Прагляд зыходнага тэксту старонкі 10-я армія (Францыя)

{{Значэнні2|10-я армія}}
{{Ваеннае падраздзяленне
|назва               = 10-я армія <br/>10e Armée
|выява               = [[Выява:AMR35 parade.jpg|300px]]
|подпіс              = Лёгкія танкі [[AMR 35]], узброеныя 13,2-мм [[кулямёт]]амі [[13,2 mm Hotchkiss M1929|Hotchkiss M1929]] [[першая лёгкая матарызаваная дывізія (Францыя)|1-й лёгкай матарызаванай дывізіі]] дзесятай французскай арміі. [[1940]]
|гады                = [[1 кастрычніка]] [[1914]] — [[12 кастрычніка]] [[1919]] <br/>[[24 мая]] — [[19 чэрвеня]] [[1940]]
|краіна              = {{FRA}}
|тып                 = 
|роля                =
|памер               = 
|камандная_структура =
|гарнізон            =
|мянушкі             =
|дэвіз               = 
|колеры              =
|марш                =
|талісман            =
|рыштунак            =
|бітвы               = '''[[Першая сусветная вайна]]''' <br/>
[[Заходні фронт Першай сусветнай вайны|Заходні фронт]]
** [[Бег да мора]]
** [[Бітва пры Арасе (1914)|Першая бітва пры Арасе]]
** [[Першая бітва пры Артуа]]
** [[Другая бітва пры Артуа]]
** [[Трэцяя бітва пры Артуа]]
** [[Бітва на Соме]]
** [[Другая бітва на Эні]]
** [[Вясновае наступленне (1918)|Вясновае наступленне]]
** [[Бітва на Марне (1918)|Другая бітва на Марне]]
** [[Стодзённае наступленне]]
'''[[Другая сусветная вайна]]''' 
** [[Дзіўная вайна]]
** [[Французская кампанія]]
|знакі_адрозненні    =
|цяперашні_камандзір =
|вядомыя_камандзіры  = 
}}
'''10-я а́рмія Фра́нцыі''' ({{Lang-fr|10e armée}}) — [[Аб’яднанне (ваенная справа)|вайсковае аб’яднанне]] [[Сухапутныя войскі Францыі|арміі Францыі]]. Прымала актыўны ўдзел у [[Першая сусветная вайна|Першай]] і [[Другая сусветная вайна|Другой]] сусветных войнах.

== Гісторыя ==
=== Першая сусветная вайна ===
10-я французская армія была сфарміравана [[1 кастрычніка]] [[1914]] года ў разгар [[Бег да мора|бега да мора]]. У першыя дні свайго існавання змагалася супраць нямецкіх карпусоў [[1-я армія (Германская імперыя)|1-й]], [[2-я армія (Германская імперыя)|2-й]] і [[7-я армія (Германская імперыя)|7-й нямецкіх армій]] у [[Бітва пры Арасе (1914)|першай бітве пры Арасе]]. Пасля прыняла найактыўны ўдзел у [[Першая бітва пры Артуа|першай]], [[Другая бітва пры Артуа|другой]] і [[Трэцяя бітва пры Артуа|трэцяй бітвах пры Артуа]]. У ліпені 1916 года спаборнічала з кайзераўскай арміяй [[Бітва на Соме|на рацэ Сома]], а ў красавіку 1917 — у [[Другая бітва на Эні|другой бітве на Эні]].

У кастрычніку 1917 года па просьбе галоўнакамандуючага узброеных сіл Італіі генерала [[Луіджы Кадорна|Л. Кадорна]], 10-я армія разам з часткамі [[Брытанскі экспедыцыйны корпус (Першая сусветная вайна)|Брытанскага экспедыцыйнага корпуса]] была перакінутая на [[Італьянскі фронт Першай сусветнай вайны|Італьянскі тэатр вайны]] на ўзмацненне італьянскіх войскаў, сфармаваўшы разам [[Італьянскія экспедыцыйныя сілы]]. У [[Бітва пры Капарэце|бітве пры Капарэце]] італьянцы былі разгромленыя аўстра-нямецкімі войскамі і фактычна пакінулі значную частку [[Паўночная Італія|Паўночнай Італіі]]. Французскія войскі стрымлівалі прасоўванне надыходзячых войскаў праціўніка па рубяжах ракі [[Адыджэ]] пераважна каля горада [[Верона|Брэшыа]].

