Carbidschieten

Dies ist eine alte Version dieser Seite, zuletzt bearbeitet am 17. Februar 2013 um 16:50 Uhr durch nl>Nieske~nlwiki (Risico’s). Sie kann sich erheblich von der aktuellen Version unterscheiden.

thumb|Carbidschieten thumb|Melkbus

Carbidschieten (Nederland), carbuurschieten (België), melkbusschieten, losschieten (Brabant), of pulleschieten is een plaatselijk gebruik in sommige zuidelijke, noordelijke en oostelijke streken van Nederland. Het vindt gewoonlijk plaats op of rond oudjaar alhoewel het in het zuiden van Nederland traditioneel ook bij de avond van de ondertrouw veel gedaan wordt. In België is er sinds enkele jaren weer een heropleving met oudjaar, en ook bij bruiloften.

Schieten

Carbid wordt in een melkbus, verfbus of aangepaste gasfles gelegd en enigszins natgemaakt, b.v. met speeksel of water, waarna de bus wordt afgesloten met het deksel of een (plastic) bal. Het zich vormende ethyn wordt door een klein zundgat (of met een bougie) ontstoken en ontploft met een dreunende knal, waarbij deksel of bal uit de bus schiet en tientallen meters verderop terechtkomt. Bij een grote bus is de knal vaak oorverdovend. Om onnodige schade te voorkomen wordt een deksel meestal vastgebonden met een stevig touw van enkele tientallen meters lengte. Het bevestigen van een touw aan zowel deksel als bus kan ervoor zorgen dat het deksel de bus mee trekt.

De uitdaging van het carbidschieten ligt hem in de moeilijkheid van het timen. Door de hoeveelheid carbid en water en de tijdsduur tot ontsteking te variëren is het een sport een optimale knal te veroorzaken. In sommige dorpen wordt geschoten met tientallen bussen tegelijkertijd en is het zaak om het schieten goed te regisseren, zodat de bussen allemaal regelmatig achterelkaar knallen. Deze vorm van georganiseerd carbidschieten ligt vaak in handen van een sportvereniging, of een speciale carbid-, of oudjaarsvereniging.

Om nog grotere knallen te veroorzaken wordt incidenteel ook wel gebruikgemaakt van groter materiaal, zoals omgebouwde giertanks.

Geschiedenis

De oorsprong van dit gebruik komt waarschijnlijk nog uit de tijd van de Germanen met hun joelfeesten, hoewel er toen natuurlijk nog geen carbid verkrijgbaar was. Carbid werd voor de tweede wereldoorlog gebruikt voor fietsverlichting. Ook werd het – toen er nog geen flessen met acetyleengas te krijgen waren – door de meeste dorpssmeden gebruikt om te lassen. Er was dus eenvoudig aan te komen. Melkbussen waren op het platteland ook ruim voorhanden.

Risico’s

Het carbidschieten is bij ondeskundig gebruik niet geheel ongevaarlijk. Om de knal zo hard mogelijk te maken wordt deksel of bal vaak met een hamer vastgeslagen in de opening. Als het deksel te vast zit in de opening, kan de bus uit elkaar knallen.

Categorie:Nederlandse folklore Categorie:Vuurwerk