Прагляд зыходнага тэксту старонкі Raspberry Pi

{{Картка хатняга камп’ютара
|Назва	                = Raspberry Pi
|Ілюстрацыя             =<br />[[выява:Raspberry Pi Beta Board.jpg|300px]]
|Апаратная платформа    = [[ARM, архітэктура|ARM11 [ARMv6]]]
|АС                     = [[Raspberry Pi OS]] ([[Debian]]), [[Fedora]], [[Arch Linux]], [[Gentoo]], [[RISC OS]], [[Android]], [[Firefox OS]], [[NetBSD]], [[FreeBSD]], [[Slackware]], [[Tiny Core Linux]]
|Кошт                   = {{s|[[Долар ЗША|$]] 25}} (мадэль A), {{s|$ 35}} (мадэль B і B+)
|Тып                    = [[аднаплатны камп'ютар]]
|Форм-фактар            = нестандартны
|Распрацоўнік          = Raspberry Pi Foundation
|Дзяржава	        = {{Сцяг|Вялікабрытанія}}
|Год выпуску = [[2012]]
|Аператыўная памяць = 256 (Model A), 512 (Model B), 1024 (Model B+)[[Мб]], інтэгравана ў CPU (частка рэзервавана відэакарткай)
|Пастаянная памяць = флэш картка [[MultiMedia Card|MMC]]
|Аўдыё падсістэма = інтэгравана ў CPU
|Чыпсет = Ethernet і USB: SMSC LAN9512
|Электрасілкаванне = [[microUSB]], 5В, не менш за 700 мА
|Перыферыя = у камплекце адсутнічае
|Інтэрфейсы = [[HDMI]], [[USB]], відэа [[RCA (раз'ём)|RCA]], [[Раз'ём TRS|Stereo Jack 3.5 мм]], [[Ethernet]], [[UART]], {{нп5|GPIO}}, [[JTAG]], [[Serial Peripheral Interface|SPI]], [[I2C]], [[Display Serial Interface|DSI]], [[Camera Serial Interface|CSI]]
|Медыяносьбіт = [[карка памяці]] [[Secure Digital|SD]], [[Multimedia Card|MMC]], [[microSD]] (у мадэлі B+)
|Вага = 45 г
|Памер = 85,6 × 53,98×17 мм
|Распрацоўшчык CPU = [[Broadcom]]
|Мадэль CPU = BCM2835
|Рэгістры CPU (bit) =
|Тактавая частата CPU = 700 МГц («разагнаны» да 1ГГц)
|Распрацоўшчык GPU = Broadcom
|Мадэль GPU = VideoCore IV
}}
[[выява:Raspberry Pi 2 Model B v1.1 top new.jpg|thumb|right|300px|Raspberry Pi 2 Model B (2015)]]
'''Raspberry Pi''' ({{МФА2|'|r|ɑ|ː|z|b|ə|r|ɪ|прабел|p|a|ɪ}}) — [[аднаплатны камп'ютар]] памерам з банкаўскую картку (памеры датычацца толькі друкаванай платы), першапачатковы распрацаваны як бюджэтная сістэма для навучання інфарматыцы. Пазней атрымаў нашмат болей шырокае ўжыванне і папулярнасць, чым чакалі яго аўтары. Выпускаецца ў трох версіях: «A» (256 Мб [[АЗП]]), коштам {{s|$ 25}}, «B» ({{s|$ 35}}, з [[ethernet]], 512 Мб АЗП) і «B+» (ужо 1 Гб памяці, 1ГГц 4-ядравы працэсар). Распрацоўваецца Raspberry Pi Foundation.

== Гісторыя ==
У траўні [[2011]] года [[Дэвід Брэбэн]] прэзентаваў першы канцэпт Raspberry Pi памерам з [[USB-флэш-носьбіт]].

У канцы ліпеня [[2011]] года была закончана і адпраўлена ў вытворчасць [[Альфа-тэставанне|альфа-версія]] платы, а ўжо [[12 жніўня]] Raspberry Pi Foundation атрымаў першую партыю прылад. Альфа-версія камп'ютара мела некаторыя тэставыя функцыі і дарагія дэталі, якія прыбралі з фінальнай версіі. Таксама канечная версія на {{s|20 %}} менш і складаецца з чатырох пластоў, а не з шасці.

