Accumulator (computer)
Een accumulator in de centrale verwerkingseenheid of CPU van een computer, is een register waarin rekenkundige en logische tussenresultaten worden opgeslagen.
Zonder een register zoals een accumulator, zou het noodzakelijk zijn om het resultaat van alle berekeningen zoals optellen, vermenigvuldigen en schuiven naar het primaire geheugen te schrijven, misschien alleen om direct weer terug in de computer te worden gelezen voor gebruik in de volgende bewerking. De toegang tot het primaire geheugen is langzamer dan de toegang tot een registergeheugen, zoals de accumulator, omdat de technologie die wordt gebruikt voor het grote primaire geheugen langzamer is dan die voor een registergeheugen wordt gebruikt. Primair geheugen is alleen goedkoper. Vroege elektronische computersystemen werden vaak in twee groepen opgedeeld, systemen met accumulatoren en systemen zonder accumulatoren.
De oudste processoren, maar ook goedkope 8 bitmicrocontrollers hadden maar heel weinig registers en vaak was er maar één register die zowel bron als bestemming van een berekening was. Dit register noemt men de accumulator. Het nadeel van een enkele accumulator is dat het vaak noodzakelijk is de inhoud van de accumulator in het primaire geheugen op te slaan omdat het nodig is de tussenresultaten van een volgende bewerking in de accumulator op te slaan. Nieuwere processoren hadden vaak meer algemene registers die als accumulatoren werkten, maar daardoor is de aanduiding accumulator verdwenen.
Voorbeelden
[bewerken | brontekst bewerken]IBM 701
[bewerken | brontekst bewerken]De IBM 701 is in 1952 in gebruik genomen, maar al vanaf 1954 niet meer verkocht.[1] Er bevonden zich op het voorpaneel van de IBM 701 displays voor de accumulator en de andere registers. Het was de eerste wetenschappelijk computer die IBM op de markt bracht en het eerste mainframe van IBM. De opvolger van de IBM 701, de IBM 704, werkte met indexregisters.
PDP-8
[bewerken | brontekst bewerken]De PDP-8 had een accumulator van 12 bits. Er zijn instructies om de inhoud van de accumulator nul te maken en instructies om een waarde bij de accumulator op te tellen. De werkwijze verklaart de naam accumulator. De PDP-8 werd in de jaren 1960 en 1970 gebruikt.
6800
[bewerken | brontekst bewerken]De Motorola 6800 heeft twee accumulatoren van acht bits, ACCA en ACCB. Het is daardoor mogelijk dat de ene accumulator wordt gebruikt voor een berekening terwijl het resultaat van een andere berekening zich nog in de andere accumulator bevindt. De Motorola 6800 is in de jaren 1970 en 1980 gebruikt.
8080
[bewerken | brontekst bewerken]De Intel 8080 had een zevental 8 bitsregisters die geschikt waren om berekeningen mee uit te voeren. Ze worden aangeduid met een letter. Het register A wordt het meest gebruikt en daarom en vanwege de beginletter ook wel accumulator genoemd. Dit register A was ook het enige rekenregister op zichzelf. De andere registers konden als paar worden gebruikt: BC, DE en HL. De Intel 8080 werd vanaf 1974 gebruikt, maar aan het begin van de jaren 1980 door de Intel 8086 en 8088 vervangen.
x86
[bewerken | brontekst bewerken]De eerste processor in de x86-reeks was de Intel 8086. Deze was gebaseerd op de Intel 8080, maar had 16-bitsregisters. Latere processoren in de reeks hadden ook 32- en 64-bitsregisters. In 16-bitsmodus hebben de processors 14 registers, waaronder vier hoofdregisters (AX – DX). Deze hoofdregisters hebben ongeveer dezelfde mogelijkheden om berekeningen uit te voeren, maar de aanduiding accumulator wordt niet meer gebruikt.