Penoza

Penoza is een Nederlandse misdaadserie die sinds 12 september 2010 wordt uitgezonden door de KRO op Nederland 3. De leidende rol in de serie is weggelegd voor Carmen van Walraven, gespeeld door actrice Monic Hendrickx. Na het eerste seizoen, van acht afleveringen, werd vanaf eind 2012 een tweede seizoen uitgezonden. Een derde seizoen wordt vanaf 29 september 2013 uitgezonden. Het eerste en tweede seizoen werden op de zondagavond om 20.25 uur uitgezonden. De titel Penoza werd bedacht door Johan Nijenhuis. Deze zogenaamd vrouwelijke vorm van het woord penoze is een verwijzing naar de hoofdrol, een vrouw die zich opwerkt in een door mannen gedomineerde onderwereld.

Vanwege de lovende reacties en de acceptabele kijkcijfers bestelde de KRO een tweede seizoen bij producent NL Film. Op 24 oktober 2011 begonnen de opnames van Penoza II, het vervolg. Een speciale rol was weggelegd voor theaterveteraan Willem Nijholt, die crimineel Henk Ooms vertolkte. Het tiendelige tweede seizoen werd uitgezonden tussen 25 november 2012 en 20 januari 2013. Het derde seizoen van Penoza liep van 25 september 2013 en had zijn finale op 1 december 2013.

Verhaal

Seizoen 1 (2010)

Hoofdrolspeelster Carmen van Walraven (Monic Hendrickx) ontdekt dat haar man Frans (Thomas Acda) een veel belangrijker rol in de onderwereld speelt dan ze dacht. Ze dwingt hem dan ook ermee te stoppen. Net wanneer alles weer goed lijkt te gaan, wordt haar man voor de ogen van hun jongste zoon Boris (Stijn Taverne) geliquideerd. Carmen krijgt last van schuldeisers en bedreigingen. Ook justitie zit achter haar aan omdat die wil dat zij gaat getuigen tegen de compagnons van haar man.

Carmen wil niet als beschermd getuige door het leven gaan en kiest voor een moeilijk alternatief: ze werkt zich naar de top van de georganiseerde misdaad, waar niemand nog aan haar of haar gezin durft te komen. In het vervolg daarop weet ze al snel niet meer wie ze moet vertrouwen, en worden de grenzen tussen goed en kwaad steeds onduidelijker.

Seizoen 2 (2012 - 2013)

Nadat Carmen aan het eind van de eerste serie met haar kinderen op de vlucht is geslagen, gaat iedereen ervan uit dat ze ergens ver weg een nieuw leven probeert op te bouwen. Een leven in Australië, ver weg van haar familie en vrienden, is echter niet het soort toekomst dat ze voor haar kinderen gedroomd had. Daarom keert ze met haar kinderen terug naar Nederland. Ze is dus dichter in de buurt dan menigeen veronderstelt.

Seizoen 3 (2013)

In de onderwereld heeft Carmen sinds het einde van vorig seizoen de teugels strak in handen. Samen met Reina (Eva van de Wijdeven) en Berry (Loek Peters) leidt ze de drugslijnen en handel met Rosales (Gabriël Aguilera) soepel. Ze heeft haar opvolger gevonden en hoopt hierdoor veilig met pensioen te kunnen gaan. Ook als moeder heeft ze de gezinssituatie in rustig water kunnen leiden. Tot opeens alles mis begint te gaan en het gevaar van alle kanten oprukt. Hierdoor is haar leven en dat van haar dierbaren niet meer veilig. Vorlage:Einde leeswaarschuwing

Rolverdeling

Vorlage:Kleurvierkant = Hoofdrol

Vorlage:Kleurvierkant = Bijrol

Acteur	Personage	Seizoen
		1	2	3
Monic Hendrickx	Carmen van Walraven-de Rue	8 afl.	10 afl.	10 afl.
Thomas Acda	Frans van Walraven †	8 afl.*
Fedja van Huêt	Irwan de Rue †	7 afl.	5 afl.
Marcel Hensema	Steven Breusink †	8 afl.
Tom Jansen	André de Rue †	7 afl.	10 afl.
Olga Zuiderhoek	Fiep Homoet	5 afl.	9 afl.	9 afl.
Raymond Thiry	Nicolaas Luther	8 afl.	9 afl.	9 afl.
Medina Schuurman	Sandrina Breusink-Ritchie	8 afl.	8 afl.	9 afl.
Niels Gomperts	Lucien van Walraven	8 afl.	10 afl.	10 afl.
Sigrid ten Napel	Natalie van Walraven	8 afl.	10 afl.	10 afl.
Stijn Taverne	Boris van Walraven	8 afl.	10 afl.	10 afl.
Loek Peters	Berry Reitens	6 afl.	9 afl.	10 afl.
Hajo Bruins	Jim Leeflang	7 afl.	9 afl.	7 afl.
Eric Corton	John de Weerdt		10 afl.	10 afl.
Joost Koning	Koen de Weerdt		9 afl.	9 afl.
Willem Nijholt	Henk Ooms †		10 afl.
Marcel Musters	Simon Zwart		10 afl.	8 afl.
Gijs Naber	Lucas 'Storm' Albema			10 afl.

