Radio Data System
Radio Data System (RDS) – standard Europejskiej Unii Nadawców (EBU) służący do wysyłania cyfrowych informacji za pośrednictwem konwencjonalnej emisji UKF FM. W systemie tym wykorzystywana jest podnośna (57 kHz) modulowana informacją cyfrową, która pozwala na wydzielanie strumienia danych o przepustowości 1187,5 bps przez przystosowane radioodbiorniki i dostarczenie dodatkowych informacji, zwiększając tym samym jakość odbioru i strojenia. Format przesyłu danych wykorzystuje mechanizm korekcji błędów.
Funkcje RDS
- Programme Service (PS) − nazwa stacji, 8 znaków.
- Radio Text (RT) − dowolny tekst do 64 znaków, np. tytuł i wykonawcę aktualnie nadawanej piosenki.
- Clock Time and Date (CT) − aktualny czas. Funkcja może synchronizować zegar odbiornika lub głównego zegara w samochodzie. Dokładność do 0,1 s.
- Programme Identification (PI) − kod identyfikacyjny stacji
- Funkcja AF (Alternative Frequencies − Częstotliwości alternatywne)
Dane dla radioodbiorników wykorzystywane są na przykład do strojenia urządzenia – w związku z tym są one powtarzane znacznie częściej, niż wiadomości dla słuchaczy (takie jak nazwa stacji). Dzięki temu zazwyczaj nie sposób jest zauważyć kiedy odbiornik przełączył się na odbiór z lepszego nadajnika. Funkcja AF RDS dołączana jest głównie w odbiornikach samochodowych ze względu na możliwości zmiany położenia pojazdu, co w konsekwencji również odbija się na poziomie i jakości sygnału. - Funkcja PTY (Program Type – Typ programu)
Numer identyfikacyjny pozwalający wybrać spośród 31 rodzajów ulubiony rodzaj programu. Np:- NEWS = wiadomości
- TRAFFIC = info drogowe
- AFFAIR = biznes i informacje
- INFO = pogoda i informacje
- EDUCAT = edukacja
- DRAMA = felietony i sztuki
- CULTUR = kultura, religia
- SCIENC = nauka i technika
- SPORT = sportowy
- VARIED = różna
- POP M = muzyka pop
- ROCK M = muzyka rockowa
- MOR M = muzyka różna
- Funkcja TP/TA (Traffic Programme – informacje drogowe)
Innym przykładem zastosowania RDS w czasie podróży jest możliwość ustawienia komunikatów o stanie dróg z serwisów. Jeśli którekolwiek radio rozpocznie nadawanie komunikatu drogowego, wówczas radioodbiornik może przerwać działanie odtwarzacza mp3 lub audio CD i przełączyć się na czas emisji, następnie zaś powrócić do trybu muzyki. - Funkcja EON (Enhanced Other Networks − informacje o programach innej stacji)
Funkcja ta opiera się na współpracy między rozgłośniami. W sygnale RDS jednej (danej) stacji jest nadawany charakter programu, numer PI oraz częstotliwości innych – współpracujących – nadawców. Użytkownik słuchający stacji w systemie EON (wskazanie na wyświetlaczu) może wybrać jakiego rodzaju programu chciałby posłuchać (np. wiadomości dla kierowców, fakty itp.). Gdy tylko któraś z zaprzyjaźnionych rozgłośni rozpocznie nadawanie programu o wybranym charakterze, odbiornik automatycznie – na czas trwania audycji – przełączy się, a następnie powróci do słuchanego wcześniej programu. Wymaga to dobrej synchronizacji koderów RDS wszystkich zaprzyjaźnionych stacji – tak, aby w momencie pojawienia się sygnału o wybranej audycji w RDS, audycja ta rzeczywiście pojawiała się na antenie. System ten działa w stacjach BBC w Wielkiej Brytanii. W Polsce usługa ta działa jedynie w PR1, PR2 oraz PR3 (radio publiczne) oraz Radio VOX FM (od 6 września 2010 r. Radio Plus) (radio komercyjne). Od września 2012 funkcja EON przestała być nadawana przez Polskie Radio.
Historia RDS
Pierwsze prace nad stworzeniem systemu przekazującego dodatkowe informacje i zarazem nie powodującego zakłóceń przeprowadzone zostały pod koniec lat 70. XX wieku. Swoje projekty przygotowały takie kraje jak Wielka Brytania, Szwecja, Finlandia, Holandia i Francja. Po przeprowadzeniu testów okazało się, że najlepszą propozycję przygotowali Szwedzi. W 1986 roku Międzynarodowy Komitet Radiokomunikacyjny (CCIR) zalecił stosowanie go do przekazywania dodatkowych informacji wraz z sygnałem stacji UKF. RDS zaczął działać w Szwecji (1986), Wielkiej Brytanii (1987), Niemczech (1988) i na Węgrzech (1987). W Polsce system ten działa od 1990 roku, a pierwszą stacją radiową która nadawała sygnał RDS było RMF FM.[potrzebny przypis]
W system RDS wyposażane są obecnie radioodbiorniki stacjonarne, samochodowe i przenośne.
Jedynym odbiornikiem produkcji polskiej z funkcją RDS była DIORA AS 506, wyposażona w importowany układ RDS.