Wikipedia:Strona główna


Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:

…który słoń (na zdjęciu) wykorzystywany jest w logopedii?
…jakie zagrożenia zdrowotne niesie ze sobą grillowanie?
…co jest pozostałością po warszawskiej cegielni Kohen i Oppenheim?
…dlaczego ekstraklasowy sędzia piłkarski, Piotr Lasyk, przestał być piłkarzem?
…że w opowiadaniu Jawnogrzesznica Rafała A. Ziemkiewicza grzechy można kasować elektronicznym różańcem, wciskając przycisk odpowiednią liczbę razy?

Inwazja Rosji na Ukrainę • wojna Izraela z Hamasem • antyrządowe protesty w Turcji • wojna izraelsko-irańska
- Wystartowała misja Axiom 4 ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim (na zdjęciu) na pokładzie (25 czerwca)
- Ilie Bolojan objął stanowisko premiera Rumunii (23 czerwca)
- Ponad 270 osób zginęło w katastrofie samolotu w Ahmadabadzie (12 czerwca)
- Zakończył się wielkoszlemowy turniej French Open. W grze pojedynczej mężczyzn tytuł obronił Carlos Alcaraz, a wśród kobiet zwyciężyła Coco Gauff (8 czerwca)
- Lee Jae-myung wygrał wybory prezydenckie w Korei Południowej (3 czerwca)
- W drugiej turze wyborów prezydenckich w Polsce zwyciężył Karol Nawrocki (1 czerwca)
Zmarli: Franco Testa • Rajkeswur Purryag • Frederick W. Smith • Pauli Nevala • Alfred Brendel • Krystyna Palmowska • Violeta Chamorro • Kate Delbarre • Piotr Nowina-Konopka • Tetsuo Satō • Brian Wilson • Bujar Bukoshi • Harris Yulin

26 czerwca: imieniny obchodzą m.in.: Jan, Paweł i Salwia; Międzynarodowy Dzień Pomocy Ofiarom Tortur; dzień niepodległości Madagaskaru
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1295 – w Gnieźnie odbyła się koronacja księcia Przemysła II na króla Polski; odtąd orzeł biały został symbolem Polski (na ilustracji)
- 1870 – w Monachium odbyła się prapremiera dramatu muzycznego Walkiria z muzyką i librettem Richarda Wagnera
- 1925 – premiera komedii Gorączka złota w reżyserii Charliego Chaplina i jego główną rolą
- 1945 – w San Francisco przedstawiciele 50 państw podpisali Kartę Narodów Zjednoczonych, która stanowi podstawę istnienia i działania ONZ
- 1970 – urodził się polski judoka i zawodnik MMA Paweł Nastula, dwukrotny mistrz świata w judo i mistrz olimpijski
- 1995 – zmarł polski aktor filmowy i teatralny Kazimierz Wichniarz, popularność przyniosła mu rola Zagłoby w Potopie Jerzego Hoffmana
- 2010 – zmarł litewski polityk Algirdas Brazauskas, pierwszy prezydent Litwy po odzyskaniu przez ten kraj niepodległości


Operacja Tannenberg – kryptonim działań grup operacyjnych SD oraz Sicherheitspolizei, prowadzonych na ziemiach polskich jesienią 1939 roku, w trakcie kampanii wrześniowej oraz pierwszych dwóch miesięcy niemieckiej okupacji. Nazwę Unternehmen „Tannenberg” nosił również referat specjalny w Głównym Urzędzie Policji Bezpieczeństwa, utworzony w celu koordynacji działań Einsatzgruppen. W przededniu agresji na Polskę zorganizowano pięć grup operacyjnych, z których każda była przyporządkowana jednej z armii Wehrmachtu uczestniczących w inwazji. Już po rozpoczęciu działań wojennych utworzono kolejne dwie grupy operacyjne oraz jeden samodzielny oddział. Formalnie Einsatzgruppen podlegały dowództwom poszczególnych armii, w praktyce jednak już we wrześniu 1939 roku uzyskały niemal pełną samodzielność. Oficjalnie miały „zwalczać wszelkie elementy wrogie Rzeszy i Niemcom na ziemi wroga na tyłach walczącego wojska”. W rzeczywistości ich głównym zadaniem stała się eksterminacja polskich elit oraz przeprowadzanie masowych, często wyjątkowo brutalnych, wysiedleń Żydów do sowieckiej strefy okupacyjnej. Przy realizacji tych działań Einsatzgruppen blisko współpracowały z innymi nazistowskimi formacjami. Szacuje się, że do końca 1939 roku w okupowanej Polsce zamordowano około 50 tys. Polaków i Żydów, z czego znaczna część zginęła z rąk lub przy udziale funkcjonariuszy Einsatzgruppen. Czytaj więcej…

Boże Ciało – polski psychologiczny film religijny z 2019 roku w reżyserii Jana Komasy, zrealizowany według scenariusza Mateusza Pacewicza. Tematem filmu – wzorowanego na autentycznych wydarzeniach – są losy Daniela, wychowanka zakładu poprawczego. Daniel, zwolniony warunkowo, wykorzystuje tymczasową wolność, aby wcielić się w księdza we wsi na południu Polski. Jego niekonwencjonalne metody prowadzenia mszy i modlitwy zwracają przeciwko niemu społeczność wsi, ale też prowokują ją do zmierzenia się z nieprzepracowaną traumą. W roli głównej wystąpił Bartosz Bielenia. Boże Ciało, które Komasa sfilmował z pomocą operatora Piotra Sobocińskiego juniora, zostało pozytywnie przyjęte przez krytyków. Chwalono powszechnie pojednawczy ton filmu oraz kreację Bieleni. Ekipa filmowa została uhonorowana dziesięcioma statuetkami na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych oraz jedenastoma Orłami, a film znalazł się w ścisłej czołówce utworów nominowanych do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego. Czytaj więcej…