Wikipedia

Gymnasium Haganum

Dies ist eine alte Version dieser Seite, zuletzt bearbeitet am 13. Oktober 2011 um 21:23 Uhr durch nl>Mbch331 (Versie 27540981 van 94.209.108.253 (overleg) ongedaan gemaakt). Sie kann sich erheblich von der aktuellen Version unterscheiden.

Vorlage:Infobox school

Het Gymnasium Haganum is een openbaar gymnasium in Den Haag. De school heeft ongeveer 675 leerlingen en is gevestigd in een opvallend Neo-renaissancegebouw aan de Laan van Meerdervoort 57. De eerste vermelding die wijst op het bestaan van de school dateert van 1327[1].

Resultaten

right|250px|thumb|Het Haganum rond 1910, gezien vanaf de Zoutmanstraat. De tram reed toen al voor de school langs. De school heeft goede resultaten behaald bij de eindexamens volgens Elsevier. Het Gymnasium Haganum bevindt zich volgens dit opinieblad bij de top van scholen in heel Nederland. Het Haganum is Universumschool.

Iedere vrijdagmiddag zijn er de zogenaamde vrijdagmiddagactiviteiten, zoals go, Model United Nations, orkest, robotics, schaken en volleybal. Dit wordt door de leraren en leerlingen georganiseerd. Het Haganum neemt deel aan vele Model United Nations conferenties, onder andere de The Hague International Model United Nations (THIMUN), LEMUN, "MUNISH", HMUN en vele andere conferenties. Ook gaat het Haganum elk jaar naar een buitenlandse MUN-conferentie. Zo heeft het Haganum in het jaar 2006 een delegatie naar de Turkish International MUN in Istanboel gestuurd en in het jaar 2007 een delegatie naar de Deutsche Internationale Schule MUN in Athene. In 2008 bezochten de leerlingen Parijs om te participeren in de Paris Model United Nations, en in 2009 zal Lissabon bezocht worden om mee te doen aan de Iberian Model United Nations. Ook zijn meerdere leerlingen van het Haganum op speciale posities binnen de MUN benoemd, zoals Chair en President. Bovendien zijn de leerlingen van het Haganum de trotse organisatoren van de HagaMUN, de MUN conferentie van het Haganum, welke deelnemers uit een zevental landen trekt. Meer dan honderdvijftig leerlingen zijn betrokken bij of assisteren bij de HagaMUN, zij het als organiserend comité of als administratieve assistent. De MUN is geen verplicht onderdeel, maar veel leerlingen doen er wel aan mee.

De leerlingen van het Haganum worden automatisch lid van de Bond van Haagse Gymnasiasten, vaak afgekort met 'De Bond'. Dit is een vereniging waarvan de bestuursleden jaarlijks door de leerlingen worden gekozen, voorafgegaan door een campagne. De Bond heeft meerdere subverenigingen, zoals de schaakvereniging Chaturanga (opgericht in 1912). Een aantal maal per jaar verschijnt de schoolkrant Spectemur Agendo, kortweg Spec, die door een onafhankelijk van de Bond opererende redactie vervaardigd wordt. De oud-leerlingen worden automatisch lid van de vereniging Socialiter, welke naam verwijst naar het eerste woord van het schoollied ("Socialiter"), dat begint met Socialiter concordia.

Schoollied "Socialiter"

right|250px|thumb|Voorkant van het Gymnasium Haganum.

Socialiter concordia nos habet et habebit
Donec crudelis mors omnes amicos nos delebit
Dum umbrae [simus exiles] vanae erimus in Tartaro inani !
Vivat, Vivat, Societas Gymnasii Hagani !
Poëtae sumus, musici, ridiculi, auctores
Et canimus ex animo puellas et amores
Sed tamen sumus juvenes non rudes at urbani
Vivat, Vivat, Societas Gymnasii Hagani !
Peritus praeses, administrant, scriba studiosus
Egregie, cum temptet raro aliquis bellosus
Socialitatem ut perturbet: sunt conatus vani !
Vivat, Vivat, Societas Gymnasii Hagani !
Speramus nos feliciter constare societatem
Per semper omnia tempora ad mundi vastitatem
Et simus semper hilares et alacres et sani !
Vivat, Vivat, Societas Gymnasii Hagani !

