Ba Chúc
|
Ba Chúc
|
|||
|---|---|---|---|
| Xã | |||
 Cây dầu 300 năm tuổi ở núi Tượng, xã Ba Chúc, một trong những địa điểm nổi tiếng nhất của xã | |||
| Hành chính | |||
| Quốc gia |  Việt Nam | ||
| Vùng | Đồng bằng sông Cửu Long | ||
| Tỉnh | An Giang | ||
| Trụ sở UBND | Đường Ngô Tự Lợi, khóm An Hòa A | ||
| Thành lập | 12/06/2025[1] | ||
| Địa lý | |||
| Tọa độ: 10°29′00″B 104°53′53″Đ / 10,48326°B 104,898104°Đ | |||
| |||
| Diện tích | 70.94 km² | ||
| Dân số (2019) | |||
| Tổng cộng | 32.071 người[2] | ||
| Mật độ | 453 người/km² | ||
| Dân tộc | Kinh, Hoa, Khmer | ||
| Khác | |||
| Mã hành chính | 30547[3] | ||
Ba Chúc là một xã thuộc tỉnh An Giang, Việt Nam. Trước sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, Ba Chúc là một thị trấn Đô thị loại V đang được định hướng lên Đô thị loại IV trực thuộc huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang. Nơi này có khu di tích Nhà mồ Ba Chúc, Chùa Phi Lai, Chùa Tam Bửu được xếp hạng di tích cấp quốc gia. Có dòng Kênh Vĩnh Tế nối Châu Đốc đến Hà Tiên đi qua địa bàn xã.
Địa lý
[sửa | sửa mã nguồn]Ba Chúc là một vùng thung lũng dưới chân núi Dài, núi Tượng và núi Nước, nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh An Giang có vị trí địa lý:
- Phía đông giáp phường Tịnh Biên, xã An Cư và xã Núi Cấm
- Phía tây giáp xã Vĩnh Gia
- Phía nam giáp xã Ô Lâm và xã Tri Tôn
- Phía bắc giáp Campuchia
Xã có diện tích 70.94 km², dân số năm 2019 là 32.071 người,[2] mật độ dân số đạt 453 người/km².
Lịch sử
[sửa | sửa mã nguồn]Trước đây, Ba Chúc là một xã thuộc huyện Tri Tôn.
Năm 1978, quân Khmer Đỏ tấn công ồ ạt vào địa bàn, Ba Chúc chịu nhiều thiệt hại nặng nề.[cần dẫn nguồn]
Ngày 17 tháng 10 năm 2003, Chính phủ ban hành Nghị định 119/2003/NĐ-CP.[1] Theo đó:
- Thành lập thị trấn Ba Chúc trên cơ sở 2.056 ha diện tích tự nhiên và 13.122 người của xã Ba Chúc
- Đổi tên xã Ba Chúc thành xã Vĩnh Phước
Hành chính
[sửa | sửa mã nguồn]Xã Ba Chúc được chia thành 7 khóm gồm: An Bình, An Hòa A, An Hòa B, Thanh Lương, Núi Nước, An Định A, An Định B.[4] và 7 ấp: Vĩnh Hoà, Vĩnh Quới, Vĩnh Phú, Vĩnh Thuận, An Thạnh, Trung An, Sóc Tức. Trung tâm hành chính đặt tại đường Ngô Lợi, khóm An Hoà A.
Theo Kế hoạch phân loại đô thị toàn quốc giai đoạn 2021 - 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 241/QĐ-TTg và Quy hoạch tỉnh An Giang thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, thị trấn Ba Chúc được xác định trở thành đô thị loại IV giai đoạn đến năm 2030. Theo quy hoạch chung thị trấn Ba Chúc đến năm 2030, tầm nhìn 2035 là đô thị thương mại dịch vụ, du lịch văn hóa lịch sử, cảnh quan sinh thái.
Kinh tế - xã hội
[sửa | sửa mã nguồn]Kinh tế
[sửa | sửa mã nguồn]Nhiệm kỳ 2025 - 2030, Đảng bộ xã Ba Chúc xác định 4 khâu đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội, đó là: Độ phá về phát triển thương mại, dịch vụ và du lịch; đột phá về chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp; đột phá đầu tư hạ tầng và đô thị hóa; đột phá về cải cách hành chính và chuyển đổi số.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tăng cường liên kết vùng và liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm; nâng cao chất lượng cây trồng, vật nuôi; thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể. Đầu tư hệ thống giao thông, trường học, y tế, nước sạch, chiếu sáng... tạo động lực phát triển toàn xã, kết nối giao thôn vùng. Đồng thời, xây dựng chính quyền số, thúc đẩy chuyển đổi số trong sản xuất, quản lý và phục vụ Nhân dân.
