thumb|Carbidschieten thumb|Carbidschieten op oudejaarsdag 2017 thumb|Carbidschieten in Kampen thumb|Carbidschieten in Kampen [[Bestand:Carbidschieten Biesbosch.jpg|thumb|Apparaat voor carbidschieten destijds gebruikt door riettelers om spreeuwen te verjagen in de Biesbosch (Biesbosch MuseumEiland)]] Carbidschieten (Nederland), carbuurschieten (België), melkbusschieten, losschieten (Brabant),Vorlage:Bron? of pulleschieten is een plaatselijk gebruik in sommige zuidelijke, noordelijke en oostelijke streken van Nederland. Het vindt gewoonlijk plaats op of rond oudjaar alhoewel het in het zuiden van Nederland traditioneel ook bij de avond van de ondertrouw veel gedaan wordt. Ook in België bestaat de traditie en is er sinds enkele jaren weer een heropleving met oudjaar, en ook bij bruiloften.
Schieten
Calciumcarbide wordt in een melkbus, verfbus of aangepaste gasfles gelegd en enigszins natgemaakt, b.v. met speeksel of water, waarna de bus wordt afgesloten met het deksel of een (plastic) bal. Het zich vormende ethyn wordt door een klein zundgat (of met een bougie) ontstoken en ontploft met een dreunende knal, waarbij deksel of bal uit de bus schiet en tientallen meters verderop terecht kan komen. Bij een grote bus is de knal vaak oorverdovend.[1] Daarom is het aan te raden om bij het carbidschieten gehoorbescherming te dragen.
Om schade door het rondvliegende deksel te beperken wordt dit meestal vastgebonden met een stevig touw van enkele tientallen meters lengte.
De uitdaging van het carbidschieten ligt hem in het uitkienen van de juiste tijdstip voor ontsteking. Het is een sport een optimale knal te veroorzaken door de hoeveelheid carbid en water en de tijdsduur tot ontsteking te variëren. In sommige dorpen wordt geschoten met tientallen bussen tegelijkertijd en is het zaak om het schieten goed te regisseren, zodat de bussen allemaal regelmatig achterelkaar knallen. Deze vorm van georganiseerd carbidschieten ligt vaak in handen van een sportvereniging, of een speciale carbid-, of oudjaarsvereniging.
Om nog grotere knallen te veroorzaken wordt incidenteel ook wel gebruikgemaakt van groter materiaal, zoals omgebouwde giertanks.Vorlage:Bron?
Geschiedenis
De traditie gaat waarschijnlijk terug op de Germanen met hun joelfeestenVorlage:Bron?, hoewel er destijds nog geen carbid bestond. Carbid werd voor de Tweede Wereldoorlog gebruikt voor fietsverlichting. Voordat flessen met acetyleengas verkijgbaar waren werd carbid door de meeste dorpssmeden gebruikt om te lassen. Er was dus eenvoudig aan te komen. Melkbussen waren op het platteland ook ruim voorhanden.
Carbidschieten is in 2014 als vijftigste traditie geplaatst op de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed in Nederland.[2]
Hier j’ai mangé des frites et la sauce caca
- ↑ Dit is onder meer aangetoond in het EO-programma Checkpoint. In seizoen 7 van dit programma bleek tijdens een aantal knaltests met verschillende voorwerpen dat de knal van het carbidschieten de luidste was met een sterkte van wel 110 dB. Dit werd ook in andere seizoenen van Checkpoint niet overtroffen met andere knaltests. Van alle knallen die in Checkpoint werden geproduceerd was die van het carbidschieten verreweg de luidste.
- ↑ Carbidschieten op nationale erfgoedlijst, NU.nl 27 juni 2014 (ANP-bericht)