Ali Fuat Cebesoy

osmanisch-türkischer Militäroffizier, Minister und Botschafter
Dies ist eine alte Version dieser Seite, zuletzt bearbeitet am 11. Januar 2008 um 13:46 Uhr durch 85.96.146.109 (Diskussion). Sie kann sich erheblich von der aktuellen Version unterscheiden.

thumb|right|Fuat Cebesoy

Fuat Cebesoy, (d. 1882, İstanbul – ö. 10 Ocak 1968). Asker ve siyaset adamı.

Babası İsmail Fazıl Paşa'nın gönülsüzlüğüne rağmen, girdiği Harp Okulu'nda Mustafa Kemal ile aynı sınıfa düşmesi bir bakıma gelecekteki kaderini çizmiş oldu. Harb Okulundan Ali Fuat birincilikle, Mustafa Kemal de ikincilikle mezun oldu. Cebesoy'un Beyrut'ta başlayan kıta hizmetleri, 1908'deki Roma Askeri Ateşeliği dışında, çok hareketli geçti.

Trablus'ta savaş başlar başlamaz (1911) oraya ilk gidenler arasındaydı. Balkan Savaşı sırasında Karadağ'da, Yanya Kalesinde, Pista ve Pisani muharebelerinde, 1. Dünya Savaşının başında tümen komutanı olarak katıldığı Kanal Hareketinde, büyük başarılar gösterdi. Kanal Hrekatında, 8.Kolordu kurmay başkanlığı, Doğu Anadolu cephesinde, Mustafa Kemal Paşa'nın emrindeki 16.kolorduda 5.Tümen komutanlığı yaptı. 1919'da Türkiye işgal edilirken Anadolu'da bağımsız olan iki kolordu'dan biri Ankara'da Ali Fuat Paşa komutasında, diğeri ise Erzurum'da Kazım Karabekir komutasındaydı. İzmit üzerinden Adapazarı istikametine yürüyen İngiliz kuvvetlerine ateş açarak İstiklal Savaşı'nı başlatan komutan oldu. Kurtuluş Savaşı'nın ilk döneminde 20.Kolordu-Batı Cephesi komutanlığı, 1923'te Konya'da 2.Ordu müfettişliği yaptı. İstanbul Hükümeti'nin İçişleri Bakanı Ali Kemal Bey, Mustafa Kemal'in görevsizliğini bir genelgeyle açıklayınca Ali Fuat Paşa'da kendi bölgesindeki valilere ve mutasarrıflara kendisinden gelecek emirlere göre hareket edilmesini bildirdi (1919). Ayrıca, her tarafta Müdafaa-i Hukuk ve Reddi İlhak Cemiyetlerinin kurulacağını ilgililere hatırlattı. Bu çabaları takdirle karşılandığı için, Sivas Kongresi sonrasında Cebesoy, Umum Kuvayı Milliye komutanı olarak görevlendirildi.

Kendisini çekemeyenlerce Çerkez Ethem taraftarlığıyla suçlandı. Doğru olmadığı sonradan belgelerle ortaya konan bu suçlama üzerine, ayaklanmaların bastırılmasından sonra, Ankara'ya çağrılarak Moskova Büyükelçiliğine atandı. Mustafa Kemal'in talimatını yerine getirmekle yükümlü olduğu bu zor görevi başarıyla yürüttü ve 10 Mayıs 1921'de Ankara'ya dönerek Mecliste siyasi çalışmalarına başladı. Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti başkanlığını yaptı. 1925'te Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kurucuları arasında yer aldı. Ertesi yıl (1926) İzmir Suikastı dolayısıyla Ali Fuat Paşa da tutuklandı, yargılandı ve beraat etti.

Cebesoy'un ikinci dönem siyasi hayatı İnönü'nün Cumhurbaşkanlığı yıllarında başladı. Milletvekili olarak tekrar Meclise girdikten sonra Bayındırlık Bakanlığı (1939-1943) ve bir ara TBMM Başkanlığı da (1947-1950) yaptı.

Özetle, I., II. Dönem Ankara, IV., V., VI., VII., VIII. Dönem Konya, IX. Dönem Eskişehir, X., XI. Dönem İstanbul Milletvekilliği yapmıştır.

27 Mayıs 1960 ihtilali sırasında Demokrat Parti İstanbul milletvekili olduğu için cuntacılar tarafından yakalanarak diğer DP milletvekilleri gibi hakaretlere uğradı.

Vorlage:Başlangıç kutusu Vorlage:Sıra kutusu Vorlage:Bitiş kutusu

Kategori:20. Yüzyıl Türk Tarihi Kategori:Türkiye Cumhuriyeti tarihi Kategori:Girit Türkleri Kategori:Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanları Kategori:Türk askerler Kategori:Devlet Adamları Kategori:1882 doğumlular Kategori:1968 yılında ölenler Kategori:Kırmızı-yeşil şeritli İstiklal Madalyası sahipleri Kategori:Türk büyükelçiler Kategori:Türk siyasetçiler Kategori:TBMM 1. dönem Ankara milletvekilleri Kategori:TBMM 2. dönem Ankara milletvekilleri Kategori:TBMM 4. dönem Konya milletvekilleri Kategori:TBMM 5. dönem Konya milletvekilleri Kategori:TBMM 6. dönem Konya milletvekilleri Kategori:TBMM 7. dönem Konya milletvekilleri Kategori:TBMM 8. dönem Konya milletvekilleri Kategori:TBMM 9. dönem Eskişehir milletvekilleri Kategori:TBMM 10. dönem İstanbul milletvekilleri Kategori:TBMM 11. dönem İstanbul milletvekilleri Kategori:İzmir Suikastı sanıkları