[[10 студзеня]] [[2012]] года кампанія аб'явіла аб пачатку вытворчасці першай партыі<ref name="manufstarted">{{citenews|url=http://www.raspberrypi.org/archives/509|title=We’ve started manufacture!|date=[[10 студзеня]] [[2012]] года|publisher=Raspberry Pi Foundation|lang=en|accessdate=2012-03-09|archive-date=10 лютага 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20120210143526/http://www.raspberrypi.org/archives/509|url-status=dead}} {{Cite web |title=Архіўная копія |url=http://www.raspberrypi.org/archives/509 |accessdate=12 мая 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120210143526/http://www.raspberrypi.org/archives/509 |archivedate=10 лютага 2012 |url-status=dead }}{{Cite web |title=Архіўная копія |url=http://www.raspberrypi.org/archives/509 |accessdate=12 мая 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120210143526/http://www.raspberrypi.org/archives/509 |archivedate=10 лютага 2012 |url-status=dead }}</ref> з 10 тысяч плат мадэлі «B»<ref>{{citenews|url=http://www.raspberrypi.org/archives/615|title=Two things you thought you weren’t going to get: a manufacturing date and an SoC datasheet|date=[[6 лютага]] [[2012]] года|publisher=Raspberry Pi Foundation|lang=en|accessdate=2012-03-09|archive-date=31 сакавіка 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140331181714/http://www.raspberrypi.org/archives/615|url-status=dead}} {{Cite web |title=Архіўная копія |url=http://www.raspberrypi.org/archives/615 |accessdate=12 мая 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140331181714/http://www.raspberrypi.org/archives/615 |archivedate=31 сакавіка 2014 |url-status=dead }}{{Cite web |title=Архіўная копія |url=http://www.raspberrypi.org/archives/615 |accessdate=12 мая 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140331181714/http://www.raspberrypi.org/archives/615 |archivedate=31 сакавіка 2014 |url-status=dead }}</ref>.

[[29 лютага]] [[2012]] года пачаўся продаж плат мадэлі «B»<ref name="start">{{citenews|url=https://www.linux.org.ru/news/hardware/7472062|title=Сообщение о поступлении в продажу 29 февраля 2012 года|date=[[29 лютага]] [[2012]] года|publisher=[[Linux.org.ru]]|lang=ru|accessdate=2012-02-29}}</ref>.

[[16 ліпеня]] [[2012]] года распрацоўшчыкі праекта паведамілі аб скасаванні абмежаванняў на замову прылад Raspberry Pi «B».

[[14 снежня]] [[2012]] года Raspberry Pi «A» запушчаны ў вытворчасць.

== Знешні выгляд ==
Камп'ютар распаўсюджваецца цалкам сабраным на чатырохпластовай друкаванай плаце памерам з [[Банкаўская плацежная картка|банкаўскую картку]]. Корпус у камплект пастаўкі не ўваходзіць. Можна замовіць як корпус асобна, так і прыладу з корпусам і без яго.

== Тэхнічныя падрабязнасці ==
Raspberry Pi выпускаецца у дзвюх варыяцыях: мадэль «A» і мадэль «B». Першыя дзве версіі абсталяваны ARM11 працэсарам [[Broadcom]] BCM2835 з тактавай частатой 700 МГц і модулем [[аператыўная памяць|аператыўнай памяці]] на 256МБ/512МБ, змешчаным тэхналогіяй «Package_on_package» непасрэдна на працэсары. Мадэль «B+» абсталявана чатырохядравым працэсарам ARM Cortex-A7 з частатой 900 МГц. Мадэль «A» абсталявана адным [[USB 2.0]] портам, мадэль «B» — двума, у мадэлі «B+» іх чатыры. Таксама пачынаючы з мадэлі «B» прысутнічае порт [[Ethernet]]. Акрамя асноўнага ядра, BCM2835 змяшчае [[графічнае ядро]] з падтрымкай [[OpenGL]] ES 2.0, [[Апаратнае паскарэнне|апаратнага паскарэння]] і [[FullHD]]-відэа і [[Лічбавы сігнальны працэсар|DSP]]-ядро. Адной з асаблівасцяў з'яўляецца адсутнасць [[Гадзіннік рэальнага часу|гадзінніка рэальнага часу]].

