គ្រោះរញ្ជួយដីមីយ៉ាន់ម៉ាឆ្នាំ២០២៥

គ្រោះរញ្ជួយដីមីយ៉ាន់ម៉ាឆ្នាំ២០២៥

၂၀၂၅ မြန်မာ့ငလျင် (ភាសាភូមា)
ឯកសារ:Earthquake Damage Mandalay, 2025.png ស្ថានភាពខូចខាតនៃអគារមួយកន្លែងនៅក្រុងម៉ាន់ដាឡាយក្រោយរញ្ជួយដី
ផែនទីរញ្ជួយ​ USGS
ម៉ោងសកល	២៨-០៣-២០២៥ ០៦:២០:៥៤ ត្រូវការ 'ឆ្នាំ-ខែ-ថ្ងៃ ម៉ោង:នាទី'
ុមជ្ឈមណ្ឌលរញ្ជួយធរណីសាស្ត្រអន្តរជាតិISC event
USGS-ANSS	ComCat
កាលបរិច្ឆេទក្នុងស្រុក	២៨ មីនា ២០២៥
ម៉ោងក្នុងស្រុក	១២:៥០:៥២ ម៉ោងមីយ៉ាន់ម៉ា (UTC+៦:៣០)
រយៈពេល	៨០ វិនាទី
កម្រិតទំហំ	៧.៧ វិចទ័រ
ជម្រៅ	១០ គម
ចំណុចរញ្ជួយ	22.013°N 95.922°E / 22.013; 95.922
សម្រុត	សម្រុតសាហ្គាំង
ប្រភេទ	សម្រុតកន្ត្រាក់ (Strike-slip)
តំបន់ប៉ះពាល់	មីយ៉ាន់ម៉ា ថៃ និងចិននិរតី
ប្រពលភាពរញ្ជួយ	IX (ធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំង)
រញ្ជួយក្រោយ	+១៦៩ ករណី ខ្លាំងបំផុត៖ ៦.៧ វិចទ័រ
វិនាសកម្ម	+៣,០៥០ នាក់បានស្លាប់, ៣,៩៣០+ នាក់បានរងរបួស និងជាច្រើននាក់ទៀតបានកំពុងបាត់ខ្លួន

នៅថ្ងៃទី២៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ នៅវេលាម៉ោង ១២:៥០:៥២ ម៉ោងនៅមីយ៉ាន់ម៉ា (០៦:២០:៥២ ម៉ោងសកល) មានគ្រោះរញ្ជួយដីកម្រិត ៧.៧ វិចទ័រមួយបានកើតឡើងនៅតំបន់សាហ្គាំងនៃប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ជាពិសេសនៅជុំវិញទីក្រុងម៉ាន់ដាឡាយ ដែលជាទីក្រុងធំបំផុតទីពីរនៅក្នុងប្រទេស។ វាត្រូវជាគ្រោះរញ្ជួយដីដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុតចាប់តាំងពីគ្រោះរញ្ជួយដីឆ្នាំ១៩១២ និងជាគ្រោះរញ្ជួយដីដ៏គ្រោះថ្នាក់បំផុតចាប់តាំងពីប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាបានទទួលឯករាជ្យមកនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៨។ ការរញ្ជួយដីមួយនេះបានបង្កឱ្យមានការខូចខាតជាច្រើននៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងនៅប្រទេសថៃជាប់ព្រំដែននោះ។

គ្រោះរញ្ជួយដីនេះបាននាំឱ្យមនុស្សជាង ៣,០០០ នាក់បានបាត់បង់ជីវិតនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និង ១៩ នាក់នៅប្រទេសថៃ។ មនុស្សជាង ៣,៤០០​ នាក់ទៀតបានទទួលរងរបួស។ មនុស្សប្រមាណរាប់រយនាក់បន្ថែមទៀតបានកំពុងបាត់ខ្លួន ដូចជានៅក្នុងការដ្ឋានសំណង់អគារខ្ពស់រលំមួយកន្លែងនៅទីក្រុងបាងកកជាដើម។ អាជ្ញាធរនៃប្រទេសទាំងពីរបានប្រកាសភាពអាសន្ន និងទាយថាចំនួនមនុស្សស្លាប់នឹងបន្តកើនឡើង។ សង្គ្រាមស៊ីវិលនៅមីយ៉ាន់ម៉ាបច្ចុប្បន្នបានដាក់បន្ទុកបន្ថែមទៅលើដំណើរជំនួយគ្រោះមហន្តរាយនានានៅក្នុងប្រទេស។

រញ្ជួយដី

គ្រោះរញ្ជួយដីនេះបានផ្ទុះឡើងនៅវេលាម៉ោង ១២ៈ៥០ ម៉ោងនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដោយចំណុចរញ្ជួយមាននៅតំបន់ជុំវិញទីក្រុងម៉ាន់ដាឡាយនៅត្រង់ព្រំដែនតំបន់សាហ្គាំង–ម៉ាន់ដាឡាយ។ បើយោងទៅតាមភ្ញាក់ងារស្ទាបស្ទង់ភូគព្ភសាស្ត្រសហរដ្ឋអាមេរិក (USGS) កម្លាំងវាមានរហូតដល់ទៅ ៧.៧ វិចទ៍រ ខណៈនាយកដ្ឋានឧតុនិយមថៃបានកំណត់វានៅកម្រិត ៨.២ វិចទ័រ។ ចំណែកឯវិទ្យាស្ថានរូបវិទ្យាផែនដីសកលនៅប៉ារីសវិញបានកំណត់កម្លាំងរញ្ជួយដីនេះនៅ ៧.៩ វិចទ័រ។