Với vị trí địa lý gần biên giới Campuchia, xã Ba Chúc có lợi thế trong giao thương quốc tế và phát triển du lịch tâm linh. Chính quyền địa phương đang nỗ lực xây dựng kế hoạch dài hạn để khai thác tiềm năng này, đồng thời cải thiện đời sống người dân.
Nhiệm kỳ 2025 - 2030, xã Ba Chúc phấn đấu thu ngân sách nhà nước 5 năm đạt 244,76 tỷ đồng, tổng giá trị sản phẩm bình quân tăng 10%/năm. Đến năm 2030 thu nhập bình quân đầu người đạt 117 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều dưới 2%
Giáo dục
[sửa | sửa mã nguồn]Các trường học từ mẫu giáo đến trung học cơ sở trên địa bàn xã được đầu tư nâng cấp, với phòng học hiện đại và đội ngũ giáo viên chất lượng. Chính quyền địa phương cam kết đảm bảo mọi trẻ em đều được tiếp cận giáo dục tốt nhất. Xã hiên có 10/11 trường đạt chuẩn quốc gia.
Các cơ sở giáo dục gồm có: trường THPT Ba Chúc, THCS Ba Chúc, các trường tiểu học "A" và "B" Ba Chúc và trường Ba Chúc. Các trường THCS Lạc Quới, THCS Lê Trì...
Y tế
[sửa | sửa mã nguồn]Trung tâm y tế xã Ba Chúc được xây mới với trang thiết bị tiên tiến, đảm bảo chăm sóc sức khỏe cho người dân. Các trạm y tế tại các khu vực thuộc Lạc Quới và Lê Trì cũ cũng được cải tạo, giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế dễ dàng hơn.
Tại địa bàn xã có các hiệu thuốc lớn như: An Khang, Long Châu... Đáp ứng nhu cầu về các loại thuốc nội, ngoại nhập cho người dân trong xã.
Văn hóa
[sửa | sửa mã nguồn]Ba Chúc có 3 dân tộc chủ yếu: Kinh, Hoa, Khmer. Người dân Ba Chúc chủ yếu là người Kinh, theo đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa. Hàng năm, người dân tổ chức lễ vía của Đức Bổn Sư (tức Ngô Lợi, người sáng lập đạo Hiếu Nghĩa) vào ngày 13 tháng 10 âm lịch rất quy mô và nhộn nhịp, thu hút rất nhiều khách thập phương trong và ngoài tỉnh. Người Khmer theo Phật giáo nam tông với các ngày lễ lớn như : Chol Chnam Thmay ( tết cổ truyền), Sene Dolta ( lễ cúng ông bà), Ok Om Bok ( lễ cúng trăng). Bên cạnh đó còn có nhiều lễ hội Phật giáo quan trọng khác như lễ hội Meak Bochea (Lễ rằm tháng Giêng), lễ Chôl Vôsa (Lễ Nhập hạ), và lễ Kathina (Lễ Dâng y).
Ngoài ra, vào các dịp rằm lớn như rằm tháng 1, 7, 10, mùng 5 tháng 5, người dân địa phương thường tổ chức cúng tế. Cứ khoảng 3 - 4 năm, vào dịp 15 tháng 7 âm lịch, các tín đồ trong đạo Hiếu Nghĩa tổ chức lễ hội Trai Đàn cầu siêu với quy mô lớn.
Du lịch
[sửa | sửa mã nguồn]Nhờ được thiên nhiên ban tặng cho cảnh quan đồi núi xen kẻ đồng bằng màu mỡ hiếm có ở khu vực miền Tây Nam Bộ cộng với quần thể di tích, lịch sử lâu đời, văn hoá và ẩm thực đa dạng được kết tinh từ ba dân tộc anh em là Kinh, Hoa, Khmer. Địa phương cũng đã định hướng phát triển du lịch theo hướng tâm linh, lịch sử, sinh thái...Hiện nay, địa phương cũng đã kêu gọi các nhà đầu tư để phát triển theo hướng thương mại du lịch và dịch vụ. Ba Chúc đang xây dựng sản phẩm OCOP - dịch vụ lưu trú - làng nghề phục vụ du khách; xây dựng hình ảnh và thương hiệu du lịch Ba Chúc là một trong những điểm đến hấp dẫn. Đồng thời, phát triển dịch vụ thương mại, biên giới.
Xã có các địa danh nổi tiếng như:
- Nhà mồ Ba Chúc
- Chùa Phi Lai
- Chùa Tam Bửu
- Chùa Bồng Lai
- Núi Nước
- Ô Đá trên Núi Dài
- Hồ Núi Dài ( hồ Bến Bà Chi)
- Núi Tượng
- Cafe & ẩm thực Bìa Rừng.