* Het personage Frans van Walraven sterft al in de 2e aflevering van het eerste seizoen. Toch is het personage het hele seizoen te zien via niet eerder vertoonde flashbacks en een zelf opgenomen filmpje

Acteur	Personage	Seizoen
		1	2	3
Peggy Jane de Schepper	Hanneke de Rue-Bannink	6 afl.	9 afl.
Maartje Remmers	Marleen de Rue †	8 afl.
Johnny de Mol	Johan Kruimel	8 afl.
Filip Peeters	Christian Schiller †	5 afl.
Denise Rebergen	Jip	6 afl.
Rosa Reuten	Felicity	5 afl.
Jacqueline Blom	Justine de Heer		7 afl.	9 afl.
Gustav Borreman	Dwayne		6 afl.	7 afl.
Eva van de Wijdeven	Reina Pasalic †		7 afl.	3 afl.
Mads Wittermans	Raul 'Speedy' †		5 afl.	8 afl.
Gabriel Aguilera	Diego Rosales †		3 afl.	6 afl.
Pieter van der Sman	Stefan 'De snor' †		8 afl.	3 afl.
Marwan Kenzari	Mustafa 'Moes' Eski		8 afl.
Eva Duijvestein	Pamela van Zon-Ooms †		4 afl.
Kuno Bakker	Nico Ribbens †		4 afl.
Peter Blok	Jack van Zon			8 afl.
Roos Wiltink	Laura			7 afl.
Loes Wouterson	Louise Zwart			6 afl.
Mark Kraan	Milo Petrovic †			6 afl.

Seizoenen

Seizoen	Afleveringen	Datum		Opmerkingen
		Première	Finale
1	8	12 september 2010	31 oktober 2010	Uitgebracht op dvd
2	10	25 november 2012	20 januari 2013
3	10	29 september 2013	1 december 2013

Dvd's

• Het eerste seizoen verscheen op 16 november 2010 op dvd.
• Het tweede seizoen verscheen op 19 februari 2013 op dvd.
• Een dvd-box met het eerste en het tweede seizoen verscheen in november 2012, gelijktijdig met de televisiepremière van seizoen 3.

Ontvangst

Kijkcijfers

Seizoen	Tijdstip	Afl.	Première		Finale		Gemiddeld
			Datum	Kijkcijfers (in mln.)	Datum	Kijkcijfers (in mln.)
1	Zondag 20.30	8	12 sep 2010	0,750	31 okt 2010	0,630	621.000 kijkers
2	10	25 nov 2012	0,802	20 jan 2013	0,852	840.000 kijkers
3	10	29 sept 2013	0,960	1 dec 2013	1,074	948.000 kijkers

Prijzen en nominaties

Jaar	Seizoen	Nominatie	Categorie	Persoon	Resultaat
2010	Penoza I	Beeld en Geluid Award	Beste actrice	Monic Hendrickx	Winnaar
			Fictie		Nominatie
2011		Lira Scenarioprijs	Beste Nederlandse televisiedrama		Nominatie
		Zilveren Krulstaart	Beste scenario tv-serie		Nominatie
2013	gehele serie	Crimezone Awards of Honor	Beste Nederlandstalige misdaadserie uit de periode 2002 - 2012		Winnaar
	Penoza II	Zilveren Krulstaart	Beste scenario tv-serie		Winnaar
		Gouden Kalf	Beste actrice in televisiedrama	Monic Hendrickx	Winnaar
	Penoza III	Televizier voorverkiezing	Beste dramaserie		Winnaar
2014		TV-Beelden	Beste dramaserie		Nominatie
			Beste bijrol (m/v)	Olga Zuiderhoek	Winnaar

Buitenland

Penoza is verkocht aan verschillende landen. De omroep VRT zendt de serie sinds 26 januari 2012 uit op de Vlaamse televisie. Seizoen 1 van Penoza was in België op de zender Eén te zien. Er wordt in de serie geregeld plat Amsterdams gesproken en daar bleken Vlaamse kijkers het moeilijker mee te hebben dan gedacht. Na klachten van kijkers heeft de VRT de serie vanaf aflevering 2 van ondertitels voorzien. In enkele andere landen is een nationale remake uitgezonden of wordt daaraan gewerkt. In Polen werd door Canal+ in 2012 een Poolse versie uitgezonden, onder de titel Krew Z Krwi. In de Verenigde Staten werd de serie voor ABC bewerkt door scenariste Melissa Rosenberg. De acht afleveringen worden sinds maart 2013 onder de naam Red Widow uitgezonden. De serie is ook aan Rusland verkocht. Het plan is daar om in mei 2013 te starten met de opnamen van een serie waarvan het de bedoeling is dat die in 2014 bij Perviy Kanal ("eerste kanaal") te zien zal zijn.

Boek

Eind 2010 verscheen er een boek van de hand van Pieter Bart Korthuis, een van de scenarioschrijvers van de serie. Deze misdaadthriller, die eveneens de titel Penoza draagt, is gebaseerd op de televisieserie en heeft 310 pagina's. Op het omslag prijkt een foto van Monic Hendrickx in haar rol als Carmen.