Ford FT-B

Ford FT-B (Ford Tf-c, model 1920) – samochód pancerny konstrukcji polskiej z okresu wojny polsko - bolszewickiej (pierwsza tego typu polska konstrukcja).

Historia

Latem 1920 roku sytuacja Wojska Polskiego na froncie wojny polsko-bolszewickiej była bardzo trudna. Jednym z problemów był drastyczny brak pojazdów pancernych i niemożność ich zakupu za granicą. W tej sytuacji inż. Tadeusz Tański, cywilny pracownik Sekcji Samochodowej Ministerstwa Spraw Wojskowych, z własnej inicjatywy opracował projekt budowy samochodu pancernego na podwoziu bardzo popularnego w tym czasie samochodu osobowego Ford Model T. Podwozie zostało zmodyfikowane – wzmocniono tylny most i drążki kierownicze, pochylono bardziej kierownicę, zmieniono położenie zbiornika paliwa, wydłużono korbę rozruchową silnika, zmieniono deskę rozdzielczą. W ciągu dwóch tygodni prototyp był gotów do trwających kilka dni prób. Wypadły one pomyślnie. Rozpoczęto produkcję. Zbudowano ogółem 16 lub 17 samochodów.

Służba

Początkowo planowano sformować jeden większy, samodzielny oddział złożony z samochodów Ford FT-B. Sytuacja wojenna (trwająca bitwa warszawska) spowodowała, że poszczególne pojazdy były, zaraz po zbudowaniu, wysyłane na front. Były tam używane w składzie różnych oddziałów. Dopiero w późniejszym okresie zrealizowano początkowy plan. Sformowano m.in. 1 kolumnę lekkich samochodów pancernych.

Po wojnie w uzbrojeniu wojska pozostało 12 samochodów tego typu. Początkowo większość służyła w 3 dywizjonie samochodów pancernych w Warszawie. W 1926 roku zostały rozdzielone do nowo sformowanych szwadronów samochodów pancernych.

W latach 1927-1928 były stopniowo wycofywane. W 1931 w wykazach figurował już tylko jeden samochód.

Dane taktyczno-techniczne

• Wymiary
  • Długość: 3,25 m
  • Szerokość: 1,55 m
  • Wysokość: 1,73 m
  • Rozstaw osi: 2,52 m
  • Prześwit: 0,23 m
• Prędkość maksymalna: 50 km/h
• Zasięg: do 250 km
• Promień skrętu: 4,1 m
• Uzbrojenie: 1 lekki karabin maszynowy Maxim wz.08/15 lub wz.05/S kal. 7,92 mm , z 1250 nabojami, 25 granatów ręcznych.
• Pancerz grubości: 8 mm (pionowe płyty) i 3 mm (górne płyty), dno było nieopancerzone (drewniane).
• Silnik: Ford, 22,5 KM, 2900 cm³?, 4-cylindrowy, 4-suwowy, dolnozaworowy, chłodzony wodą.
• Podwozie – pochodzące z samochodu osobowego Ford T, zmodyfikowane i wzmocnione w Polsce.
  • Rama prostokątna
  • Osie sztywne
  • Zawieszenie na piórowych resorach poprzecznych półeliptycznych. Resory i tylny most wzmocnione w Polsce.
  • Skrzynia biegów: planetarna z dwoma przełożeniami do przodu i jednym wstecz. Napędzana tylna oś.
  • Hamulce bębnowe na koła tylne.
  • Koła drewniane, rozmiar opon 30x3.5", prawdopodobnie wypełnione porowatą masą antyprzestrzelinową ("gusmatyki").
• Nadwozie miało otwierane do tyłu włazy po obu burtach. Chłodnica była chroniona przez pancerne drzwiczki. Koło zapasowe przewożono wewnątrz, przy tylnej ścianie.
• Wieża: pięciokątna, zwężająca się z przodu, z małym włazem na dachu.

Bibliografia

• Janusz Magnuski, "Samochody pancerne Wojska Polskiego 1918-1939", WiS; Warszawa 1993
• Jan Tarczyński, K. Barbarski, A. Jońca, "Pojazdy w Wojsku Polskim - Polish Army Vehicles - 1918-1939"; Ajaks; Pruszków 1995
• Piotr Zarzycki, "Improwizowany samochód pancerny FT-B Model 1920"; Młody Technik 11/1988
• Janusz Magnuski, "Samochód pancerny Ford"; MMG, Warszawa 1990

Commons: Ford FT-B – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Linki zewnętrzne

• Polski samochód pancerny Ford FT-B

Vorlage:Polskie pojazdy wojskowe do 1939 Kategoria:Polskie samochody pancerne FT-B Kategoria:Samochody z lat 20.