គ្រួសារអភ័យវង្ស

គ្រួសារអភ័យវង្ស อภัยวงศ์
ប្រទេស	ទំព័រគំរូ:ទិន្នន័យប្រទេស Siam
តំបន់បច្ចុប្បន្ន	ព្រះជិនបុរី
ទីកន្លែងដើម	កម្ពុជា
បង្កើតឡើង	1795
ស្ថាបនិក	ពញាអភ័យវង្ស (ប៉ែន)
អ្នកគ្រប់គ្រងចុងក្រោយ	ពញ្ញាអភ័យវហ្សភូភេទ (ឈុំអភ័យវង្ស)
ចំណងជើង	អភិបាលព្រះដំបង (1794–1907) នាយករដមន្ត្រីថៃ (1944–1945, 1946, 1947–1948)
គ្រួសារដែលមានទំនាក់ទំនង	រាជ្យវង្សចក្រី វង្សវរ្ម័ន House of Bunnag គ្រួរសារសិង្ហសេនី គ្រួសារកល្យាណមិត្យ គ្រួសារសុខុម

អភ័យវង្ស ( ថៃ: อภัยวงศ์  ; RTGS ៖ អាផាយវង្ស ) ជានាមត្រកូលអភិជន របស់ថៃ ប្រើដោយគ្រួសារថៃ ដែលពីមុនគ្រប់គ្រងផ្នែកខ្លះនៃប្រទេសកម្ពុជា ដែលពេលនោះត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយសៀម។ បើ​ទោះ​បី​ជា​មាន​វត្តមាន​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ជា​យូរ​មក​ហើយ​ក៏​ដោយ ក៏​គេ​មិន​ដែល​ចាត់​ទុក​ថា​ជា​ផ្នែក​នៃ ​អភិជន​ខ្មែរ ​ដែរ។

គ្រួសារ អភ័យវង្ស បានគ្រប់គ្រង ខេត្តព្រះដំបង ប្រទេសថៃ ( ខេត្តបាត់ដំបង សម័យទំនើប ប្រទេសកម្ពុជា) អស់រយៈពេលប្រាំមួយជំនាន់ចាប់ពីចុងសតវត្សទី 18 នៅពេលដែលសៀមបញ្ចូលទឹកដី ខ្មែរ រហូតដល់ឆ្នាំ 1907 នៅពេលដែលតំបន់នេះត្រូវបានប្រគល់ឱ្យ ឥណ្ឌូចិនរបស់បារាំង បានបង្រួបបង្រួមវាជាមួយកម្ពុជា។ ងារ​ដែល​ស្ដេច​ថៃ​ប្រគល់​ឲ្យ​ចៅហ្វាយ​ខេត្ត​ព្រះ​តាបុង ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ដោយ​អភិបាល​បន្ត​បន្ទាប់​គ្នា​គឺ អភ័យភូភេទ ។