វាជាគ្រោះរញ្ជួយដីដ៏ធំបំផុតនៅមីយ៉ាន់ម៉ាចាប់តាំងពីគ្រោះរញ្ជួយដីភូមាឆ្នាំ១៩១២ (ដែលមានកម្លាំង ៧.៩ វិចទ័រ)។​ មូលហេតុនៃការរញ្ជួយនេះគឺត្រូវបានគេកំណត់ថាបណ្ដាលមកពីសម្រុតដីកន្ត្រាក់គ្នាជាមួយសម្រុតសាហ្គាំងនៅជម្រៅ ១០ គម ក្រោមដី។ បើយោងតាមម៉ូឌែលសម្រុតកំណត់ដែលបញ្ចេញដោយ USGS បានបង្ហាញថា ទម្លុះសម្រុតរញ្ជួយដីនេះបានប្រេះអន្លាយរហូតដល់ទៅ ៣៥០ គម សរុបនៅក្នុងជម្រៅ ១០ គម ចាប់ពីក្រុងថាបិជីននៅម៉ាន់ដាឡាយរហូតដល់រដ្ឋធានីណៃពិដោដោយប្រមាណ ១០០ គម ពីចំណុចរញ្ជួយទៅភាគខាងជើង និង​ ២៥០​ គម ទៅភាគខាងត្បូង។​ គ្រោះរញ្ជួយដីមួយនេះបានបង្កើតឧបទ្ទវហេតុរញ្ជួយតូចៗប្រមាណជាង ៧០ ករណីបន្ថែមទៀត ដោយក្នុងចំណោមនោះ រញ្ជួយដ៏ខ្លាំងជាងគេមានកម្លាំងប្រមាណ ៦.៧ វិចទ័រដែលបានកើតឡើងប្រមាណ ១២​ នាទីក្រោយរញ្ជួយធំដំបូង។

ផលប៉ះពាល់

នៅមីយ៉ាន់ម៉ា

អគារមួយនៅរដ្ឋធានីណៃពិដោដែលជាន់ខាងក្រោមត្រូវបាក់ស្រុតរលំទាំងស្រុង

បើយោងទៅតាមទិន្នន័យដែលចងក្រងឡើងដោយអង្គការសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យភូមាបានបញ្ជាក់ថាមនុស្សយ៉ាងតិច ៣,០០០ នាក់បានបាត់បង់ជីវិត។ មនុស្សស្លាប់ភាគច្រើនស្ថិតនៅតំបន់រដ្ឋបាលម៉ាន់ដាឡាយ ណៃពិដោ សាហ្គាំង សាន ពគោ និងកាយីន។ ប្រភពដដែរក៏បានរាយការណ៍ដែរថាមានមនុស្សចំនួន ៣៥៩ នាក់បានកំពុងបាត់ខ្លួន និងចំនួន​ ៣,៥១៧ នាក់បានរងរបួស។ រដ្ឋាភិបាលរួបរួមជាតិមីយ៉ាន់ម៉ាបានរាយការណ៍ថាចំនួនមនុស្សស្លាប់មានរហូតដល់ទៅជាង ១,៦០០ នាក់ ខណៈ ១,៣៧០ នាក់បានកំពុងបាត់ខ្លួន និង ១,៥០០ នាក់បានរងរបួស។ ចំណែករបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាវិញបានថ្លែងថាមានមនុស្សស្លាប់ជាង ២,០៥០ នាក់ ហើយ ២៧០ កំពុងបានបាត់ខ្លួន និង ៣,៩០០ នាក់បានរងរបួស។ ស្ថិតិនៃចំនួនអ្នកស្លាប់គឺគេកំពុងតែប្រមូលជាបន្តបន្ទាប់នៅឡើយ។ កាកបាទក្រហមមីយ៉ាន់ម៉ាបានប៉ាន់ប្រមាណថាគ្រួសារប្រហែល ៥០,០០០ គ្រួសារត្រូវបានប៉ះពាល់ពីគ្រោះមហន្តរាយមួយនេះ។

ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគមនាគមន៍ដូចជាប្រព័ន្ធទូរស័ព្ទ និងអ៊ីនធើណេតត្រូវបានផ្ដាច់នៅទូទាំងប្រទេស ខណៈចំនួនជនរងគ្រោះនៅតំបន់ជនបទនៅមិនទាន់បានកំណត់ច្បាស់លាស់នៅឡើយ។ យោងតាមប្រភពពីរដ្ឋាភិបាលរួបរួមជាតិមីយ៉ាន់ម៉ាបានឱ្យដឹងថា ទីលំនៅប្រជាជនប្រមាណ ១៣,៤១១ បូករួមទាំងអគារសាសនាចំនួន ២៨០ ផ្លូវចំនួន ៤៣ ខ្សែ និងស្ពានជាច្រើនត្រូវទទួលរងការខូតខាត ឬបាក់រលំទាំងស្រុង។ អង្គការឥស្លាមសាសនាមីយ៉ាន់ម៉ារួមបានប៉ាន់ប្រមាណថាមនុស្សប្រហែល ២៥០ នាក់បានបាត់បង់ជីវិត ហើយវិហារឥស្លាមចំនួន ៥០ ត្រូវដួលរលំក្នុងកំឡុងអធិដ្ឋានព្រះថ្ងៃសុក្រ។ របបយោធាបានថ្លែងថា វិហារព្រះពុទ្ធសាសនាចំនួន ៦៧០ និងវត្តអារាមចំនួន ២៩០ ត្រូវបានរងការខូចខាត។

នៅថៃ

រូបភាពដែលកាមេរ៉ារថយន្តថតជាប់អគារកំពុងសាងសង់ដួលរលំ (បាងកក)