Gebouw

right|250px|thumb|De ingang van het gebouw anno 2005. Haganum is gehuisvest in een gebouw aan de Laan van Meerdervoort. Het rijksmonument werd in 1905 - 1907 in neorenaissancestijl gebouwd naar een ontwerp van de architect rijksbouwmeester Jacobus van Lokhorst, die tijdens de bouw overleed.[2] Zijn opvolger J.A.W. Vrijman voltooide het gebouw. Het kenmerkt zich door een traditionele uitstraling met een opvallende toren. Om het gebouw binnen te komen, moet men eerst door de poort. Hierop staat de naam van de school en de grondvesting van het gebouw ingegraveerd. De grond waarop de school staat, werd geschonken door de grondbezitter en amateur-archeoloog Adriaan Goekoop, evenals de gipsen beelden die de school sieren.

In schooljaar 2010-2011 wordt het gebouw opgeknapt en uitgebreid. Het schoolleven zal zich voor een jaar dan verplaatsen naar een gebouw in de Stokroosstraat.

Het gebouw van het Haganum wordt niet alleen gebruikt om de school in te huisvesten. Zo wordt er jaarlijks het Haganumfestival georganiseerd, en is er een aantal films gedeeltelijk opgenomen. Kruimeltje, Pietje Bell, Afblijven en Vroeger is dood, een film die in 1987 tweemaal een Gouden Kalf behaalde met muziek van oud-student/docent Simon Burgers. In deze film treedt ook het schoolorkest van het Haganum op. Tevens maakte oud-leerling Paul Verhoeven hier één van zijn eerste films, getiteld "Feest" (1963).

Geschiedenis

De eerste vermelding van een Haagse latijnse school is in 1327. De school hoort dan bij het Kapittel van Sint Maria en de lokalen zijn gevestigd in de Hofkapel op het Binnenhof. De staf bestaat uit een rector en enkele praeceptores. Omstreeks 1450 bevindt de school zich tegenover de St. Jacobskerk aan de westzijde van de Torenstraat. Rond 1475 verrijst een nieuwe school aan de Sint Jacobsstraat, die daarmee de naam Schoolstraat krijgt. Tijdens de Reformatie doet de Rooms-katholieke kerk de school over aan het stadsbestuur. Vanaf 1592 is de school gevestigd in de Zuilingstraat, in het oude brouw- en ziekenhuis van het Agnietenconvent, waarna in 1820 een pand in de Raamstraat (wijk t-86) wordt betrokken met boven de ingang het opschrift 'Palladis Haganae Sedes'. De Latijnse school onderwijst niet veel meer dan Latijn (de lingua franca in de wetenschappelijke wereld) en een klein beetje Grieks (de sleutel tot bijbelstudie), maar het diploma biedt (als enige!) toelating tot de universiteiten van Leiden, Groningen en Utrecht, in die tijd de enige in de noordelijke Nederlanden. In de achttiende eeuw wordt de latijnse school ook 'Gymnasium Haganum' of 'Gymnasium Hagensis' genoemd. Naast de Latijnse school is in Den Haag inmiddels ook de Middelbare School ontstaan, met onderricht in wiskunde, boekhouden en de moderne talen, een curriculum dat veel ouders meer aanspreekt dan kennis van de oude talen. In 1833 combineert rector Caspar Bax beide schooltypen voor het eerst in een zesjarige opleiding. De combinatie blijkt succesvol en reeds op 8 oktober 1838 wordt het Stedelijk Gymnasium officieel gesticht. Deze opleiding, volgens Bax ‘een volledig onderwijs voor alle standen van burgers, welke een beschaafde opvoeding voor hun kinderen verlangen’, bestaat uit twee afdelingen; de eerste volledig gericht op toelating tot de academie, de tweede gericht op een civiele of militaire betrekking. De gymnasiumafdeling neemt de moderne talen en exacte vakken op in de lesstof. Het nieuwe schooltype kent ook tegenstanders; oud-rector Kappeyne van de Coppello geeft zijn zoon Jan, de latere minister-president, liever privé-onderricht. In de praktijk functioneren de twee schooltypen volkomen langs elkaar heen en in 1869 worden zij fysiek weer gescheiden. Het civiel/militaire deel wordt Hoogere Burgerschool (HBS) en gaat naar een pand aan het Bleijenburg, het 'academische' deel, het gymnasium, wordt gevestigd aan het Lage Westeinde 52, eerder het woonhuis van de dichter Hieronymus van Alphen.

