Gumagamit:Jonathantobi/sandbox
Bando Osmeña – Pundok Kauswagan | |
|---|---|
 | |
| Abrebiasyon | BOPK |
| Lider | Tomas Osmeña |
| Gitukod | 1987[1] |
| Nasudnong kaalyado | |
| Colors | Blue and yellow |
| House of Representatives (Cebu City seats) | 0 / 2
|
| Cebu City Council | 6 / 16
|
| Website | |
| Official website | |
Ang Bando Osmeña – Pundok Kauswagan, nga ilado sab isip BO–PK o BOPK, usa ka lokal partido politikal nga nakabase sa Dakbayan sa Sugbo, Pilipinas.[2] Kini usa ka partido politikal nga gipangulohan sa pamilya Osmeña sa Sugbo sukad pa niadtong 1987, sa dihang unang midagan si Tomas Osmeña isip mayor sa dakbayan.
Bisan pa nga dili kini pormal nga naka-rehistrado sa Commission on Elections (COMELEC) isip usa ka partido politikal, gigamit kini ni Osmeña ug sa iyang mga kaalyado sukad niadtong 1998, sa dihang midagan siya uban ni Alvin Garcia isip bise mayor.
Kasaysayan
[usba | usba ang wikitext]Niadtong 2012, si kaniadtong Mayor Mike Rama mibulag sa partido ug nagtukod sa iyang kaugalingong grupo nga gitawag og Barug Team Rama, nga sa ulahi gibag-o og pangalan ngadto sa Partido Barug pagkahuman kini narehistro sa COMELEC.[3][4] Ang pagtukod niini maoy hinungdan nga wala na makab-ot sa BOPK ang mga kanhing landslide nga kadaugan sama niadtong 2007[5] ug 2010[6] diin ang ilang kontra lamang mao ang Kugi Uswag Sugbo nga gipangulohan ni kanhi Mayor Alvin Garcia.[5][6]
Gikan sa 2018 hangtod 2024, nakig-alyado ang BOPK sa Laban ng Demokratikong Pilipino (LDP).[7] Sa miaging mga tuig, kini usab naangot sa Liberal Party ug sa Lakas–Christian Muslim Democrats. Sa wala pa kini, giisip kini nga katumbas sa dakbayan sa usa ka nasudnong partido nga gitukod sa lain pang sakop sa pamilya Osmeña, si kanhing Gobernador sa Sugbo nga si Lito Osmeña — ang Probinsya Muna Development Initiative. (PROMDI)
Sa 2019 nga eleksyon, nakadaog ang BOPK og walo ka pwesto sa Konseho sa Dakbayan sa Sugbo ug duha sa ilang kandidato sa House of Representatives — sila si Raul del Mar ug Rodrigo "Bebot" Abellanosa.[8]
Gisuportahan sab sa BOPK ang mga nasyonal nga kandidato, ilabi na sa mga posisyon sa pagka-Presidente ug pagka-Bise Presidente. Sa eleksyon sa 2010, gindorsar sa partido sila nga mga senador Noynoy Aquino ug Mar Roxas alang sa pagka-presidente ug pagka-bise presidente, matag-usa.[9]
Sa dihang midagan si Roxas pagkapresidente niadtong 2016, gisuportahan gihapon siya sa partido, apil na ang iyang bise presidential nga kauban nga si Representative Leni Robredo gikan sa ika-3 distrito sa Camarines Sur.[10]
Bisan pa, adunay mga barangay official nga kaalyado sa partido nga mitalikod kang Roxas ug misuporta sa Mayor sa Dakbayan sa Dabaw nga si Rodrigo Duterte.[11] Gibutyag ni Osmeña nga bisan tuod gisuportahan niya si Roxas, iyang gihimo og paagi aron “maprotektahan” sab ang mga boto ni Duterte sa dakbayan.[12]
Sa 2022 nga eleksyon, gisuportahan sa partido si Leni Robredo alang sa pagka-presidente, pinaagi sa pahayag sa ilang kandidato sa pagka-mayor nga si Margarita Osmeña — asawa ni Tomas — nga ilang gipili ang mga “lider nga mamati ug motubag.”[13] Gisuportahan sab nila si Tito Sotto para sa pagka-bise presidente.[14]
Eleksyon sa 2025
[usba | usba ang wikitext]Sa 2024, nagpili ang BOPK sa ilang mga kandidato alang sa 2025 nga lokal nga eleksyon sa Dakbayan sa Sugbo: si konsehal sa Amihang Distrito (1st District) nga si Nestor Archival isip kandidato sa pagka-alkalde, ug si kanhi mayor Tomas Osmeña isip kandidato sa pagka-bise alkalde. Si Konsehal Mary Ann De Los Santos ang gihimong kandidato sa partido alang sa Kongreso sa Amihang Distrito imbes nga si Rep. Rachel "Cutie" Del Mar, nga miresulta sa pagbiya ni Del Mar sa BOPK ug pag-apil sa Kusug–Panaghiusa nga koalisyon ni incumbent Mayor Raymond Alvin Garcia.[15] Si kanhi kongresista Rodrigo Abellanosa ang gitudlo nga kandidato sa Habagatan (2nd District) alang sa BOPK. Ang tibuok line-up, lakip ang ilang mga kandidato sa konsehal sa duha ka distrito, mipasa sa ilang mga Certificate of Candidacy niadtong Oktubre 8, 2024, uban sa ilang pagbalik-alyado sa Liberal Party isip nasudnong kauban.[16][17]
