Cuba
Cuba Kiōng-hô-kok República de Cuba | |
---|---|
Chu-kù: ¡Patria o Muerte, Venceremos! "Chó͘-kok ia̍h-sī sí-bông, lán pau-ún ē phah iâⁿ!" | |
Kok-koa: El Himno de Bayamo "Bayamo ê koa" | |
![]() | |
Siú-to͘ kap siāng-tōa siâⁿ-chhī | La Habana |
Koaⁿ-hong gí-giân | Se-pan-gâ-gí |
Chèng-hú | tan-it-chè, Marx-Lenin-chú-gī, it-tóng-chè, Siā-hōe-chú-gī, kiōng-hô-kok |
• kok-ka chú-se̍k | Miguel Díaz-Canel (mā sī Cuba Kiōng-sán Tóng tē-it su-kì) |
• kok-ka hù-chú-se̍k | Salvador Valdés Mesa |
• chóng-lí | Manuel Marrero Cruz |
• Jîn-tāi chú-se̍k | Esteban Lazo Hernández |
Li̍p-hoat ki-kò͘ | Choân-kok Jîn-bîn Chèng-koân Tāi-piáu Tāi-hōe |
Bīn-chek | |
• Lóng-chóng | 109,884 km2 (42,426 sq mi) (tē 104 miâ) |
• Chúi-he̍k (%) | 0 |
Jîn-kháu | |
• 2020 nî kó͘-kè |
![]() |
• Bi̍t-tō͘ | 101.8/km2 (263.7/sq mi) (tē 80 miâ) |
GDP (PPP) | 2015 nî kó͘-kè |
• Lóng-chóng | $254.865 cha̍p-ek |
• Pêng-kin | $22,237 |
GDP (bêng-gī) | 2019 nî kó͘-kè |
• Lóng-chóng |
![]() |
• Pêng-kin |
![]() |
Gini (2000 nî) |
38.0 tiong |
HDI (2019 nî) |
![]() ko · tē 70 miâ |
Hoè-pè | Cuba peso (CUP) |
Sî-khu | UTC-5 (EST) |
• Hā-sî-kan (DST) | UTC-4 (EDT) |
Khui-chhia hong-hiòng | iū |
tiān-oē khu-hō | +53 |
ISO 3166 tāi-hō | CU |
Siōng-téng domain | .cu |
Cuba Kiōng-hô-kok (Se-pan-gâ-gí: República de Cuba, ia̍h Kó͘-pa; 古巴[1]) sī Tiong Bí-chiu oá Carib-hái, Be̍k-se-ko-oan kap Tāi-se-iûⁿ ê kûn-tó kok-ka.
Cuba sì-chiu-ûi ê kok-ka ū Bí-kok, Be̍k-se-ko, Haiti, Bahamas, Jamaica kap Cayman Kûn-tó.
1959 nî hoat-seng Cuba Kek-bēng, taⁿ sī chi̍t ê siā-hoē-chú-gī kok-ka.
Le̍k-sú
[siu-kái | kái goân-sí-bé]Kó͘-chá bûn-bêng
[siu-kái | kái goân-sí-bé] Chit pha iáu-bōe ū lâng siá. Chhiáⁿ tàu pó͘-chhiong lōe-iông.
Si̍t-bîn
[siu-kái | kái goân-sí-bé]Cuba tī 1492 nî 10-goe̍h hō͘ Christophorus Columbus hoat-kiàn. Tī 1511 nî chiâⁿ-chò Se-pan-gâ ê si̍t-bîn-tē. 1515 nî, La Habana kiàn-li̍p. Bô goān-ì tòe-teh sìn Ki-tok-kàu ê goân-chū-bîn, hō͘ Se-pan-gâ si̍t-bîn-chiá kiông-pek in tàu sé-soa-kim. 1529 nî tī Cuba thòaⁿ--khui ê môa-á, hō͘ ùi thian-hoa oa̍h--lo̍h-lâi ê goân-chū-bîn, khiau kah chhun 1/3 ê jîn-kháu — in tùi Au-chiu lâi ê e̍k-pīⁿ chiâⁿ bô té-khòng-la̍t, tī 1 sè-kí chí-lāi kiōng-beh choân-pō͘ bia̍t-choa̍t. Ūi-tio̍h beh pó͘-chiok lô-kang, ùi 16 sè-kí khai-sí chèng-hú ùi Hui-chiu chìn-kháu chē-chē ê o͘-lâng lô͘-châi, lâi chò sit-thâu kap chhái-khòng ê khang-khòe. 1790 nî Cuba khai-sí chhut-hiān iau-kiû to̍k-li̍p ê ūn-tōng.
Kun-kù 1817 nî ê jîn-kháu tiâu-cha, 19 sè-kí-chho͘ Cuba ê jîn-kháu chóng-sǹg 68.8-bān lâng. Kî-tiong Se-pan-gâ-lâng kap pe̍h-lâng ū 31-bān-gōe lâng, o͘-lâng ū 36-bān-gōa lâng. O͘-lâng ê 1/3 sī chū-iû-jîn, chhun--ê sī lô͘-châi. Chit-ê sî-chūn ê Cuba kā chià-thn̂g, ka-pi kap hun-chháu sàng ùi Au-chiu chham Bí-chiu khì, sàng bōe lî. Kàu beh 1880 nî-tāi, Cuba chiah lâi hùi-chí lô͘-châi chè-tō͘.
19 sè-kí tiong-kî khai-sí, bô chham-chèng khoân-lī, koh ài hŏng thiu koân sòe ê Cuba-lâng khai-sí hoán-khòng Se-pan-gâ ê thóng-tī, iau-kiû beh to̍k-li̍p.
Kiōng-hô-kok sî-kî (1902–1959)
[siu-kái | kái goân-sí-bé] Chit pha iáu-bōe ū lâng siá. Chhiáⁿ tàu pó͘-chhiong lōe-iông.
Chham-khó
[siu-kái | kái goân-sí-bé]- ↑ Tiong Se Tōe-miâ Piáu Archived 2022-03-23 at the Wayback Machine., Tē-lí Kàu-kho-su koàn 4.
|
|