ពិធីបុណ្យឆេងម៉េង
ពិធីបុណ្យឆេងម៉េង | |||
| |||
| ក្រដាសពណ៌ដាក់លើផ្នូរក្នុងពិធីបុណ្យឆេងម៉េង | |||
| ឈ្មោះផ្លូវការណ៍ | ពិធីបុណ្យឆេងម៉េងែ | ||
| ឈ្មោះហៅកាត់ | ពិធីបុណ្យសែនផ្នូរ | ||
| ប្រារព្ធដោយ | ជនជាតិខ្មែរ-ចិន | ||
| រយៈពេល | ៣ ថ្ងៃ | ||
| ថ្ងៃចាប់ផ្ដើម និង ថ្ងៃបញ្ចប់ | ថ្ងៃទី៤ ឬទី៥ នៃខែមេសា | ||
| ប្រវត្តិទេវៈកថា | ប្រភពដើមពីវប្បធម៌ចិន | ||
| ប្រារព្ធលើកដំបូង | ក្នុងរាជព្រះបាទ នរោត្តម | ||
| ចុះកាលបរិច្ឆេទ | តាំងពីសតវត្សទី១៩នៅប្រទេសកម្ពុជា | ||
ពិធីបុណ្យឆេងម៉េង (ជាភាសាចិន: 清明节; ភីនអ៊ីន: Qīngmíng jié) ឬហៅថា ពិធីបុណ្យសែនផ្នូរ នៅក្នុងសហគមន៍ជនជាតិខ្មែរដើមកំណើតចិន គឺជាពិធីបុណ្យប្រពៃណីមួយដែលប្រារព្ធឡើងដើម្បីរំលឹក និងគោរពដល់អ្នកដែលបានចែកឋានទៅ។ ពិធីបុណ្យនេះមានប្រភពដើមពីវប្បធម៌ចិន ហើយត្រូវបានប្រារព្ធនៅថ្ងៃទី៤ ឬទី៥ នៃខែមេសា តាមប្រតិទិនហ្គ្រេហ្គោរី ដែលជាថ្ងៃសម្រាប់គោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធអ្នកស្លាប់។ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ពិធីនេះមិនមែនជាពិធីបុណ្យជាតិទេ ប៉ុន្តែត្រូវបានអនុវត្តជាទូទៅក្នុងចំណោមជនជាតិខ្មែរដើមកំណើតចិន។
ប្រវត្តិ
[កែប្រែ]ពិធីបុណ្យឆេងម៉េងមានប្រវត្តិតាំងពីសម័យរាជវង្សចូវ នៅប្រទេសចិន ដែលមានអាយុកាលជាង ២៥០០ ឆ្នាំ។ ពិធីនេះត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយរឿងព្រេងនិទានអំពី ជៀ ជឺអ៊ី (Jie Zitui) ដែលជាអ្នកស្មោះត្រង់ចំពោះអ្នកឧកញ៉ាជីន នៅសតវត្សទី៧ មុនគ្រិស្តសករាជ។ ដើមឡើយ ពិធីនេះត្រូវបានគេហៅថា "ពិធីបុណ្យហាន់ស៊ីក" (Cold Food Festival) មុននឹងវិវត្តទៅជាពិធីបុណ្យឆេងម៉េងនៅសម័យរាជវង្សថាង។[១]
នៅប្រទេសកម្ពុជា ពិធីបុណ្យឆេងម៉េងបាននាំចូលដោយជនជាតិចិនដែលមកតាំងទីលំនៅតាំងពីសតវត្សទី១៩។ ទោះបីជាមិនមែនជាពិធីបុណ្យផ្លូវការក៏ដោយ ក៏សហគមន៍ចិន-ខ្មែរនៅតែរក្សាទំនៀមទម្លាប់នេះ ជាពិសេសនៅភ្នំពេញ ខេត្តសៀមរាប និងឃុំស្រែអំបិល។[២]
ទំនៀមទម្លាប់
[កែប្រែ]ក្នុងអំឡុងពិធីបុណ្យឆេងម៉េង គ្រួសារនានាធ្វើការសម្អាតផ្នូរ និងនាំយកអាហារ ផ្កា និងគ្រឿងឧបភោគបរិភោគមកថ្វាយជូនដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធបុព្វការីជន។ ការដុតធូប និងក្រដាសសែន (ជូស៊ី) ក៏ជាផ្នែកសំខាន់នៃពិធីនេះផងដែរ។ នៅក្នុងសហគមន៍ខ្មែរ-ចិន អាហារដែលគេនិយមយកទៅថ្វាយរួមមាន បាយ សាច់ជ្រូក និងនំបញ្ចុក។[៣]
លើសពីនេះ ពិធីបុណ្យនេះក៏ជាឱកាសសម្រាប់គ្រួសារជួបជុំគ្នា និងរំលឹកអនុស្សាវរីយ៍អំពីអ្នកដែលបានចែកឋានទៅ។ នៅតាមជនបទមួយចំនួននៃប្រទេសកម្ពុជា គេអាចធ្វើការសែនព្រេនតាមផ្ទះ ដោយប្រើអាហារសាមញ្ញ។
សារៈសំខាន់
[កែប្រែ]ពិធីបុណ្យឆេងម៉េងមានសារៈសំខាន់ខាងវប្បធម៌ និងខាងផ្លូវចិត្តសម្រាប់អ្នកចូលរួម។ វាជាពេលវេលាដើម្បីបង្ហាញនូវការគោរព និងការដឹងគុណចំពោះបុព្វការីជន�। នៅក្នុងបរិបទខ្មែរ ពិធីនេះក៏បង្ហាញពីការរួមបញ្ចូលគ្នានៃវប្បធម៌ចិន និងវប្បធម៌ខ្មែរ ដែលជួយពង្រឹងអត្តសញ្ញាណរបស់សហគមន៍ចិន-ខ្មែរ។[៤]
នៅកម្ពុជា
[កែប្រែ]នៅប្រទេសកម្ពុជា ពិធីបុណ្យឆេងម៉េងមិនសូវមានការប្រារព្ធយ៉ាងទូលំទូលាយដូចនៅប្រទេសចិន ឬបណ្តាប្រទេសអាស៊ីផ្សេងទៀតទេ។ ទោះជាយ៉ាងណា នៅតាមសាលាចិន ឬវត្តចិននៅភ្នំពេញ ដូចជា វត្តអន្លង់គង គេអាចសង្កេតឃើញការរៀបចំពិធីសាសនា និងការសែនផ្នូរនៅថ្ងៃនេះ។ សហគមន៍ចិន-ខ្មែរក៏បានរួមបញ្ចូលទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ ដូចជាការសែនព្រេនជាមួយផ្លែឈើ និងអាហារបែបខ្មែរ។
ឯកសារយោង
[កែប្រែ]- ↑ Wei, Liming (2011). Chinese Festivals. Cambridge University Press. ល.ស.ប.អ. 978-0521186599.
- ↑ ស្រីល័ក្ខ, សាង (2023-03-31). "ប្រវត្តិចាក់ស្រេះនៃពិធីបុណ្យសែនផ្នូរ ឬ ឆេងម៉េង ជាប្រពៃណីជនជាតិ ចិន ពីបុរាណកាល". Kampuchea Thmey Daily. Retrieved 2025-04-12.
- ↑ "Qingming Festival Traditions". China Highlights. Retrieved 2025-04-12.
- ↑ Edwards, Penny (2004). "Ethnic Chinese in Cambodia". Journal of Southeast Asian Studies 35 (2): 131-155.