In 1879 worden er voor het eerst meisjes als leerling toegelaten. Mede hierdoor stijgt jaarlijks het aantal nieuwe inschrijvingen. Het gebouw aan het Westeinde wordt te klein en in 1907 wordt een nieuw schoolgebouw betrokken aan de Laan van Meerdervoort. De groei van het aantal leerlingen maakt in 1917 de stichting van een tweede gymnasium noodzakelijk. De naam van de school verandert daarmee in ‘Eerste Stedelijk Gymnasium’. In 1940 verandert het Tweede Stedelijk Gymnasium zijn naam in Maerlant-Lyceum, waarna het 'eerste' zijn naam verandert in Gemeentelijk Gymnasium. Weer later, in 1946, wordt de naam Gymnasium Haganum. In 1917 wordt de gymnasiale opleiding gesplitst in een letterendeel (alpha) en een exact deel (beta). Deze splitsing zou tot de invoering van de Mammoetwet in 1968 voortduren. Door die Mammoetwet komen de zelfstandige gymnasia in zwaar weer; de tijdgeest wil grote ‘scholengemeenschappen’ of ‘middenscholen’ waar leerlingen op verschillende niveaus kunnen binnenstromen en afstuderen en hun diploma’s kunnen ‘stapelen’. Pas in de jaren negentig komen de zelfstandige gymnasia in rustiger vaarwater. Het Gymnasium Haganum draagt daarnaast de last van zijn monumentale gebouw en de daarmee gepaard gaande hoge onderhoudskosten. In de jaren zestig wordt nog voorgesteld de school te laten fuseren en het gebouw te slopen.

Rectores van het Gymnasium Haganum

right|300px|thumb|Aankondiging van een oratie door oud-leerling Willem de Brauw tijdens het rectoraat van J. Kappeyne van de Coppello. Hier reeds wordt de naam Gymnasium Haganum gebruikt. Dagblad voor 's-Gravenhage, 28 februari 1828

  • Bertoldus (ook wel: Bartoud, Bartold) vermeld 1327 en 1331[3]
  • Claes Ommeloop (ook wel Ommeloep) tot 1378
  • Dirk Voppenzoon (ook wel Voppenz.) vermeld 1378[4]
  • Willem de Volder (ook wel: Guglielmus Gnapheus, Guiglielmus Fullonius) 1522-1528
  • Wouter van Wijk Woutersz. 1542-1571[5]
  • Rombout Willemsz. Busschart a.i. 1572[6]
  • Cornelis Schoen (Sconeus van der Goude/Schonaeus Goudanus) 1572-1574
  • Bernardus Beyema (ook wel: Bernardinus Beyma) 1578-1589
  • Volkaert Westerholt 1589-1597[7]
  • Jacobus Lasson vermeld 1608
  • Arnold Vinnius 1619-1632
  • Johan de Vries 1627 conrector, later rector, †1657[8]
  • Dirck Wynandsz. 'Theodorus' of 'Thierry' Schuyl (Schulius) 1655-1668
  • Johannes Cock (Coccius) 1668-1670
  • Petrus Zurendonk 1670-1674
  • Louis Le Milet vermeld 1674
  • Pancratius van Maaswijk (Maasvicius) vermeld 1703, †1719
  • Isaac Valckenaer aangetreden 1720-†1734
  • Rutger Ouwens vermeld 1754-1769
  • Simon de Leeuw 1769-1798
  • Hermanus de Booy 1798-1814
  • Dr. Johannes Kappeyne van de Coppello 1816-1833
  • Dr. Casper Bax 1833-1862
  • Dr. Laurens Reinhart Beijnen 1862-1878
  • Dr. Johannes Rutgers 1878-1897
  • Dr. Theodoor van Aalst 1897-1919
  • Dr. Hendrik Cannegieter Tzn. 1919-1936
  • Dr. J. van IJzeren 1936-1943
  • Dr. J.C. Vollebregt 1943-1956
  • Dr. A.J. van Duyvendijk 1956-1976
  • Drs. C. van den Brandhof a.i. 1976-1977
  • Drs. E. Bierman 1977-1994
  • Drs. G.P.Th. Kloeg 1994-

