Gruzijan kel'
Gruzijan kel' (ქართული ენა [kʰartʰuli ɛna]) om üks' kartveližiš kelišpäi da Gruzijan oficialine kel'. Sil kelel om literatura amuižes aigaspäi.
Kel't kirjutadas gruzijan kirjamištol, kudambad kävutadas kartveližen kundan keliden täht vaiše.
Pagižijoiden ühthine oli läz 4 million ristituid Gruzijas vl 1993.; pagižijad elädas mugažo toižiš maiš: Venämas, Amerikan Ühtenzoittud Valdkundoiš, Turcijas da toižš.
Kund
Gruzijan kel' mülüb kartvelihe kundha; toižed keled, kudambad mülüdas sihe, oma, ozutesikš, megrelijan kel' da svanan kel'. Sen kundan heimolaižed keled ei olgoi löutud völ. Baskan kel' om niiden heimolaine nacein, no tedomehed ei pid'oitelegoi sidä teorijad tämbäi.
Kirjamišt
Gruzijan kirjamišt il'mestui V. voz'sadan augotišes; se om vajehtadud nell' kerdad.
Tämbäižel kirjamištol om 33 kirjamid, niišpäi kaikutte znamoičeb üks' kulundad vaiše; 5 om vokaliden täht da 28 om konsonantoiden täht. Kirjamištol ei ole tobjoid kirjamid.
Kirjam | Nimituz | Lugu, kudambad se kirjam znamoičeb | Kulund |
---|---|---|---|
ა | ანი | 1 | [a] |
ბ | ბანი | 2 | [b] |
გ | განი | 3 | [g] |
დ | დონი | 4 | [d] |
ე | ენი | 5 | [ɛ] |
ვ | ვინი | 6 | [v] |
ზ | ზენი | 7 | [z] |
ჱ | ჰე[ka] | 8 | [ɛj] |
თ | თანი | 9 | [tʰ] |
ი | ინი | 10 | [ɪ] |
კ | კანი | 20 | [kʼ] |
ლ | ლასი | 30 | [l] |
მ | მანი | 40 | [m] |
ნ | ნარი | 50 | [n] |
ჲ | ჲე | 60 | [j] |
ო | ონი | 70 | [ɔ] |
პ | პარი | 80 | [pʼ] |
ჟ | ჟანი | 90 | [ʒ] |
რ | რაე | 100 | [r] |
ს | სანი | 200 | [s] |
ტ | ტარი | 300 | [tʼ] |
ჳ | ვიე | 400 | [wi] |
უ | უნი | — | [u] |
ფ | ფარი | 500 | [pʰ] |
ქ | ქანი | 600 | [kʰ] |
ღ | ღანი | 700 | [ʁ] |
ყ | ყარი | 800 | [qʼ] |
შ | შინი | 900 | [ʃ] |
ჩ | ჩინი | 1000 | [t͡ʃ] |
ც | ცანი | 2000 | [t͡s] |
ძ | ძილი | 3000 | [d͡z] |
წ | წილი | 4000 | [t͡sʼ] |
ჭ | ჭარი | 5000 | [t͡ʃʼ] |
ხ | ხანი | 6000 | [χ] |
ჴ | ჴარ | 7000 | [q] |
ჯ | ჯანი | 8000 | [d͡ʒ] |
ჰ | ჰაე | 9000 | [h] |
ჵ | ჰოე | 10000 | [hɔɛ] |
Gramatik
Gruzijan kel' om agglutinativine ergativine kel'.
Nimil om lugu (üks'lugu da äilugu) da kändoid, kaik om 7 kändod.
Verboil voib olda äi morfemoid, niišpäi jogahine vajehtab sanad, ozutesikš, «აგეშენებინათ»-sanundal (ageshenebinat, «Teile pidi sauda») om jal'ghižid morfemoid: ა-გ-ე-შენ-ებ-ინ-ა-თ.