Object Query Language
OQL (ang. Object Query Language) – Obiektowy język zapytań wg standardu ODMG (Object Data Management Group). Składnia OQL jest wzorowana na SQL. Semantyka OQL bazuje na modelu obiektowym ODMG oraz wprowadza mocną kontrolę typów (co zasadniczo różni go od SQL). OQL posiada operatory podobne do operatorów SQL, ale wprowadza także szereg nowych, m.in. zależne złączenie (dependent join) i operatory umożliwiające konstruowanie złożonego wyniku. OQL jest dość mocnym językiem (w zakresie wyszukiwania mocniejszym od SQL); posiada również znacznie bardziej ortogonalną konstrukcję niż SQL.
Podstawową wadą OQL jest zbyt luźne zintegrowanie z interfejsami i konstrukcjami programistycznymi, co nieuchronnie prowadzi do efektu określanego jako niezgodność impedancji (ten oczywisty wniosek jest jednak negowany przez twórców OQL). Innymi wadami OQL są: niezbyt precyzyjna semantyka (lub raczej brak istotnego podejścia do specyfikacji semantyki), brak uniwersalności, brak możliwości definiowania widoków (views) i abstrakcji proceduralnych takich jak operacje aktualizacyjne, klasy, metody, zapamiętane procedury i reguły. Wady OQL spowodowały, że jak dotąd nie istnieje pełna implementacja tego języka zgodna ze jego specyfikacją. Niemniej OQL funkcjonuje jako pewien wzorzec obiektowego języka zapytań, zaprzeczający lansowanemu komercyjnemu stereotypowi, że języki zapytań są możliwe tylko dla relacyjnych lub obiektowo-relacyjnych baz danych. Najblizsza idei OQL jest popularny obecnie interfejs Hibernate dostępu do relacyjnych baz danych z poziomu języka Java.
Ponieważ konsorcjum ODMG rozwiązało się, nie jest możliwy dalszy rozwój OQL w ramach tego ciała. Istnieje natomiast propozycja kontynuacji standardu ODMG i języka OQL na terenie znacznie większego ciała standardyzacyjnego o ogromnym autorytecie, jakim jest OMG (Object Management Group). Inicjatywa nosi nazwę "baz danych 4-tej generacji".
OQL, jako języka zapytań dla obiektowych baz danych, przełamał pewne fałszywe stereotypy funkcjonujące w społeczności baz danych, między innymi ten, że hermetyzacja i języki zapytań są wzajemne sprzeczne. Uczynił również wyłom w podobnym stereotypie głoszącym, że programowanie obiektowe wymusza dostęp do obiektów wyłącznie przy pomocy metod zdefiniowanych przez programistę; bezpośredni dostęp do stanu obiektu (jego atrybutów) jest złamaniem zasad obiektowości. OQL pokazuje, że te zasady i ograniczenia wynikają bardziej z przesłanek ideologiczno-spekulacyjnch niż ograniczeń technicznych.
Poniżej znajduje się kilka przykładów w OQL.
Operator select wewnątrz from: select struct( w: x.wiek, p: x.płeć )from (select y from Pracownicy as y where y.gr_zawodowa = 10) as x where x.nazwisko = "Nowak"
Zależne złączenie: select s.nazwisko, w.nazwa_wykładu from Studenci as s, s.zapisany_na as w
Złożone warunki i złączenia: select d.adres from Osoby as x, x.dzieci as d where x.adres.ulica = "Chrobrego" and count(x.dzieci) >= 2 and d.adres.miasto != x.adres.miasto