thumb|right|Jacobus Capitein [[Bestand:MarcellusEmants.jpg|thumb|right|Marcellus Emants (lithografie van Theo Kerstel naar een tekening van Hendrik Haverman), 1897]] [[Bestand:Cort van der Linden-Haverman.jpg|thumb|right|Mr. P.W.A. Cort van der Linden getekend door H.J. Haverman (1902)]] thumb|right|Jan Everaerts (Janus Secundus)

Bekende oud-leraren en oud-leerlingen

Commons: Gymnasium Haganum – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Vorlage:Bron Vorlage:Coördinaten


Categorie:Openbare school in Nederland Categorie:Rijksmonument in Den Haag Categorie:School in Den Haag Categorie:Gymnasium in Nederland

  1. ↑ Onze Lieve Vrouwe Abdij te Middelburg: 585 Akte van voordracht van Bertoldus, rector scolarum te 's-Gravenhage, tot de vicarie, 1327;
  2. ↑ Algemeen Handelsblad, 3 september 1907, ochtendeditie.
  3. ↑ Onze Lieve Vrouwe Abdij te Middelburg: 585 Akte van voordracht van Bertoldus, rector scolarum te 's-Gravenhage, tot de vicarie, 1327; 1 charter, toegang 27, Regest 202; en toegang 27, inv.nr. 587
  4. ↑ http://www.gemeentearchief.denhaag.nl/websitehga/haagseelite/hal-o.htm
  5. ↑ J.de Riemer, Beschrijving van 's-Gravenhage, (Versie 1973), hfdstk.XIX
  6. ↑ Oud archief van de gemeente 's-Gravenhage, 7. Regestenlijst, 364, 1572 februari 6
  7. ↑ 0350-01 Oud archief van de gemeente 's-Gravenhage, Titel XV, 6158, Reg. nos. 352 en 363
  8. ↑ Briefwisseling van Constantijn Huygens 1608-1687, deel 4, GS24 p. 33
  9. ↑ H. Brugmans et al., Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld, Nederlanders en hun werk, Amsterdam, 1938, p. 103
  10. ↑ http://www.dbnl.org/tekst/_jaa004200401_01/_jaa004200401_01_0007.php
  11. ↑ http://www.dbnl.org/tekst/_jaa003191101_01/_jaa003191101_01_0016.php
  12. ↑ http://www.math.leidenuniv.nl/~naw/serie5/deel06/dec2005/pdf/imgrootendorst.pdf
  13. ↑ http://www.iisg.nl/archives/en/files/j/10752815full.php
  14. ↑ http://www.iisg.nl/bwsa/bios/jonge.html
  15. ↑ Leidsch Dagblad, 12/06/1970; p. 3/28
  16. ↑ biografie door M.M.G Fase
  17. ↑ Nieuwe Leidsche Courant, 04/02/1967; p. 4/20
  18. ↑ http://www.dbnl.org/tekst/_jaa003198101_01/_jaa003198101_01_0023.php
  19. ↑ http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/BWN/lemmata/bwn4/posthum
  20. ↑ http://www.dbnl.org/tekst/_jaa003197901_01/_jaa003197901_01_0011.php
  21. ↑ http://www.dbnl.org/tekst/_jaa003192001_01/_jaa003192001_01_0016.php
  22. ↑ http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/BWN/lemmata/bwn1/bwn6/vogel
  23. ↑ Nieuwe Leidsche Courant, 04/10/1930; p. 3/16
  24. ↑ http://www.personenencyclopedie.info/Z/Zh/ZILCKENPhilippe/view
  25. ↑ 24 december 1964 Leidse Courant p.4
Abgerufen von „https://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Gymnasium_Haganum&oldid=220933309“