ POGODNO - "Tequila" [online], Kultura Onet, 9 lipca 2003 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Pogodno: spektakl zainspirowany hardcorowym blogiem [online], wiadomosci.onet.pl, 16 marca 2007 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Pogodno wypuszcza "Plemnik" [online], muzyka.interia.pl, 11 maja 2011 [dostęp 2025-10-28] (pol.).
- ↑ Jacek Nizinkiewicz, Pogodno. Zamknięcie, otwarcie, „Teraz Rock”, czerwiec 2013, s. 17.
- ↑ Wyborcza.pl [online], bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Sokiści chcą miłości [online], audio.com.pl [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Recenzja Pogodno "Sokiści chcą miłości": Jesteś szalona i o tym wiesz [online], muzyka.interia.pl, 18 października 2017 [dostęp 2025-10-28] (pol.).
- ↑ Płyta: Budyń - Baset / Dublin One Way. [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Budyń był sam i było super [online], wCzestochowie.pl, 30 stycznia 2012 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Mariusz Olesiejuk, Budyń i Sprawcy Rzepaku - NetFan.pl Informacyjny Serwis Muzyczny [online], www.netfan.pl [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Marek Szubryt, Stachura bez swetra, za to z krwi i kości!, „MIC. Muzyczny Informator Culturalny”, luty 2003.
- ↑ Jedynka - polskieradio.pl [online], Jedynka - Polskie Radio [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Jacek Szymkiewicz [online], www.zaiks.org.pl [dostęp 2025-10-28].
- ↑ "Chciałabym móc napisać, że to żart". Jacek "Budyń" Szymkiewicz nie żyje [online], tvn24.pl, 12 kwietnia 2022 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ l, Natalia Nykiel o Budyniu: "Miał przenikliwe oczy, potrafił mnie przejrzeć na wylot" - CGM.pl [online], CGM, 23 kwietnia 2022 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Budyń/Pikula - Śpiewy Zastolne [online], magazyngitarzysta.pl [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Art. Budyń & Chango z premierowym albumem „Ukryte do wiadomości” i singlem „Grawitacja” - Polska Płyta / Polska Muzyka [online], 1 listopada 2021 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ KupBilecik.pl, Art. Budyń / Będzin / 2022-08-19, 20:00 [online], www.kupbilecik.pl [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Monofon z płytą "Monomiasto". "Nie uciekamy od naszych korzeni" - Czwórka [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Była żona "Budynia" w szczerym wywiadzie po jego śmierci. "Musiałam chronić siebie i Jagodę, postanowiłam odejść" [online], Plejada.pl, 22 czerwca 2022 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Pogrzeb Jacka "Budynia" Szymkiewicza. Artystę pożegnało mnóstwo znanych osób [online], Plejada.pl, 20 kwietnia 2022 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ FUNDACJA BU | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Szkoda, że nareszcie | Film | 2025. 2025-10-14. [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Szkoda, że nareszcie. [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Redakcja, 51. Urodziny Budynia w Ińsku - Info Stargard [online], 14 lipca 2025 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Marta Malikowska mocno przeżyła śmierć "Budynia". W żałobie podjęła ważną decyzję [online], Plejada.pl, 13 czerwca 2023 [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Bartek Chaciński, Nie będzie już Pogodno [online], Polifonia [dostęp 2025-10-28].
- ↑ Kilof – Budyń. muzyka.interia.pl. [dostęp 2015-04-30]. (pol.).
- ↑ Baset/Dublin One Way – Budyń. muzyka.onet.pl. [dostęp 2015-04-30]. (pol.).
- ↑ Art Budyń & Chango „Ukryte do wiadomości” [online], Mystic Production [dostęp 2022-04-12] (pol.).
- ↑ SLiP – Notowanie 671 z 10 kwietnia 2004 roku.. radioszczecin.pl. [dostęp 2015-04-30]. (pol.).
- ↑ Jacek Olter. discogs.com. [dostęp 2015-04-30]. (ang.).
- ↑ Hey – MTV Unplugged. discogs.com. [dostęp 2015-04-30]. (ang.).
- ↑ www.wawa2010.pl. discogs.com. [dostęp 2015-04-30]. (ang.).
- ↑ Brodka – Granda. discogs.com. [dostęp 2015-04-30]. (ang.).
- ↑ Varius Manx – Eli. discogs.com. [dostęp 2015-04-30]. (ang.).
- ↑ Wini – Bóg Jest Miłością. hiphopedia.info. [dostęp 2015-04-30]. (pol.).
- ↑ Natalia Nykiel – Lupus Electro [Recenzja]. popheart.pl. [dostęp 2015-04-30]. (pol.).