[[26 сакавіка]] [[1918]] года 10-я армія вярнулася ў Францыю, і разам з іншымі войскамі Францыі і Вялікабрытаніі супрацьстаяла нямецкаму [[Вясновае наступленне (1918)|Вясноваму наступленню]], білася ў трэцяй [[Трэцяя бітва на Эні|бітве на Эні]], у [[Бітва на Марне (1918)|другой бітве на Марне]], а з пачаткам [[Стодзённае наступленне|маштабнага контрнаступлення саюзнікаў]] змагалася да пераможнага завяршэння вайны на [[Заходні фронт Першай сусветнай вайны|Заходнім фронце]].

Пасля падпісання перамір’я армія прыняла ўдзел у [[Акупацыя Рэйнскай вобласці|акупацыі Рэйнскай вобласці]]. [[21 кастрычніка]] [[1919]] года яе аб’ядналі з [[8-я армія (Францыя)|8-й арміяй]] у [[Французская Рэйнская армія|Французскую Рэйнскую армію]].

=== Другая сусветная вайна ===
[[24 мая]] [[1940]] года армія была адноўлена і прыняла ўдзел [[Французская кампанія|у бітве ў Францыі]] на другім этапе вайны на [[Заходнееўрапейскі тэатр ваенных дзеянняў Другой сусветнай вайны|Заходнім фронце]]. Але актыўнага ўдзелу ў баявых дзеяннях армія прыняць практычна не змагла з-за хуткаплыннасці падзей таго часу. Армія змагалася на Сене пад камандаваннем генерала [[Рабер Альма|Р. Альма]] супраць ударных груповак [[Група армій «B»|групы армій «B»]] у раёне {{нп3|Сен-П’ер-дзю-Ваврэ||uk|Сен-П'єрр-дю-Вовре}}-{{нп3|Венабль||uk|Венабль}}, пакуль фронт абароны французскай арміі не быў прарваны і неўзабаве Францыя не капітулявала.

== Камандаванне ==

=== Камандуючыя ===

; 1-я сусветная вайна

* [[дывізіённы генерал]] Луі Эрнэст дэ Мад’уі ({{Lang-fr|Louis Ernest de Maud'huy}}) ([[1 кастрычніка]] [[1914]] — [[2 красавіка]] [[1915]]);
* [[дывізіённы генерал]] Віктар Луі-д’Урбал ({{Lang-fr|Victor Louis Lucien d'Urbal}}) ([[2 красавіка]] [[1915]] — [[4 красавіка]] [[1916]]);
* [[дывізіённы генерал]] Жазэ Альфрэд Мішелэ ({{Lang-fr|Joseph Alfred Micheler}}) ([[4 красавіка]] — [[27 снежня]] [[1916]]);
* [[дывізіённы генерал]] Дэні Агюст Дзюшэ ({{Lang-fr|Denis Auguste Duchêne}}) ([[27 снежня]] [[1916]] — [[11 снежня]] [[1917]]);
* [[дывізіённы генерал]] [[Поль Мастрэ]] ({{Lang-fr|Paul Maistre}}) ([[11 снежня]] [[1917]] — [[10 чэрвеня]] [[1918]]);
* [[дывізіённы генерал]] [[Шарль Манжэн]] ({{Lang-fr|Charles Mangin}}) ([[10 чэрвеня]] [[1918]] — [[12 кастрычніка]] [[1919]]).

; 2-я сусветная вайна

* [[генерал армейскага корпуса]] [[Рабэр Альма]] ({{Lang-fr|Robert Altmayer}}) ([[24 мая]] — [[19 чэрвеня]] [[1940]]).

== Спасылкі ==

* [http://france1940.free.fr/oob/1armee.html Order of Battle on May 10, 1940]
* Général Robert Altmayer, La Xe Armée sur la Basse-Somme, en Normandie vers et le réduit breton: Mai-juin 1940
{{Узброеныя сілы Францыі ў ПСВ}}
[[Катэгорыя:Узброеныя сілы Францыі ў ПСВ]]
[[Катэгорыя:Узброеныя сілы Францыі ў час Другой сусветнай вайны]]
[[Катэгорыя:Арміі Францыі падчас Першай сусветнай вайны]]