- Điểm tham quan sinh thái, ẩm thực Sun Flower trên núi Dài.
- Cầu Vĩnh Thông
- Hệ thống đền chùa, miếu mạo có giá trị về lịch sử và kiến trúc đẹp của người Kinh, Khmer.
- Ngã 3 cây dầu 300 năm tuổi
- Vườn trái cây trên núi Dài với các loại trái cây nhiệt đới như: Sầu riêng, bơ, mít, xoài, chuối, điều, chanh dây...
- Có các làng nghề truyền thống: nghề đan đệm bàng, nghề làm bánh phồng mì, nghề làm khô nhái, làng nghề làm bún khu vực phía sau chợ Ba Chúc.
Hình ảnh
[sửa | sửa mã nguồn]-
Cây dầu hàng trăm năm tuổi ở thị trấn Ba Chúc, gợi nhớ lúc nơi này hãy còn hoang vu. -
Chùa Tam Bửu ở thị trấn Ba Chúc. -
Trường Trung học cơ sở ở thị trấn Ba Chúc.
Giao thông
[sửa | sửa mã nguồn]1. Đường bộ
[sửa | sửa mã nguồn]- Đường tỉnh 955B: Là tuyến giao thông chính kết nối trực tiếp Ba Chúc với xã Tri Tôn và các vùng lân cận .
- Đường tỉnh 949: Nối Tri Tôn và Tịnh Biên đi ngang Ba Chúc
- Đường quốc lộ N1: Nối Châu Đốc - Hà Tiên đi qua địa bàn xã.
- Đường liên xã: có nhiều tuyến nối giữa Ba Chúc và các khu vực trong địa phương, hỗ trợ việc di chuyển dân cư hàng ngày như : Đường liên xã Ba Chúc - Lê Trì giao với TL949.
- Đường biên giới: phục vụ giao thương qua lại với Campuchia, đặc biệt quan trọng về kinh tế và địa chính trị .
2. Hệ thống nội thị và hẻm ngõ
[sửa | sửa mã nguồn]Thông tin từ nền tảng quy hoạch Guland liệt kê nhiều đường "loại 3" trong nội thi Ba Chúc, gồm:
- Đường Xóm Bún
- Đường An Hòa
- Đường Phổ Đà
- Đường Thanh Lương
- Đường Ngọa Long Sơn
- Đường Dân cư 24 Cây Dầu
- Đường vào Ô Đá
- Đường Lên Miếu Kim Tra
- Đường cặp hông Trường THPT Ba Chúc
- Đường Chùa An Lập (cổng phụ)
- Đường Lò Rèn (Ông Tám Béo)
- Đường đến bãi rác (Giếng Bà 5)
- Đường lên chùa Bửu Quang
- Các tuyến Sóc Đồng Tô 1 & 2 ... và một số đường nhỏ khác phục vụ giao thông nội bộ và dân cư .1. Đường bộ
3. Đường Thuỷ
[sửa | sửa mã nguồn]Kênh Vĩnh Tế, Kinh T6, Kênh Ba Chúc... Giúp tàu bè lưu thông và phát triển thủy lợi, phục vụ nông nghiệp và nước sạch cho địa phương.
4. Nâng cấp hạ tầng và đô thị hoá.
Qua thời gian, Ba Chúc đã được đầu tư mạnh về hạ tầng với:
- Mở rộng các trục đường chính và nội ô.
- Bê tông hóa các ngõ hẻm, xây dựng hệ thống thoát nước, cống, chiếu sáng.
- Nạo vét kênh mương giúp chống ngập úng.
- Phát triển hệ thống đèn đường và quản lý vệ sinh đô thị theo hướng "sáng – xanh – sạch – đẹp" .
5. Tuyến xe đi qua Ba Chúc
[sửa | sửa mã nguồn]- Tuyến xe buýt Tri Tôn – Ba Chúc - Vĩnh Gia: khởi hành từ Bến xe Tri Tôn đi Vĩnh Gia qua địa bàn Ba Chúc.
- Ba Chúc có các tuyến xe khách kết nối với TPHCM, Đồng Nai, Bình Phước và Đà Lạt như : Phương Trang, Huệ Nghĩa, Hùng Cường, Quang Huy...
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ a b "Nghị định 119/2003/NĐ-CP về việc điều chỉnh địa giới hành chính để thành lập xã, thị trấn thuộc các huyện Chợ Mới, Tri Tôn, Tịnh Biên và Phú Tân, tỉnh An Giang".
- ^ a b "Kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở 1/4/2019". Cục Thống kê tỉnh An Giang.
- ^ Tổng cục Thống kê
- ^ "Niên giám thống kê huyện Tri Tôn". Cổng thông tin điện tử huyện Tri Tôn.