Вывад відэасігналу магчыма праз [[Кампазітнае відэа|кампазітны]] раздым [[RCA (раздым)|RCA]] альбо праз лічбавы [[HDMI]]-інтэрфейс. У мадэлі «B+» вывад аналагавага відэа і [[аўдыё]] сумашчаны ў чатырохвывадны 3.5мм TRRS раздым. Каранёвая [[файлавая сістэма]], вобраз ядра і файлы карыстальніка змяшчаюцца на картцы памяці [[Secure Digital|SD]], [[Multimedia Card|MMC]] альбо SDIO.

== Характарыстыкі ==
{| class="wikitable"
!
! Model A
! Model B
! Model B+
|-
| Прагнозны кошт:
| US$25 (GBP £16)
| colspan="2" | US$35 (GBP £22)
|-
| [[Сістэма на крышталі|SoC]]:
| colspan="3" | BCM2835
|-
| [[Цэнтральны працэсар|CPU]]:
| colspan="2" | 700 MHz [[ARM]]
| 900 MHz [[ARM]]
|-
| [[Графічны працэсар|GPU]]:
| colspan="3" | Broadcom VideoCore IV,<ref name="hq-qa">{{cite web
 |title       = Q&A with our hardware team
 |publisher   = Raspberry Pi Foundation
 |url         = http://www.raspberrypi.org/2011/09/qa-with-our-hardware-team/
 |accessdate  = 2011-09-20
 |archiveurl  = https://www.webcitation.org/6IA8dythT?url=http://www.raspberrypi.org/archives/169
 |archivedate = 16 ліпеня 2013
 |url-status     = dead
}}</ref> OpenGL ES 2.0, 1080p30 H.264 high-profile decode
|-
| Памяць (SDRAM):
| 256 MB
| 512 MB
| 1024 MB
|-
| USB 2.0 парты:
| 1
| 2 (via integrated hub)
| 4
|-
| Відэа выхад:
| colspan="3" | Composite, HDMI
|-
| Аўдыё выхад:
| colspan="3" | [[TRS|3.5 mm jack]], HDMI
|-
| On-board storage:
| colspan="2" | [[Secure Digital|SD]]/[[MultiMediaCard|MMC]]/SDIO memory card slot
| [[MicroSD]] memory card slot
|-
| On-board network:
| None
| colspan="2" | 10/100 wired Ethernet
|-
| Low-level peripherals:
| colspan="2" | Up to 16 [[General Purpose Input/Output|GPIO]] pins, [[Serial Peripheral Interface Bus|SPI]], [[I²C]], [[UART]]<ref name="hq-qa" />
| 17 x [GPIO]
|-
| [[Гадзіннік рэальнага часу|Real-time clock]]:
| colspan="2" | None
|-
| Патрэбнае сілкаванне:
| 500mA, (2.5 W)
| 700mA, (3.5 W)
| 600 mA (3.0 W)
|-
| Крыніца сілкавання:
| colspan="3" | 5V micro USB
|-
| Праграмнае забеспячэнне:
| colspan="3" | [[Debian|Debian GNU/Linux]], [[Fedora]], [[Arch Linux]]<ref name="raspberrypi faqs">{{cite web|url=http://www.raspberrypi.org/faqs|title=FAQs|publisher=Raspberry Pi|accessdate=2011-11-03|quote=What Linux distros will be supported at launch? Debian, Fedora and ArchLinux will be supported from the start.|archiveurl=https://www.webcitation.org/6IA8fxUj8?url=http://www.raspberrypi.org/faqs|archivedate=16 ліпеня 2013|url-status=live}}</ref>
|-
| ПЗ, якое падтрымліваецца:
| colspan="3" | Other [[Вольнае і адкрыте праграмнае забеспячэнне|FLOSS]] software ([[Iceweasel]], [[KOffice]], [[Python (мова праграмавання)|Python]]), {{nowrap|[[RISC OS]]}} (shared source)
|}