ប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយមក គ្រួសារ អភ័យវង្ស បានដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការតស៊ូប្រឆាំងបារាំងដើម្បីឯករាជ្យភាពរបស់កម្ពុជា ហើយកូនចៅម្នាក់បានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសថៃ។ ក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ប្រទេសថៃបានគ្រប់គ្រងខេត្តភាគខាងលិចរបស់ខ្មែរឡើងវិញតាមរយៈការសម្របសម្រួលរបស់ជប៉ុន។ លោក ខួង អភ័យវង្ស ត្រូវបានជ្រើសរើសជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសថៃ ដែលជាការិយាល័យដែលលោកបានកាន់កាប់បីដងដាច់ដោយឡែកពីគ្នារវាងខែសីហា ឆ្នាំ 1944 និងខែមេសា ឆ្នាំ 1948 ។ តាមរយៈទំនាក់ទំនងអាជីវកម្មជាលក្ខណៈគ្រួសារ លោក ឃួង បានរក្សាទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយខេត្តភាគខាងលិចនៃប្រទេសកម្ពុជាក្នុងអំឡុងពេលកាន់តំណែង ហើយបានតស៊ូដើម្បីរក្សាពួកគេឱ្យស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ថៃ បន្ទាប់ពីការបាត់បង់របស់ជប៉ុន និងការងើបឡើងវិញនៃបារាំងនៅឥណ្ឌូចិន។ ប្អូនប្រុសរបស់គាត់ឈ្មោះ ចៅវ៉ាលីត អផៃវង្ស បានធ្វើការរហូតដល់ឆ្នាំ 1946 នៅក្នុង "គណៈកម្មការពិសេស" នៅខេត្តបាត់ដំបង ហើយត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជា "ប្រធានបន្ទាប់បន្សំនៃចលនា ខ្មែរឥស្សរៈ " ប្រឆាំងនឹង ការគ្រប់គ្រងរបស់បារាំងនៅកម្ពុជា ។ ប្រមុខ​ចលនា​ខ្មែរ​ឥស្សរៈ​ផ្លូវការ​គឺ ​លោក ភិសិត ផានិត (ប៉ុក ឃុន) ជា​បង​ថ្លៃ​របស់​លោក ឃួង។ របាយ​ការណ៍​បារាំង​មួយ​ពី​សម័យ​កាល​រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ​បាន​អះអាង​ថា «ចលនា​ខ្មែរ​ឥស្សរៈ​ជា​រឿង​នយោបាយ និង​ពាណិជ្ជកម្ម​របស់​គ្រួសារ​អភ័យវង្ស»។ ដូច្នេះហើយ នៅចុងទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៤០ ខ្មែរជាតិនិយម ប៊ុន ចាន់ម៉ុល បានរៀបអភិសេកជាមួយព្រះនាងនៃអភ័យវង្ស។

សមាជិកគ្រួសារ

សមាជិកនៃគ្រួសារ អភ័យវង្ស រួមមាន:

• ចៅពញាអផៃភូភេទ (ប៉ែន) : ចៅហ្វាយខេត្តទីមួយនៃព្រះតំបង (r.1794-1810) និងប្រភពដើមនៃនាមត្រកូល។
• ពញាអភ័យភូបេត (បៀន) : អភិបាលទីពីរនៃព្រះតំបង (r.1810-1814)
• Phraya Aphaiphubet (Ros) [ ទី ] : ទេសាភិបាលទីបីនៃព្រះតំបុង (r.1814-1827)
• ប្រាយ៉ាអផៃភូបេត (ឆេដ) : អភិបាលទី៤ នៃព្រះតំបុង (r.1827-1835)
• ប្រាយ៉ាអផៃភូបេត (សោម) : អភិបាលទីប្រាំមួយ នៃព្រះតំបុង (r.1839-1840 ឬ 1848?)
• ប្រាយ៉ាអផៃភូបេត (ណុង) : អភិបាលទីប្រាំពីរនៃព្រះតំបុង (r.1848-1860)
• Chaophraya Kathathonthoranin (Yia Aphaiwong) [ ទី ] : អភិបាលទីប្រាំបីនៃ Phra Tabong (r.1860-1892)
• Chaophraya Aphaiphubet (Chum Aphaiwong) [ ទី ] : អភិបាលទីប្រាំបួននៃ Phra Tabong (r.1892-1907)
• phraya Aphaiphubet (Lueam Aphaiwong) [ ទី ]
• ព្រះនាងសុវឌ្ឍ ជាមហេសីរបស់ ព្រះបាទវជិរវឌ្ឍ (រាមាទី៦) នៃសៀម។ នាងជាបងប្អូនជីដូនមួយរបស់ ព្រះបាទនរោត្តមសីហនុ នៃប្រទេសកម្ពុជា។
• លោក Khuang Abhayavongsa នាយករដ្ឋមន្ត្រីបីសម័យកាលរបស់ប្រទេសថៃក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1940 ។ កើតនៅ Phra Tabong ឪពុករបស់គាត់គឺជាចៅហ្វាយខេត្តសៀមចុងក្រោយនៃ Phra Tabong ។