Прагляд зыходнага тэксту старонкі Ladder Diagram

'''Ladder Diagram''' ({{lang-en|LD}}, {{lang-en|LAD}}) — мова рэлейнай (лесвічнай) логікі.

Таксама ўжываюцца назвы:
* мова рэлейна-кантактнай схем (РКС)
* рэлейныя дыяграмы
* рэлейна-кантактныя схемы
* [[мова праграмавання]] рэлейна-лесвічнай логікі [[стандарт]]у [[IEC61131-3|МЭК 61131-3]].

[[Выява:Trial ladder logic.svg|thumb|200px|left|Узор лагічнага выразу на LD]]
Прызначана для праграмавання [[Праграмавальны лагічны кантролер|прамысловых кантролераў (ПЛК)]]. Сінтаксіс мовы зручны для замены лагічных схем, выкананых на рэлейнай тэхніцы. Арыентавана на інжынераў па аўтаматызацыі, якія працуюць на прамысловых прадпрыемствах. Забяспечвае відавочны [[інтэрфейс]] логікі работы кантролера, палягчаючы не толькі задачы ўласна праграмавання і ўводу ў эксплуатацыю, але і хуткі пошук непаладак у падключаным да кантролера абсталяванні.

[[Праграма]] на мове рэлейнай логікі мае відавочны і інтуітыўна зразумелы інжынерам-электрыкам [[Графічны інтэрфейс карыстальніка|графічны інтэрфейс]], які адлюстроўвае лагічныя аперацыі як электрычны контур з замкнёнымі і растуленымі кантактамі. Працяканне ці адсутнасць тока ў гэтым ланцугу адпавядае выніку лагічнай аперацыі ('''true''' — калі ёсць ток; '''false''' — калі току няма).

Асноўнымі элементамі мовы з'яўляюцца кантакты, якія можна вобразна параўнаць з парамі кантактаў рэле ці кнопкі. Пара кантактаў атаясамліваецца з лагічнай пераменнай, а стан гэтай пары — са значэннем пераменнай.

Адрозніваюцца нармальна замкнёныя і нармальна растуленыя кантактныя элементы, якія можна супаставіць з [[нармальна замкнёныя кантакты|нармальна замкнёнымі]] і [[нармальна растуленыя кантакты|нармальна растуленымі]] кнопкамі ў электрычных контурах.

* <tt>'''─┤ ├─'''</tt> Нармальна растулены кантакт разамкнёны пры значэнні ''false'', прызначанай яму пераменнай і замыкаецца пры значэнні ''true''.
* <tt>'''─┤/├─'''</tt> Нармальна замкнёны кантакт, наадварот, замкнуты, калі пераменная мае значэнне ''false'', і растулены, калі пераменная мае значэнне ''true''.
* <tt>'''─( )─'''</tt> Вынік лагічнага ланцуга капіруецца ў мэтавую пераменную, якая завецца ''катушка'' ({{lang-en|coil}}). Гэта слова мае абагульнены вобраз выканальнай прылады, таму ў дакументацыі звычайна кажуць аб ''выхадзе'' ланцуга, хоць можна сустрэць і асабістыя значэнні тэрміна , напрыклад ''катушка рэле''.

Пэўныя версіі мовы рэалізуюцца звычайна ў межах праграмных прадуктаў, для работы з пэўнымі тыпамі ПЛК. Часта такія рэалізацыі змяшчаюць каманды, якія пашыраюць шэраг стандартных каманд мовы, што выклікана жаданнем вытворцы больш поўна ўлічыць жаданні заказчыка, але ў выніку прыводзяць да несумяшчальнасці праграм, створаных для кантролераў розных тыпаў.

== Гл. таксама ==

Мовы праграмавання стандарту [[IEC61131-3|МЭК 611131-3]]:
* [[FBD]] — функцыянальныя блокавыя дыяграмы
* [[IL]] — спіс інструкцый
* [[SFC]] — функцыянальныя дыяграмы паслядоўнасцяў
* [[Structured Text|ST]] — структураваны тэкст

== Літаратура ==
* ''Мишель Ж.'' Программируемые контроллеры: архитектура и применение. — М.: Машиностроение, 1986
* ''Э. Парр.'' Программируемые контроллеры: руководство для инженера. — М.: БИНОМ. Лаборатория знаний, 2007. — 516 с. ISBN 978-5-94774-340-1
* ''Петров И. В.'' Программируемые контроллеры. Стандартные языки и приемы прикладного проектирования / Под ред. проф. В. П. Дьяконова. — М.: СОЛОН-Пресс, 2004. — 256 c. ISBN 5-98003-079-4
* ''Минаев И. Г.'' Программируемые логические контроллеры. Практическое руководство для начинающего инженера. /И.Г. Минаев, В.В. Самойленко - Ставрополь: АГРУС, 2009. - 100 с. ISBN 978-5-9596-0609-1
* ''Минаев И. Г.'' Программируемые логические контроллеры в автоматизированных системах управления / И.Г. Минаев, В.М. Шарапов, В.В. Самойленко, Д.Г. Ушкур. 2-е изд., перераб. и доп. - Ставрополь: АГРУС, 2010. - 128 с. ISBN 978-5-9596-0670-1

{{мовы праграмавання}}

[[Катэгорыя:Мовы праграмавання]]
[[Катэгорыя:Праграмавальныя лагічныя кантролеры]]