ដោនសុីនដ្រូម

ក្មេងប្រុសអាយុប្រាំបីឆ្នាំដែលមានដោនសុីនដ្រូម

ដោនសុីនដ្រូម ឬ រោគសញ្ញាដោន (អង់គ្លេស: Down Syndrome ឬ Trisomy 21) គឺជាលក្ខខណ្ឌហ្សែនមួយដែលបណ្តាលមកពីវត្តមាននៃក្រូម៉ូសូមទី២១បន្ថែមមួយ (ឬផ្នែកនៃវា) ដែលគេហៅថា Trisomy 21។ លក្ខណៈមិនក្រក្រតីរបស់ក្រូម៉ូសូមទី២១ (Chromosome 21) លើសចំនួន ធ្វើឱ្យទារកមានបញ្ហាលូតលាស់ផ្នែករាងកាយ និងសតិបញ្ញាខុសប្រក្រតី។ លក្ខខណ្ឌនេះត្រូវបានរកឃើញដំបូងដោយវេជ្ជបណ្ឌិតជនជាតិអង់គ្លេសឈ្មោះ ចន ឡាងដុន ដោន (John Langdon Down) ក្នុងឆ្នាំ១៨៦៦ ហើយត្រូវបានដាក់ឈ្មោះតាមគាត់។ រោគសញ្ញាដោនជាមូលហេតុទូទៅបំផុតនៃការពិការភាពផ្នែកបញ្ញា និងមានអត្រាកើតឡើងប្រមាណ ១ ក្នុងចំណោមទារក ១០០០ នៅទូទាំងពិភពលោក។

នៅរៀងរាល់ឆ្នាំ នាថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ត្រូវបានអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលស្គាល់ជាថ្ងៃ ទិវាដោនស៊ីនដ្រូមពិភពលោក ដោយបានធ្វើសកម្មភាពផ្សព្វផ្សាយ និងប្រតិបត្តិការជាច្រើន ដើម្បីជួយពង្រឹងនូវការយល់ដឹងនៅតាមសហគមន៍អំពី ដោនសុីនដ្រូម ហើយស្របគ្នានោះដែរ គឺដើម្បីបង្កើតនូវសម្លេងសកល ដើម្បី បញ្ចុះបញ្ចូល ឬបង្កើតផលប្រយោជន៍ ក៏ដូចជាបង្កើតឱកាសក្នុងការស្វែងរកការងារធ្វើ និងជាពិសេសឱកាសសម្រាប់ការចូលរួមក្នុងសង្គមរបស់អ្នកដែលមានបញ្ហា ដោនសុីនដ្រូម ឱ្យដូចជាមួយនឹងមនុស្សទូទៅធម្មតាដែរ។

លក្ខណៈរាងកាយ

អ្នកដែលមានរោគសញ្ញាដោនច្រើនតែមានលក្ខណៈរាងកាយដែលអាចសម្គាល់បាន ដូចជា៖

• មុខសំប៉ែត
• ភ្នែកទម្លាក់ទៅលើ
• កអណ្តើកខ្លី
• សាច់ដុំទន់ខ្សោយ
• កម្ពស់ទាបជាងមធ្យម

ផលប៉ះពាល់សុខភាព

រោគសញ្ញាដោនអាចបណ្តាលឱ្យមានបញ្ហាសុខភាពផ្សេងៗ រួមមាន៖

• ជំងឺបេះដូងពីកំណើត
• បញ្ហាការស្តាប់ និងការមើលឃើញ
• បញ្ហាក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត
• ការលូតលាស់បញ្ញាយឺត

មូលហេតុ

រោគសញ្ញាដោនកើតឡើងដោយសារកំហុសក្នុងការបែងចែកកោសិកាអំឡុងពេលបង្កកំណើត ដែលនាំឱ្យមានក្រូម៉ូសូម ២១ ចំនួនបីជំនួសឱ្យពីរ។ កត្តាហានិភ័យរួមមានអាយុម្តាយចាស់ (ជាពិសេសលើសពី ៣៥ ឆ្នាំ) ប៉ុន្តែវាអាចកើតឡើងចំពោះម្តាយគ្រប់វ័យ។

ការព្យាបាល និងការគាំទ្រ

មិនមានការព្យាបាលជាក់លាក់សម្រាប់រោគសញ្ញាដោនទេ ប៉ុន្តែការអប់រំពិសេស ការព្យាបាលរាងកាយ និងការថែទាំសុខភាពអាចជួយឱ្យអ្នកមានរោគនេះរស់នៅបានប្រសើរជាងមុន។ ការបំពេញតម្រូវការថែទាំសុខភាពរបស់ពួកគេ ការផ្តល់អន្តរាគមន៍ទាន់ពេលវេលា ការព្យាបាលដោយចលនា ការព្យាបាលមុខងារប្រចាំថ្ងៃ ការប្រឹក្សា ឬការអប់រំពិសេស ។ល។ អាចជួយពួកគេបំពេញនូវសក្តានុពលដ៏ពេញលេញរបស់ពួកគេ និងទទួលបាននូវភាពរីកចម្រើនក្នុងការសិក្សា សម្រួលដល់ការចូលរួមរបស់ពួកគេនៅក្នុងសង្គម និងគុណភាពនៃជិវិតរបស់ពួកគេ។

តំណភ្ជាប់ខាងក្រៅ

• សមាគមជាតិរោគសញ្ញាដោន