Een hopje|right|250px|thumb Een hopje is een snoepje met een lichte koffie- en caramelsmaak.
Het snoepje is genoemd naar baron Hendrik Hop (1723-1808), oud gezant der Staten van Holland. Toen de Fransen in 1792 Brussel innamen, werd Hop naar Den Haag teruggeroepen, waar hij tot 1801 boven confiseurhuis de firma Van Haaren & Nieuwerkerk op het Lange Voorhout 92 woonde. De baron was verslaafd aan koffie.
Op een avond liet hij zijn kop met koffie, suiker en room op de kachel staan. De volgende ochtend bleek dat een koffiecaramel te zijn geworden. Hop vond die brokken erg lekker. Toen hij korte tijd later van zijn dokter geen koffie meer mocht drinken, vroeg hij zijn onderbuurman, bakker Theodorus van Haaren, voor hem van die 'brokken koffie' te maken. Ze werden al gauw 'de brokken van baron Hop' genoemd en kregen in 1880 de naam Haagsche Hopjes.
Export
Het confiseurhuis werd hiermee beroemd tot ver in het buitenland. De export ging zelfs naar vorstenhuizen in Europa en naar de tsaren in Sint-Petersburg. Voor de hopjes die naar Nederlands-Indië gingen, werden sinds 1875 speciale blikken gemaakt.
Theesalon
De hopjes werden o.a. door J.P. Rademaker nagemaakt, die adverteert dat alleen hij de échte hopjes maakt. Rademaker is wél het eerste bedrijf dat de bonbons in wikkels verpakt. Rond 1900 zijn er ongeveer 60 bedrijven die hopjes maken.
Midden 19de eeuw koopt de firma Nieuwerkerk nummer 94 erbij, en behalve de winkel is er nu ook een thee- en ijssalon, een nieuw concept in Den Haag, dat zeer succesvol wordt. Al gauw komen er meer theesalons bij, zoals Krul op het Noordeinde en Lensvelt Nicola op het Toernooiveld.
thumb|right|250px| Hopjesblikken In 1924 wordt de firma omgezet in een NV. De eigenaar overlijdt een jaar later en Nieuwerkerk & Zn NV associeert zich met de Haagsche Beschuit Bakkerij. Er worden weer hopjes gemaakt, die nu Geni-hopjes heten.
WW II
Als Nieuwerkerk tijdens de Tweede Wereldoorlog geen hopjes wil leveren aan de Duitsers, wordt het moeilijk om aan ingrediënten te komen. Toch vieren ze in 1943 hun 150-jarig bestaan met het uithangen van de Nederlandse vlag. Met het bombardement van het Bezuidenhout verliest de familie Nieuwerkerk alles. Gerard Nieuwerkerk overlijdt in 1948, zijn echtgenote in 1951, en de aandelen worden overgenomen door Rademaker uit Rotterdam.
In 1971 wordt Rademaker overgenomen door Droste en in 1986 door Dutch Coca & Chocolate Holding BV uit Haarlem. In 1999 komt het merk Rademaker Hopjes in handen van RBV Leaf (sinds 1990 werkmaatschappij van CSM). De bekende rode, vierkante blikjes worden vervangen door witte, ronde blikjes. Sinds 2007 worden weer rode blikjes gemaakt.
Trivia
- Hopjes hebben een ietwat chique uitstraling, vooral omdat ze apart in een bedrukt papiertje zijn verpakt, iets wat voor snoep eigenlijk niet gebruikelijk is.
- Sinds 1998 is het "Museum voor het Haagsche Hopje", gesloten. Het was gevestigd op Oude Molstraat 30d, 2513 BB, Den Haag. Er staan in het huidige eetcafé nog slechts een tiental blikjes in de vitrine.
- Nieuwerkerk en de Haagse Rademaker hebben jarenlang processen gevoerd. Rademaker adverteerde dat hij de echte Hopjes maakte. Toen de Rotterdamse Rademaker in 1949 Nieuwerkerk overnam, ging het gevecht tussen de beide Rademakers nog 40 jaar door. In 1989 besliste de Reclame Code Commissie dat de Haagse Rademaker niet meer met 'enige echte' mocht adverteren, maar dat er altijd de naam van het bedrijf bij moest staan, dus 'enige echte Rademaker's hopjes' of 'enige echte Krul hopjes'.
- Haagse Hopjes Transvaal is de naam van een stichting die speelgoed uitleent aan de jeugd van Transvaal, maar die behalve de naam niets met hopjes te doen heeft.
[[Categorie:Cultuur in Den Haag]] [[Categorie:Snoep]] [[Categorie:Eponiem]] [[Categorie:Nederlands gerecht]] [[en:Hopje]] [[fr:Hopje]] [[id:Hopje]]
Ab hier deutsch
Hopjes sind Bonbons mit leichtem Kaffee- und Karamellgeschmack; eine niederländische Spezialität, die es bereits seit dem 19. Jahrhundert gibt.
