Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Druifkes(overleg | bijdragen) op 19 nov 2009 om 19:48.
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
De middeleeuwen danken hun naam ("middel-eeuwen", tussentijd) aan het feit dat men deze periode tijdens de renaissance als een tussenperiode beschouwde. Met middeleeuwen wordt de periode tussen oudheid en nieuwe tijd aangeduid in de geschiedenis van Europa. Gewoonlijk laat men de middeleeuwen rond 300 na Christus beginnen. Ten aanzien van het einde van de middeleeuwen bestaat grotere consensus. De meeste historici laten de nieuwe tijd kort voor 1500 beginnen.
De middeleeuwse maatschappij en beschaving zijn ontstaan uit drie duidelijk te onderscheiden bronnen: de Grieks-Romeinse beschaving, het christelijk geloof, die op het grondgebied van het Romeinse Rijk ontstonden of verder ontwikkelden en Germaanse tradities, die door later het Rijk binnenvallende volkeren zijn meegebracht. Daarnaast hebben ook de Kelten invloed gehad op de middeleeuwse cultuur, maar het is vaak moeilijk deze aan te tonen. Deze invloeden kunnen zich op allerlei terreinen uiten: in landbouwmethoden, rechtsgewoonten of bijgeloof.
De middeleeuwen kunnen onderverdeeld worden in drie periodes, te weten de vroege, de hoge en de late middeleeuwen.
Het Oost-Romeinse Rijk tussen 527 en 565. De oranje gebieden zijn tijdens de heerschappij van Justinianus I heroverd, voornamelijk door zijn generaal Belisarius
Het Oost-Romeinse of Byzantijnse Rijk is het rijk dat in de late oudheid en de daaropvolgende middeleeuwen een groot deel van het oostelijke Middellandse Zeegebied besloeg, met als hoofdstad Constantinopel. Wat nu het Oost-Romeinse Rijk wordt genoemd was de overgebleven oostelijke helft van het Romeinse Rijk nadat het westelijke deel (zie West-Romeinse Rijk) uiteindelijk ten onder ging door o.a. de Grote Volksverhuizing en interne instabiliteit tijdens de 5e eeuw. Hoewel de cultuur, de religie en de taal van het rijk overwegend Grieks waren, beschouwden de Byzantijnen zichzelf als inwoners van het Romeinse Rijk en zagen hun heersers zich niet alleen als de opvolgers van de Romeinse keizers maar zelfs als een ononderbroken continuering hiervan. Het rijk vormde lange tijd een buffer tussen West-Europa en het Arabische Rijk en Centraal-Aziatische rijken als de Seltsjoeken en Mongolen.
Klik hier voor een overzichtelijke klikbare tijdlijn van de Lage Landen in de middeleeuwen
Gedurende de middeleeuwen bestond noch het woord, noch het begrip 'Nederlanden'. In de vijftiende eeuw was het gebruikelijk om de Nederlandse gewesten waar de hertog van Bourgondië regeerde aan te duiden met les pays de par-deçà, de landen van herwaarts over. Het eigenlijke Bourgondië werd aangeduid met les pays de par-delà, de landen van derwaarts over.
Tijdens de Romeinse tijd maakten de latere Lage Landen ten zuiden van de Rijn deel uit van het Romeinse Rijk. Dit gebied was verdeeld over de Romeinse provincies Gallia Belgica en Germania Inferior. Ten noorden van de Rijn lag Germania, dat slechts korte tijd onder Romeins gezag stond. De Lage Landen werden na de val van het West-Romeinse Rijk een deel van het Frankische of Karolingische rijk, aanvankelijk met uitzondering van Magna Frisia. Het Frankische rijk viel uiteen in drie delen waarbij de lage landen bij het Middenrijk kwamen ook wel genoemd Lotharingen naar de eerste keizer/koning Lotharius. Het latere hertogdom Lotharingen viel op zijn beurt eveneens uiteen in verschillende deelgebieden, die met de naam hertogdom of graafschap werden aangeduid. Het zou later deel gaan uitmaken van het Heilige Roomse Rijk.