Atol sa kampanya, ang mga surbey kasagaran nagpakita nga si Archival nag-unay sa ranggo kumpara sa incumbent nga si Garcia, ug sa sinugdanan sa kampanya, apil usab kang kanhi mayor Mike Rama.[18] Giingon ni Archival nga usa sa mga hinungdan sa kalisud sa iyang kampanya mao ang kakuwang sa pondo ug makinaryang politikal, diin duha lamang sa 80 ka kapitan sa barangay sa dakbayan ang misuporta sa iyang kandidatura.[19][20]
Niadtong Mayo 12, 2025, napilde ni Archival si Garcia ug nagmadaugon isip alkalde sa usa ka "katingalahang upset". Gipasidunggan niya ang iyang kadaugan sa kampanya nga nakasentro sa mga lumulupyo, diin misuroy siya personal sa mga botante tungod sa kakulang sa pondo ug institusyonal nga suporta.[20] Gipadayag sa COMELEC si Archival ug ang uban pang nagmadaugon nga opisyal sa dakbayan pagkabuntag sa Mayo 13.[21]
Rekord sa mga Eleksyon
[usba | usba ang wikitext]Mayor
[usba | usba ang wikitext]| Eleksyon | Kandidato | Numero sa boto | Bahin sa boto | Resulta |
|---|---|---|---|---|
| 1988 | Tomas Osmeña | 120,704 | — | Nadaog |
| 1992 | 158,849 | — | Nadaog | |
| 1995 | Alvin Garcia | 169,512 | — | Nadaog |
| 2001 | Tomas Osmeña | 128,754 | — | Nadaog |
| 2004 | 180,215 | — | Nadaog | |
| 2007 | 195,236 | — | Nadaog | |
| 2010 | Michael Rama | 210,520 | 58.42 | Nadaog |
| 2013 | Tomas Osmeña | 209,497 | 49.30 | Napildi |
| 2016 | 266,819 | 53.40 | Nadaog | |
| 2019 | 246,813 | 47.74 | Napildi | |
| 2022 | Margarita Osmeña | 202,446 | 34.50 | Napildi |
| 2025 | Nestor Archival | 256,167 | 43.86 | Nadaog |
Bise Mayor
[usba | usba ang wikitext]| Eleksyon | Kandidato | Numero sa boto | Bahin sa boto | Resulta |
|---|---|---|---|---|
| 2001 | Michael Rama | — | — | Nadaog |
| 2004 | 249,256 | — | Nadaog | |
| 2007 | 218,241 | — | Nadaog | |
| 2010 | Joy Augustus Young | 226,736 | 66.25 | Nadaog |
| 2013 | 200,200 | 49.95 | Napildi | |
| 2016 | Nestor Archival | 222,337 | 46.85 | Napildi |
| 2019 | Mary Ann De Los Santos | 235,007 | 46.62 | Napildi |
| 2022 | Franklyn Ong | 222,722 | 41.06 | Napildi |
| 2025 | Tomas Osmeña | 233,906 | 40.90 | Nadaog |
House of Representatives
[usba | usba ang wikitext]Cebu City
[usba | usba ang wikitext]| Eleksyon | Lingkuranan | Resulta sa Eleksyon |
|---|---|---|
| 2001 | 2 / 2
|
Koalisyon sa PROMDI |
| 2004 | 2 / 2
|
Koalisyon sa LAKAS-CMD |
| 2007 | 2 / 2
|
Koalisyon sa LAKAS-CMD |
| 2010 | 2 / 2
|
Koalisyon sa Liberal |
| 2013 | 2 / 2
|
Koalisyon sa Liberal |
| 2016 | 2 / 2
|
Koalisyon sa Liberal |
| 2019 | 2 / 2
|
Koalisyon sa LDP |
| 2022 | 1 / 2
|
Koalisyon sa LDP ug NPC |
| 2025 | 0 / 2
|
Napildi |
Cebu City Council
[usba | usba ang wikitext]| Eleksyon | Lingkuranan | Resulta sa Eleksyon |
|---|---|---|
| 2010 | 16 / 16
|
Nadaog |
| 2013 | 12 / 16
|
Nadaog |
| 2016 | 6 / 16
|
Napildi |
| 2019 | 8 / 16
|
Tabla sa BARUG |
| 2022 | 4 / 16
|
Napildi |
| 2025 | 6 / 16
|
Koalisyon sa Mayorya sa KUSUG[22] |
Mga Kongresista
[usba | usba ang wikitext]Cebu City
[usba | usba ang wikitext]| Period | Kongresista sa Unang (Norte) Distrito | Kongresista sa Ikaduhang (Habagatang) Distrito |
|---|---|---|
| Ika-12 nga Kongreso 2001–2004 |
Raul V. Del Mar | Antonio V. Cuenco |
| Ika-13 nga Kongreso 2004–2007 | ||
| Ika-14 nga Kongreso 2007–2010 | ||
| Ika-15 nga Kongreso 2010–2013 |
Rachel Marguerite "Cutie" B. Del Mar | Tomas R. Osmeña |
| Ika-16 nga Kongreso 2013–2016 |
Raul V. Del Mar (namatay pag Nov. 6, 2020) |
Rodrigo A. Abellanosa |
| Ika-17 nga Kongreso 2016–2019 | ||
| Ika-18 nga Kongreso 2019–2022 | ||
| Ika-19 nga Kongreso 2022–2025 |
Rachel Marguerite "Cutie" B. Del Mar Nibalhin sa KUSUG pag 2024 |
None (lost) |
| Ika-20 nga Kongreso sa Pilipinas 2022–2025 |
None (lost in both districts) | |
References
[usba | usba ang wikitext]- ↑ "BO-PK at 25 still raring for political action in Cebu City". CDN Digital. September 15, 2013. Retrieved August 21, 2020.