Die Süßigkeit ist benannt nach dem Baron Hendrik Hop (1723-1808), einem holländischen Gesandten in Brüssel. Als die Franzosen 1792 Brüssel einahmen, wurde der Baron zurück nach Den Haag gerufen, wo er von 1801 an oberhalb der Konditorei der Firma Van Haaren und Nieuwerkerk an der Langen Voorhout 92 lebte.
Der Baron war süchtig nach Kaffee. An einem Abend ließ er seinen Topf mit Kaffee, Zucker und Sahne auf dem Ofen stehen. Am folgenden Morgen sah er, daß die Mischung zu einem Kaffeekaramell geworden war. Hop kostete und fand den Klumpen sehr lecker. Als er kurze Zeit später von seinem Arzt aufgefordert wurde, keinen Kaffee mehr zu trinken, fragte er seinen Vermieter, Bäcker Theodorus von Haaren, ob er diese Sorte Bonbons machen könne. Die Süßigkeiten des Barons wurden bereits schnell als „die Bonbons von Baron Hop“ bekannt und erhielten im Jahre 1880 den Namen „Haagsche Hopjes“.
Export
Die Konditorei wurde damit berühmt bis weit ins Ausland. Der Export ging sogar an Fürstenhäuser in ganz Europa und zu den Zaren nach Sankt Petersburg. Für die Hopjes, die in die niederländische Kolonie Niederländisch-Indien (dem späteren Indonesien) geliefert wurden, werden seit 1875 spezielle Dosen angefertigt.
Teesalon
Die Hopjes wurden unter anderem durch J.P. Rademaker kopiert, der annoncierte, daß nur er die echten Hopjes herstelle. Rademaker war die erste Firma, welche die Bonbons in Papierchen einwickelte. Um 1900 gab es ungefähr 60 Firmen, die Hopjes herstellten. Mitte des 20. Jahrhunderts kaufte die Firma Nieuwerkerk das Haus mit der Nummer 94 und betrieb neben dem Bonbon-Geschäft dort auch einen Tee- und Eissalon; ein neues Konzept in Den Haag, das sehr erfolgreich wurde. Schnell kamen immer mehr Teesalons auf, so etwa Fa. Krul am Noordeinde und Fa. Lensvelt Nicola auf Toernooiveld.
Nachkriegsjahre
Als die Fa. Nieuwerkerk während des zweiten Weltkrieges keine Lieferungen an die deutsche Verwaltungsorgane und die Wehrmacht vornahm, wurde es schwierig, an die Zutaten zu kommen. Dennoch feierten sie in 1943 ihr 150-jähriges Bestehen mit dem Heraushängen der niederländischen Flagge. Mit der Bombardierung des Bezuidenhout verlor die Familie Nieuwerkerk alles. Gerard Nieuwerkerk starb in 1948, seine Ehefrau in 1951, und die Anteile wurden von der Firma Rademaker aus Rotterdam übernommen.
In 1971 wurde Rademaker durch die königliche Fa. Droste (Hersteller hochwertiger Kakao- und Schokoladenerzeugnisse) übernommen und in 1986 durch Dutch Coca & Chocolate Holding BV aus Haarlem. In 1999 kommt die Marke Rademaker Hopjes in die Hände von RBV Leaf (seit 1990 Betreiber von CSM). Die bekannten roten, quadratischen Blechdosen werden durch die weißen, runden Dosen ersetzt. Seit 2007 werden wieder rote Blechdosen hergestellt.
Trivia
- Hopjes habe eine etwas vornehme Ausstrahlung, vor allem, weil sie apart in bedruckte Papierchen verpackt sind; etwas, wofür sie eigentlich nicht üblich sind.
- Seit 1998 ist das „Museum für das Haagsche Hopje“ ("Museum voor het Haagsche Hopje") geschlossen. Es befand sich an der Adresse Oude Molstraat 30d, 2513 BB, Den Haag. Im heutigen Eiscafé stehen nur noch ein Zehntel der Büchsen in der Vitrine.
- Nieuwerkerk und die Fa. Rademaker in Den Haag haben viele Jahre Prozesse geführt. Rademaker warb damit, daß er die echten Hopjes herstellte. Als das Rotterdamer Rademaker Nieuwerkerk 1949 übernahm, setzten sich die Kämpfe zwischen den zwei Rademakers noch 40 Jahre fort. In 1989 beschloss die Kommission für Werbung, dass die Firma Rademaker in Den Haag nicht mehr mit dem Slogan „einzig echte“ ('enige echte') werben durfte, aber immer der Name der Firma dazu genannt werden musste; also z.B. „die einzig echten Rademaker´s Hopjes“ oder „einzig echte Krul Hopjes“.
- Haagse Hopjes Transvaal ist der Name einer Gruppe, die Spielzeug an die Jugend des Stadtteils Transvaal in Den Haag verleiht, aber außer dem Namen nichts mit den Hopjes zu tun hat.