Przejdź do zawartości

Open Directory Project

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez 212.51.204.100 (dyskusja) o 13:17, 21 sie 2003. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Open Directory Project to zwany także DMoz (od Directory Mozilla) otwarty katolog stron WWW, należący formalnie do koncernu AOL Time Warner, w którym zarówno drzewko kategorii jak i wszelkie wpisy są obsługiwane ręcznie przez wspólnotę edytorów woluntariuszy zwanych edytorami.

Zawartość i dostęp do katalogu

Ideą całego projektu było stworzenie obszernego, bezpłatnego i stale rozwijającego się katalogu stron WWW, w którym każdy wpis pojawia się w wyniku ręcznego wprowadzania go przez człowieka. Tego rodzaju katolog nie ma oczywiście szansy wygrać z katalogami działającymi automatycznie, takimi jak np: Google w liczbie zebranych stron WWW, ale stanowi mimo to obszerny zbiór stron, w którym wszystkie opisy są rzeczywiście adekwatne do treści stron i wszystkie wpisy znajdują się w rzeczywiście odpowiadającym im kategoriom. Jes to to więc bardzo wygodny katalog, gdy nie szukamy jakiejś jednej konretnej strony, tylko interesuje nas wyszukanie stron rzeczywiście zawierających interesujące nas treści.

Aktualność i adekwatność katalogu powiększają jeszcze automatyczne mechanizmy -takie jakie robozilla, które systematycznie przeglądają wszystkie kategorie i zaznaczają wpisy, które się zdezaktualizowały np: na skutek zniknięcia danej strony oraz te, które zmieniły tytuł lub opis na samej stronie zawarty w znaczniku html <meta description>.

Aktualnie katalog zawiera ok 3 800 000 wpisów, w 460 000 kategorii i jest obsługiwany przez 57 000 edytorów (sierpień 2003) a w kategorii World:Polska znajduje się 76 000 wpisów.

Dostęp do katalogu, jak i dokonywanie do niego propozycji wpisów jest bezpłatne i jest oparte na licencji ODP, która jest zbliżona do typowych licencji GNU FDL, aczkolwiek posiada ona kilka restrykcji i zasad, które zwykle nie występują w licencjach GNU FDL. Np: jest tam jednoznacznie określone prawo własności do katalogu i obsługującego go oprogramowania. Sama zawartość katalogu jest jednak całkowicie otwarta zgodnie z zasadami Open Content. Jedynym wyjątkiem od tej zasady jest opracowanie zasad współpracy z wielkimi, komercyjnymi katalogami działającymi w oparciu o automatyczne web crawlery.

ODP stale współpracuje z większością wielkich katalogów tworzonych automatycznie, które, za stałą opłatą, pobierają od czasu do czasu całą zawartość ODP i włączają we własne katalogi. Powoduje to, że dopisanie swojej strony do ODP skutkuje po jakimś czasie znalezieniem się tego wpisu w większości liczących się katalogów i to z adekwatnym opisem i fachowo dobranym zbiorem słów kluczowych. Dochody z tego tytułu, są w całości przeznaczane na opłacenie działania serwerów ODP i obsługujących go ludzi. Na stronach katalogu ODP nie ma żadnych reklam i cały projekt utrzymuje charakter działalności non-profit.

Edytorzy i hierachia katalogu

Edytorem w ODP może teoretycznie zostać każdy kto tylko zgłosi taką chęć. Musi on jednak udwodnić we wniosku, że posiada kwalifikacje potrzebne do prowadzenia danej kategorii. Najlepszymi kwalifikacjami są zawodowe związki z tematyką danej kategorii. Przez pierwsze dwa miesiące nowy edytor ma dość ograniczone prawa i jest stale nadzorowany przez jednego ze starszych edytorów, po czym - jeśli się sprawdzi - otrzymuje pełnię praw do redagowania wybranych przez siebie kategorii. Edytorów obowiązuje swoista etyka - nie wolno im promować stron, z którymi są osobiście związani, nie mogą odmawiać wpisów do swoich kategorii bez dobrego uzasadnienia, muszą edytować wpisy możliwie jak najbardziej obiektywnie, itd..

Wśród edytorów istnieje swoista hierarchia wynikająca z hierarchii kategorii tematycznych. Edytor mający kontrolę nad kategorią stojącą wyżej w drzewku (np: World:Polska:Nauka_i_Edukacja) ma prawo dostępu do wszystkich kategorii stojących niżej np: World:Polska:Nauka_i_Edukacja:Chemia. Oprócz tego, szczególnie zasłużeni edytorzy (zwykle z długim stażem i najbardziej aktywni) otrzymują dodatkowe uprawnienia takie jak prawo ingerowania we wszelkie kategorie, czy decydowanie o usuwaniu edytorów, którzy systematycznie nie stosują się do zasad etycznych obowiązujących w ODP. Są oni nazywani meta-edytorami.

Sama struktura kategorii jest tworzona przez samych edytorów. Każdy edytor może w każdej chwili zaproponować utworzenie nowej podkategorii - ale tylko w ramach obsługiwanej przez siebie kategorii.

Historia ODP

ODP powstało z incjatywy dwóch hakerów R.Skrenta i B.Truela, którzy w 1998 roku utworzyli otwarty katalog o nazwie Gnuhoo (co pochodzi od zbitki słów GNU i Yahoo). Skrenta i Truel skontaktowali się z C.Tollesem, który piastował stanowisko menedżerskie w Sun Microsystems. Prawodopodobnie pod jego wpływem zdecydowano się częściowo ukomercyjnić cały projekt. Prawa do pomysłu i nazwy zostały sprzedane Sun Microsystems, który uruchomił go na swoich serwerach. Jego nazwa została szybko zmieniona na Newhoo, po protestach osób związanych z projektami faktycznie opartymi na licencji GNU. Pod koniec 1998 roku Newhoo zostało sprzedane firmie Netscape za 1 milion USD, która przywróciła częściowo jego pierwotny charakter i udostępniła zawartość katalogu w oparciu o licencję Open Content, zmieniając jednocześnie nazwę na ODP-DMoz. Wreszcie, w 2000 roku ODP-Dmoz, bedąca nadal częścią Netscape, stała się po sprzedaży tej ostatniej AOL Time Warner, częścią tego koncernu.

Podobne, konkurencyjne katalogi

Konkurencyjne katalogi oparte na ręcznym wpisywaniu stron, można podzielić na trzy rodzaje rodzaje:

  • katalogi komercyjne - należące do konkretnych firm - takie jak Zeal, Go directory, czy polski katalog Onetu - wszystkie one są znacznie mniejsze od ODP, gdyż są obsługiwane przez nieliczny, opłacany personel.
  • ogólne katalogi całkowicie niekomercyjne oparte w 100% na licencji GNU - z których największe są MavicaNet i Hotrate
  • katalogi niekomercyjne, specjalistyczne - z których część jest prowadzona przez grupy edytorów ODP - takie jak ChefMoz (spis restauracji na całym świecie) czy MusicMoz.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Open_Directory_Project&oldid=70030”