Interface Region Imaging Spectrograph

Interface Region Imaging Spectrograph

Indeks COSPAR	2013-033A
Indeks NORAD	39197
Państwo	{{{państwo}}}
Orbita (docelowa, początkowa)
Perygeum	620
Apogeum	670
Nachylenie	97,89
Czas trwania
Wymiary
Wymiary	2,1 × 3,7 m (z rozłożonymi panelami baterii słonecznych)

{{Sztuczny satelita infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | grafika = | rakieta nośna = | koniec misji = | opis grafiki = | nazwa oryginalna = | model satelity = | okres obiegu = | masa ładunku = | początek misji = | miejsce startu = | alt grafiki = | państwo = | powrót do atmosfery = | typ orbity = | masa całkowita = | inne nazwy = | pozycja = | zaangażowani = Nieznane pola: "powrót_rok", "kraj", "organizatorzy", "początek_rok", "masa_ład", "geo_pozycja", "masa_całk", "powrót_dzień", "okres", "rakieta", "koniec_dzień", "obrazek", "typ", "hh:mm", "kosmodrom", "inne_nazwy", "podpis obrazka", "model", "początek_dzień" oraz "koniec_rok".

Interface Region Imaging Spectrograph (IRIS) – amerykański satelita do obserwacji Słońca. Jedenasta misja w ramach programu Small Explorer (SMEX), będącego częścią większego programu Explorer.

Start

28 czerwca 2013 roku o 01:27 UTC z bazy amerykańskich sił powietrznych Vandenberg Air Force Base w Kalifornii wystartował samolot Orbital L-1011 z dołączoną do niego rakietą Pegasus XL. Cała operacja przebiegła zgodnie z planem – dokładnie godzinę po starcie, na wysokości prawie 12 kilometrów samolot uwolnił rakietę, a od niej z kolei, po 13 minutach i 6 sekundach lotu, odłączył się IRIS.

Orbita

Sonda została umieszczona na orbicie o perygeum 620 i apogeum 670 km. Sonda porusza się po orbicie heliosynchronicznej. To oznacza, że satelita przelatuje niemal dokładnie nad oboma biegunami, a nad równikiem pojawia się o tej samej godzinie lokalnego czasu. Taki tor lotu umożliwia długie – nawet ośmiomiesięczne – nieprzerwane śledzenie naszej Gwiazdy Dziennej.

Cel misji

Naukowcy dzięki nowej sondzie zamierzają znaleźć odpowiedź na pytanie: dlaczego chromosfera Słońca osiąga temperaturę zaledwie dziesiątek tysięcy kelwinów, a rozciągająca się wokół niego korona – aż kilka milionów kelwinów. Wszystko wskazuje na to, że rozwiązanie musi kryć się w procesach zachodzących w tak zwanej warstwie przejściowej, czyli strefie rozciągającej się pomiędzy chromosferą a koroną. To z tego obszaru pochodzi większość promieniowania UV emitowanego przez Słońce. Sonda została wyposażona w 20-centymetrowe zwierciadło i spektrograf. Obserwacje są prowadzone w ultrafiolecie. Rozdzielczość na poziomie 240 kilometrów i możliwość wykonywania zdjęć co około 10 sekund ma pozwolić na dokładne zbadanie, w jaki sposób w warstwie przejściowej przemieszcza się materia słoneczna i jak przekazywana jest energia w tym rejonie.

Misja

IRIS nie jest zbyt duży, ma masę niecałe 200 kilogramów, długość 2,1 metra i szerokość 3,7 metrów, uwzględniając rozłożone panele słoneczne. Zanim rozpoczęły właściwe obserwacje, kierujący nim zespół sprawdził jakość uzyskanych obrazów, kalibrował przyrządy i wykonał niezbędne testy. 17 lipca 2013 otworzyły się pokrywy teleskopu i IRIS zaczął śledzić zachowanie Słońca. Już pierwsze zdjęcia ukazały z niespotykaną dotychczas dokładnością zachowanie materii w warstwie przejściowej. Sonda uchwyciła obecność wielu cienkich, włóknistych struktur, ukazujących ogromne różnice temperatury. Być może dzięki satelicie IRIS zostanie rozwikłana jedna z tajemnic Słońca.

{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Linki zewnętrzne

• IRIS na stronie NASA (ang.)
• Interface Region Imaging Spectrograph (IRIS). [w:] NSSDC Master Catalog [on-line]. NASA. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).
• William Graham: Orbital’s Pegasus XL successfully lofts IRIS spacecraft. [w:] NASASpaceFlight [on-line]. 2013-06-27. [dostęp 2014-11-03]. (ang.).