- ↑ "Osmeñas endorse Noynoy, Mar". ABS-CBN News. October 22, 2009. Retrieved August 21, 2020.
- ↑ Jessica Ann R. Pareja (June 3, 2011). "Rama cuts ties with BOPK". Retrieved December 21, 2019.
- ↑ Delta Dyrecka Letigio (December 11, 2018). "Barug Team Rama changes group's name to Partido Barug". CDN Digital. Retrieved December 21, 2019.
- ↑ "BOPK wins landslide in Cebu City". The Freeman. May 13, 2010. Retrieved August 21, 2020.
- ↑ Rene U. Borromeo (May 21, 2007). "Tomas, BOPK bets proclaimed winners". Retrieved August 21, 2020.
- ↑ Morexette Marie B. Erram (October 13, 2018). "Tomas picks Mary Ann as running mate for 2019". CDN Digital. Retrieved October 1, 2019.
- ↑ Jean Marvette A. Demecillo (May 15, 2019). "Labella, Mike Rama proclaimed winners". The Freeman. Retrieved August 21, 2020.
- ↑ "LP bets get a big boost in Cebu: BOPK to support 'Noy-Mar' in 2010". The Philippine Star. October 21, 2009. Retrieved November 23, 2021.
- ↑ "BOPK, LP campaign in front of Cebu Capitol". SunStar Cebu. April 29, 2016. Retrieved November 23, 2021.
- ↑ "In Cebu, barangay chiefs who are LP allies back Duterte". Rappler. May 6, 2016. Retrieved November 23, 2021.
- ↑ "Tomas: I supported Mar but also guarded Digong's votes". CDN Digital. August 22, 2018. Retrieved November 23, 2021.
- ↑ "Cebu City: Osmeña-led BOPK endorses Robredo for president". Rappler. November 23, 2021. Retrieved November 23, 2021.
- ↑ "Tito Sotto grateful for BO-PK's endorsement". CDN Digital. December 11, 2021. Retrieved December 11, 2021.
- ↑ Oliverio, Niña Mae C. (October 1, 2024). "Osmeña on Cutie's shift of alliance: Mary Ann is a better choice". Cebu Daily News.
- ↑ Mascardo, Iris Hazel (9 Oct 2024). "Archival: "BOPK is still alive, very much alive"". PhilSTAR. PhilSTAR. Retrieved 22 May 2025.
- ↑ ppiquero (2024-10-08). "Cebu City politics: BOPK bets file COCs for 2025 polls". Cebu Daily News (in English). Retrieved 2025-04-21.
- ↑ "Cebu City Mayor Raymond Alvin Garcia remains the clear frontrunner in the 2025 mayoral race". SunStar Cebu. 10 May 2025. Retrieved 22 May 2025.
- ↑ Piquero, Pia. "Nestor Archival: How a farmer's son became Cebu City's next mayor". CDN Digital. Cebu Daily News. Retrieved 22 May 2025.
- ↑ 20.0 20.1 Pia Piquero; Pinky Rondina (13 May 2025). "Nestor Archival topples Mike Rama, Raymond Garcia in Cebu City". CDN Digital. Retrieved 22 May 2025.
- ↑ Bustamante, Arnold (13 May 2025). "Archival, Osmeña, other winning Cebu City bets proclaimed". SunStar Cebu. Retrieved 22 May 2025.
- ↑ Piquero, Pia (15 May 2025). "BOPK, Kusug take control of Cebu City Council after 2025 elections". Cebu Daily News. Retrieved 23 May 2025.