=== Праграмнае забеспячэнне ===
Raspberry Pi працуе пад кіраваннем [[Windows CE]]<ref>Windows Embedded Compact BSP for Raspberry Pi — https://ceonpi.codeplex.com/ {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20140518083321/http://ceonpi.codeplex.com/ |date=18 мая 2014 }}</ref> альбо [[Свабодныя праграмы|свабодных]] [[Аперацыйная сістэма|аперацыйных сістэм]] [[Debian]], [[Fedora]], [[Gentoo]]<ref name="Raspberry Pi running Gentoo">[http://wiki.gentoo.org/wiki/Raspberry_Pi Raspberry Pi running Gentoo]</ref>, [[Arch Linux]]<ref name="Raspberry Pi | Arch Linux ARM">[http://archlinuxarm.org/platforms/armv6/raspberry-pi#qt-platform_tabs-ui-tabs2] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20141219092123/http://archlinuxarm.org/platforms/armv6/raspberry-pi#qt-platform_tabs-ui-tabs2|date=19 снежня 2014}} http://archlinuxarm.org/platforms/armv6/raspberry-pi#qt-platform_tabs-ui-tabs2 {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20141219092123/http://archlinuxarm.org/platforms/armv6/raspberry-pi#qt-platform_tabs-ui-tabs2|date=19 снежня 2014}}</ref>, [[RISC OS]], [[AROS]]<ref name="AROS at AmiWest 2012">.[http://aros.sourceforge.net/ru/news/archive/2012.php AROS at AmiWest 2012]</ref> ці [[FreeBSD]]. Акрамя таго, у базавую пастаўку ўключаны [[браўзер]] [[Iceweasel]], [[офісны пакет]] [[KOffice]] і [[інтэрпрэтатар]] мовы [[Python (мова праграмавання)|Python]]. Таксама распрацавана АС [[Raspberry Pi OS]], заснаваная на Debian і аптымізаваная пад Raspberry Pi<ref>[http://www.raspbian.org/ Raspbian]</ref>. Аперацыйная сістэма для [[Іспыт на пранікненне|пэнтэсту]] [[Kali linux|Kali Linux]], таксама існуе ў версіі для [[ARM, архітэктура|ARM]], у прыватнасці, на афіцыйным сайце даступна версія для Raspberry Pi. Для мадэлі B+ заяўлена падтрымка [[Windows 10]].

== Узнагароды ==
* [[27 кастрычніка]] [[2011]] года Raspberry Pi стаў пераможцам у намінацыі «Hardware Design» на ARM TechCon 2011<ref name="armtechcon">.{{cite web
 |url         = http://www.raspberrypi.org/?p=284
 |title       = We won an award!
 |date        = [[28 кастрычніка]] [[2011]] года
 |publisher   = Raspberry Pi Foundation
 |lang        = en
 |accessdate  = 2011-10-30
 |archiveurl  = https://www.webcitation.org/6AAkGKxDX?url=http://www.raspberrypi.org/archives/284
 |archivedate = 25 жніўня 2012
 |url-status     = dead
}}</ref>

{{зноскі}}

== Спасылкі ==
* {{афіцыйны сайт|www.raspberrypi.org}}
* [http://raspberrypi.su Русскоязычный блог о Raspberry Pi] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20140226220400/http://raspberrypi.su/ |date=26 лютага 2014 }}
* [http://robot-develop.org/archives/4928 Raspberry Pi в робототехнике] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20140224024644/http://robot-develop.org/archives/4928 |date=24 лютага 2014 }}
* [http://cubieboard.org: Cubieboard — Амаль аналаг большы памерамі але і мацнейшы]
* [http://sourceforge.net/p/rpiqemuwindows/wiki/Home/ эмулятар Raspberry Pi для Windows] на базе [[QEMU]]
* [http://wiki.gentoo.org/wiki/Raspberry_Pi Gentoo дыстрыбутыў ] інструкцыя для сборкі і stage4 для Gentoo (en)
* [http://www.oracle.com/technetwork/articles/java/raspberrypi-1704896.html Getting Started with Java® SE Embedded on the Raspberry Pi] — артыкул на Oracle Technology Network
* [http://bitkistl.blogspot.de/2013/01/raspberry-pi-e-book.html Book for Beginner] Кніга для пачаткоўцаў

{{Прылады з Linux}}
{{Аднаплатныя камп'ютары}}

[[Катэгорыя:Мікракамп’ютары]]
[[Катэгорыя:Прылады на базе Linux]]