Wasserkraftwerk (Włocławek)

Vorlage:Współrzędne thumb|250px|Elektrownia po stronie zachodniej Elektrownia Wodna we Włocławku – największa elektrownia przepływowa w Polsce. W wyniku wybudowania elektrowni powstało na Wiśle zaporowe Jezioro Włocławskie. Początkowo miała być elementem kaskady dolnej Wisły, ale pozostałych zapór nigdy nie wybudowano.

Historia

Stopień wodny budowano w latach 1962-1970. Z początku włocławską elektrownią zarządzał Zespół Elektrowni Wodnych Okręgu Północnego w Straszynie. W 1973 r. utworzono Rejon Elektrowni Wodnych Włocławek. W 1976 r. REWW rozwiązano, przekazując użytkowanie bezpośrednio Zakładowi Energetycznemu Toruń. 1 marca 1998 r. utworzono przedsiębiorstwo Elektrownia Wodna we Włocławku sp. z o.o., formalnie istniało do 12 marca 2013 r. Po latach licznych przekształceń spółek grupy Energa firmą odpowiedzialną za włocławską elektrownię jest obecnie Energa Wytwarzanie SAVorlage:R.

Dane techniczne

• Rzeka: Wisła
• Lokalizacja: 674,850 km
• Rok budowy: 1970
• Rzędna piętrzenia: 57,30 m n.p.m.
• Spad znamionowy: 8,80 m
• Liczba hydrozespołów: 6
• Typ turbiny: turbina Kaplana
• Moc instalowana: 160,2 MW
• Przełyk instalowany: 2190 m³/sek
• Średnia produkcja: 739 GWh/a

Problemy techniczne

Po wybudowaniu stopnia wodnego i całej elektrowni w 1970 roku działanie zapory zaplanowano na 10-15 lat. W tym czasie w dolnym biegu Wisły miały powstać kolejne zapory (elektrownie wodne). Z powodu problemów gospodarczych zabrakło pieniędzy na wybudowanie pozostałych elektrowni i tama, mimo pogarszającego się stanu technicznego, stoi samotnie do dziś.

Problemem zapory zainteresowano się dopiero na początku lat 90. Wtedy wydano pierwsze raporty, które mówiły o tym że konstrukcja może się przechylić, wywołując poważną katastrofę. Żeby zapobiec zawaleniu się tamy zaplanowano wybudowanie elektrowni wodnej w Nieszawie, która odciążyłaby przestarzałą konstrukcję. W 2012 r. wycofano się z tej lokalizacji, ostatecznie postanowiono, że nowa zapora (elektrownia) zostanie wybudowana w Siarzewie, na 708. kilometrze Wisły.

W 2015 roku, po 3 latach prac, kosztem ponad 115 milionów złotych, ukończono przebudowę i remont włocławskiej zapory. Nie rozwiązało to jednak problemu erozji koryta rzeki w dalszym biegu Wisły.

Ewentualną budowę zapory w Siarzewie skutecznie blokuje 6 organizacji ekologicznych, powołując się m.in. na zagrożenie, jakie ta inwestycja ma ich zdaniem stanowić dla programu ochronnego Natura 2000. Ministerstwo Środowiska stoi po stronie zwolenników nowego stopnia wodnego, wiceminister środowiska Mariusz Gajda działanie organizacji ekologicznych nazywa „blokowaniem rozwoju gospodarczego”. Według szacunków Energi koszt zapowiadanej od 2009 roku inwestycji wyniesie 3,5 miliarda złotych, zdaniem wiceministra może być co najmniej o miliard mniejszy – oszczędności mogą polegać np. na rezygnacji z przeprawy drogowej na budowli jako komponentu trasy S10 i powróceniu do koncepcji Nieszawy zamiast Siarzewa jako lokalizacji nowej zapory.

W 2017 roku inwestor (Energa) przygotował nowy projekt budowy zapory w Siarzewie, trwają konsultacje społeczne w tej sprawie.

Zdaniem dra Przemysława Nawrockiego, specjalisty ds. ochrony wód WWF Polska, budowa kolejnego stopnia wodnego za Włocławkiem jest szkodliwym pomysłem, bezzasadnym niszczeniem przyrody. W jego ocenie lepszym rozwiązaniem, chroniącym włocławską zaporę, byłoby wzmocnienie istniejącego już progu przy zaporze, przekształcenie go z tymczasowego w stały. Jako najtańsze i najkorzystniejsze dla środowiska remedium na problemy z włocławską zaporą proponuje wyłączenie jej z eksploatacji (stopniowe spuszczanie wody z Zalewu Włocławskiego, pozostawienie budowli tylko w formie przeprawy drogowej). Powołując się na opinie specjalistów od zapór podkreśla, że po remontach kondycja włocławskiej zapory jest już bardzo dobra, nie przewróci się, a w razie ewentualnego rozmycia zapory ziemnej nie dojdzie do nagłego, tylko stopniowego wypływu wody.

Wpływ budowy elektrowni na środowisko naturalne

Zbiornik zbudowano na terenie dawnego naturalnego systemu rzecznego, który nadal spotkać można na Wiśle między Wyszogrodem a Płockiem. Zalanie tego fragmentu rzeki spowodowało utratę wielu cennych siedlisk roślin i zwierząt, zamieszkujących ten typ środowiska.

Jednym z wielu skutków budowy było też niemal całkowite uniemożliwienie wędrówki rybom anadromicznym w górę dorzecza Wisły. Wybudowanie przepławki przy zaporze z wielu względów nie zapobiegło temu zjawiskuVorlage:Fakt. Przy okazji ostatniej przebudowy zapory przebudowano także przepławkę dla ryb. Według osoby odpowiedzialnej za jej funkcjonowanie działa ona znacznie lepiej niż stara konstrukcja, a komputerowy system skanuje, monituruje i rejestruje wszystkie przepływające ryby, zbierając dane na temat ich ilości oraz gatunku. Oprócz negatywnych skutków wybudowania elektrowni, należy odnotować również pozytywne zmiany środowiskowe, dotyczące terenów otaczających zaporę. Spiętrzenie wody polepszyło zaopatrzenie w wodę obszarów charakteryzujących się niską ilością opadów atmosferycznych. Powszechnie przyjmuje się, że energia pochodzącą z zapory jest czysta w sensie braku emisji gazów trujących bądź cieplarnianychVorlage:Fakt.

Zdaniem części działaczy walczących o ochronę środowiska (m.in. Adama Wajraka) nie jest jednak ekologiczna. Niektórzy podnoszą również, że także pod względem emisji gazów cieplarnianych istnienie elektrowni wodnej we Włocławku wywiera istotny wpływ na środowisko, gdyż ze względu na znaczną ilość materii organicznej w zbiorniku, dziennie emituje on ok. 400 mg/m² metanu.

Commons: Włocławek Dam – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Włocławek Kategoria:Architektura we Włocławku Kategoria:Przedsiębiorstwa we Włocławku Włocławek Kategoria:Porty rzeczne we Włocławku Kategoria:Wisła (rzeka)