G-code

Szablon:Źródła G code – znormalizowany język zapisu poleceń dla urządzeń CNC. Definiuje podstawowe operacje, które należy wykonać, aby obrobić detal na obrabiarce sterowanej numerycznie.

Charakterystyka

G code opisuje standard ISO 6983 , DIN 66025, w Polsce normy: PN-73M-55256, PN-93/M-55251.

G code można utworzyć 3 metodami:

• pisać samodzielnie w edytorach tekstu (np. notatnik) i przenieść go do pamięci obrabiarki,
• wprowadzać na pulpicie sterującym obrabiarki (nowsze sterowania podpowiadają opcje, które należy zdefiniować do poprawnego działania danej funkcji),
• wygenerować programem typu CAM po przetworzeniu przez postprocesor dedykowany konkretnej maszynie.

Funkcje, oraz parametry nie opisane w normie różnią się w zależności od producenta. Niektórzy producenci (np. Heidenhain, Mazak) wykorzystują własne języki programowania odmienne od kodów ISO, jednak programy w tych językach są często błędnie nazywane G-kodami.

Podstawowe komendy G code zawarte są w Polskiej Normie będącej tłumaczeniem normy ISO. Pozostałe polecenia G code oraz M funkcje są dowolnie definiowane przez różnych producentów obrabiarek, gdzie głównym kryterium definiowania jest przeznaczenie maszyny.

Przykładowe funkcje przygotowawcze G

Kody, które opisują sposób wykonania bądź interpretowania poleceń wydawanych przez programistę.

G00 - instrukcja która opisuje ruch szybki narzędzia bez możliwości obróbki (szybki dojazd)

G01 - ruch narzędzia wg interpolacji liniowej

G02 - ruch narzędzia wg interpolacji kołowej zgodnie z ruchami wskazówek zegara

G03 - ruch narzędzia wg interpolacji kołowej przeciwnie do ruchu wskazówek zegara

G04 - postój czasowy

G09 - dokładne zatrzymanie

G20 - wymiarowanie w calach

G21 - wymiarowanie w milimetrach

G40 - koniec korekcji

G41 - korekcja toru narzędzia lewostronna (kompensacja promienia płytki, freza)

G42 - korekcja toru narzędzia prawostronna (kompensacja promienia płytki, freza)

G43 - włączenie kompensacji długości narzędzia (frezarka)

G33 - toczenie gwintu

G53 - współrzędne absolutne maszynowe

G54 - G59 - przesunięcie układu współrzędnych

G76 - cykl planowania zgrubnego

G79 - cykl podcięć

G80 - koniec cyklu wielokrotnego

G81 - cykl nawiercania

G82 - cykl wiercenia z przerwą czasową

G83 - cykl wiercenia z wyciąganiem (usuwaniem) wióra

G84 - cykl gwintowania synchronicznego

G87 - cykl frezowania kieszeni prostokątnej

G90 - pozycjonowanie absolutne

G91 - pozycjonowanie przyrostowe

G94 - programowanie prędkości posuwu w [mm/min]

G95 - programowanie prędkości posuwu w [mm/obr]

G96 - włączenie trybu stałej prędkości skrawania [m/min] (tokarka)

G97 - włączenie trybu stałej prędkości obrotowej wrzeciona [obr/min] (tokarka)

Przykładowe funkcje pomocnicze M

Za konkretne działania "mechaniczne, fizyczne" odpowiadają funkcje maszynowe, potocznie nazywane funkcjami M.

M00 - stop programu bezwarunkowy

M01 - stop programu warunkowy (zależnie od trybu pracy)

M02 - koniec programu

M03 - włączenie prawych obrotów wrzeciona

M04 - włączenie lewych obrotów wrzeciona

M05 - wyłączenie obrotów wrzeciona

M06 - zmiana narzędzia (polecenie "zmień")

M07 - włączenie chłodziwa przez narzędzie

M08 - włączenie chłodziwa wylewki zewnętrzne

M09 - wyłączenie chłodziwa

M10 (M36) - otwarcie szczęk (zależnie od producenta)

M11 (M37) - zamknięcie szczęk (zależnie od producenta)

M30 - koniec programu i "przewinięcie" do początku.

Inne

Ponadto można wyróżnić grupę adresową parametrów i osi.

T - kompensacja wymiarów narzędzia (wybór narzędzia)

S - wybór prędkości obrotowej wrzeciona (symbol "S" oraz podana wartość, np. S1500)

F - wybór posuwu (analogicznie do "S")

X - położeni w osi "X" (po adresie występuje wartość bezwzględna lub względna, np. X200)

Y - położeni w osi "Y" (po adresie występuje wartość bezwzględna lub względna, np. Y200)

Z - położeni w osi "Z" (po adresie występuje wartość bezwzględna lub względna, np. Z200)

A - położeni w osi "A" (po adresie występuje wartość bezwzględna lub względna, np. A10)

B - położeni w osi "B" (po adresie występuje wartość bezwzględna lub względna, np. B10)

C - położeni w osi "C" (po adresie występuje wartość bezwzględna lub względna, np. C10)

Przykład programowania

Blok danych	Opis
N10 G90 G71	deklaracja sposobu pozycjonowania (absolutne), deklaracja systemu metrycznego (mm),
N20 T2 M6	deklaracja numeru narzędzia i wymiana narzędzia
N30 G54 D200 S1500 M3	przesunięcie układu współrzędnych do miejsca określonego w rejestrze D200, deklaracja prędkości obrotowej wrzeciona (1500[obr/min]), włączenie obrotów wrzeciona w kierunku CW (zgodnie z ruchem wskazówek zegara)
N40 G01 X10 Y0 Z10 F1200 M8	ruch roboczy do punktu o współrzędnych (10,0,10) z zaprogramowaną prędkością posuwową 1200[mm/min], włączenie chłodziwa
N50 G81	wywołanie cyklu nawiercania (z zadeklarowanym szeregiem parametrów charakteryzujących cykl)
N60 X20 Y20	ponowne wykonanie cyklu G81 w miejscu początkowych współrzędnych (20,20,10)
N70 Y80	ponowne wykonanie cyklu G81 w miejscu początkowych współrzędnych (20,80,10)
N80 G80	odwołanie wykonywania cyklu
N90 G00 X10 Y0 Z100 M5 M9	ruch szybki do punktu o współrzędnych (10,0,100), wyłączenie obrotów wrzeciona, wyłączenie chłodziwa
N90 M30	koniec programu i "przewinięcie" go do początku