Sturmflut von 1916
Vorlage:Infobox stormvloed De stormvloed van 1916 is een watersnoodramp die zich op 13 en 14 januari 1916 in Nederland rond de Zuiderzee voltrok.
Verloop
De stormvloed viel samen met een hoge afvoer op de rivieren. Als gevolg braken op tientallen plaatsen de dijken en was daarnaast op veel plaatsen sprake van schade aan binnenbeloop en bekleding van de dijken. In de provincie Noord-Holland vielen 19 doden, terwijl er bij diverse scheepsrampen op zee nog eens 32 mensen omkwamen. Koningin Wilhelmina bezocht de getroffen gebieden.
Doorbraken en overstromingen
- Het zuidwestelijk deel van het eiland Rottumeroog inundeerde.
- De dijken bleken te laag, daarnaast trad op veel plaatsen schade op aan de dijkbekleding.
- Bij Zwolle liep de dijk Kleine Weezenland over.
- Bij Zwartsluis liep een dijk over.
- Langs het Zwarte Water en de Overijsselse Vecht liepen dijken over en moest opgekist worden.
- De Dronther overlaat liep gedurende 20 uur over en heeft het Overijsselse land op de linkeroever van de IJssel onderwater gezet.
- Overal langs de Zuiderzee liepen dijken over
- Ten noorden van Elburg werd een gat in de dijk geslagen, hoewel deze niet geheel doorbrak.
- Ten oosten van Nijkerk ontstond een doorbraak.
- Ten westen van Nijkerk waren twee doorbraken van elke circa 140 m en nog twee gaten van 75 m en 90 m breed.
- Ook in Utrecht werden meerdere gaten in dijken geslagen. Het land achter Spakenburg, Bunschoten en Zeldert tot aan Amersfoort werd overspoeld.
- Extreem hoog water langs de Zuiderzee vóór de ramp door aanhoudende noordwestenwind.
- Dagenlange regen had bovendien de - slecht onderhouden - dijken verslapt. Noordwaarts ruimende wind joeg in de ochtend van 14 februari 1916 het water over de Waterlandse Zeedijk, die bij Katwoude brak. Hierdoor liep praktisch de hele regio Waterland onder. Tussen Zaandam, Purmerend en Edam tot aan het IJ bij Amsterdam-Noord had het water vrij spel. Ook de verschillende polder- en ringdijken verdwenen goeddeels onder.
- De Purmer en Wijdewormer bleven droog, evenals de dijken langs IJ en Zuiderzee.
- Het dieptepunt werd bereikt in de nacht van 22 op 23 februari met een noordoostelijke sneeuwstorm. Twee mannen verdronken op 18 februari in het Buikslotermeer toen zij zich niet langer aan een telefoonpaal konden vasthouden. Tussen de vluchtelingen in de kerk van Buiksloot glipte een meisje van vier het water in en verdronk. Daarnaast verdwenen vee, (huis)dieren en goederen in de golven.
- Ook het eiland Marken met zijn lage kades liep onder water. Hier vielen 16 dodelijke slachtoffers.
- Tevens brak de Amsteldijk bij Anna Paulownapolder. Hier kwamen twee mensen om het leven.
- Rotterdam, Slikkerveer, Ridderkerk, Maassluis en Dordrecht liepen onder doordat de rivieren hun water door de hoge waterstand op zee niet meer kwijt konden.
- Bij Oostvoorne werd zes meter kust weggeslagen.
- De Biesbosch liep grotendeels onder. Tevens vond een doorbraak plaats bij Lage Zwaluwe waardoor een polder onder kwam te staan.
- Het water op de benedenrivieren kwam op verschillende plekken tot aan de kruin en bij de Krimpenerwaard zelfs over de kruin.
Nasleep
Mr. G. Vissering, president van De Nederlandsche Bank schreef in het Algemeen Handelsblad dat Nederland het Plan-Lely om de Zuiderzee af te sluiten moest uitvoeren. De Zuiderzeevereeniging organiseerde in Amsterdam een tentoonstelling hierover. Ir. Lely diende op 9 september 1916 zijn definitieve ontwerp in.
Deze ramp in combinatie met de hongersnood van 1918 leidde tot de totstandkoming van de Zuiderzeewet. De dijkversterkingen die naar aanleiding van de ramp werden uitgevoerd, waren in 1926 voltooid. In 1932 werd de Zuiderzee 'getemd' met de aanleg van de Afsluitdijk.
De watersnood leidde ook tot de oprichting van de stormvloedseindienst.
Vorlage:Navigatie stormvloeden Nederland
Categorie:Overstroming in Nederland Categorie:Zuiderzee Categorie:Geschiedenis van Nederland in de 20e eeuw Categorie:Geschiedenis van Noord-Holland 1916 1916 Categorie:Ramp in 1916