Naar inhoud springen

Information Technology Infrastructure Library

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Sietske (overleg | bijdragen) op 30 nov 2021 om 14:13. (Verdere herstructurering)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Een ITIL Foundation-certificaatspeldje.

Information Technology Infrastructure Library, meestal afgekort tot ITIL, is ontwikkeld als een referentiekader voor het inrichten van de beheerprocessen binnen een ICT-organisatie. ITIL is geen methode of model, maar eerder een reeks van best practices (de beste praktijkoplossingen) en concepten. Het resultaat van procesimplementatie met behulp van ITIL is vergelijkbaar met de ISO 9000-regulering in de niet-ICT-branche, waarbij alle onderdelen van de organisatie zijn beschreven en in een bepaalde hiërarchie qua bevoegdheid/verantwoordelijkheid zijn gerangschikt.

Beoogde voordelen van ITIL

Beoogde voordelen van ITIL zijn:

  • Verbetering in dienstverlenende organisatie door gebruik van de beste praktijkoplossingen
  • Verbetering in klanttevredenheid door een professionelere benadering
  • Standaardisering en begeleiding
  • Verhoging van de productiviteit
  • Verhoging van gebruik van ervaring en vaardigheden

De beoogde voordelen worden soms niet bereikt. De belangrijkste redenen hiervoor zijn:

  • Onvoldoende oog voor de bedrijfscultuur
  • Onvoldoende draagvlak bij het management en de medewerkers
  • Te veel vasthouden aan procedures en documenten
  • Te veel proces georiënteerd, zodat de afnemer het gevoel heeft dat er onvoldoende betrokkenheid is.

Geslaagde ITIL-implementaties zijn gebaseerd op een veranderkundige aanpak.

Geschiedenis

Het ontstaan van ITIL

In reactie op de groeiende afhankelijkheid van IT ontwikkelde de Britse regering, de Central Computer and Telecommunications Agency (CCTA) in de jaren tachtig een reeks aanbevelingen om IT-beheerpraktijken voor alle overheidsfuncties te standaardiseren. In deze aanbevelingen werd er vanuit procesmodellen gekeken naar hoe de manier van werken gecontroleerd en beheerd kon worden. De kwaliteitscirkel van de Amerikaanse statisticus Deming vormde de inspiratie voor deze aanbevelingen.[1] Dit leidde eind jaren 1980 tot de eerste versie van ITIL, toen nog onder de naam Government Information Technology Infrastructure Management (GITIM). Het raamwerk werd overgenomen door verschillende overheids- en commerciële instanties binnen en buiten het Verenigd Koninkrijk en groeide uit tot een dertigdelige catalogus met adviezen. [2]

Het jaar 2000: ITIL V2

In het jaar 2000 werd ITIL V2 geintroduceerd.

Certificering voor ITIL V2 was geldig tot 2009. In dat jaar kondigde de OGC officieel aan dat de ITIL Versie 2-certificering zou worden ingetrokken en startte een grootschalig overleg over hoe verder te gaan.[3]

Zie ook het artikel ITIL V2

Het jaar 2007: ITIL V3

In april 2001 werd de CCTA samengevoegd tot het Office of Government Commerce (OGC), een kantoor van de Britse schatkist.[4] OGC besteedde het beheer en de ontwikkeling van ITIL in 2006 uit aan The Stationary Office (TSO) en APMG, respectievelijk de voormalige Britse staatsdrukker en een private examenontwikkelaar.

In 2006 werd de ITIL Versie 2 woordenlijst gepubliceerd.

In mei 2007 brachten TSO en APMG ITIL Versie 3 uit (ook bekend als het ITIL Refresh Project), bestaande uit 26 processen en functies, nu gegroepeerd in slechts 5 volumes, gerangschikt rond het concept van de levenscyclusstructuur van de service. ITIL versie 3 staat nu bekend als ITIL 2007 Edition. Het grote verschil ten opzichte van versie 2 was het uitgangspunt van ITIL. Niet langer waren dit de processen, maar was dit de dienstverlening. De zogeheten Service Lifecycle vormt de kern van ITIL versie 3, en bestaat uit de volgende vijf peilers: servicestrategie, het serviceontwerp, de servicetransitie, de serviceproductie en de continue serviceverbetering.

Zie ook het artikel ITIL V3

Het jaar 2011: ITIL 2011

In juli 2011 werd de 2011-editie van ITIL gepubliceerd, met een update van de versie die in 2007 werd gepubliceerd. De OGC wordt niet langer vermeld als de eigenaar van ITIL, na de consolidatie van OGC in het Cabinet Office. Ten opzichte van V3 bevatte deze versie slechts zeer beperkte (correctieve) wijzigingen.

Het jaar 2019: ITIL v4

Vanaf 2014 is ITIL in handen van Axelos, een joint venture van de Britse overheid en Capita.

Op 18 februari 2019 werd het eerste deel van ITIL 4 gepubliceerd; het ITL Foundation-boek. Aanvullende delen van ITIL over specifieke thema's volgen de jaren erna. [5]

ITIL 4 richt zich op het Service value system. Deze herbergt alle aspecten die een Service provider op orde dient te hebben om zich te verzekeren waardevol te zijn voor klanten en stakeholders. ITIL 4 richt zich ook op organisaties die via digitale transformatie andere diensten willen leveren of hun diensten anders willen leveren.

Zie ook het artikel ITIL V4

Versies

ITIL V2

ITIL versie 2 heeft de ICT-beheerprocessen ingedeeld in een achttal delen:

  1. Service Delivery.
    1. Financial Management for IT Services (FMITS)
    2. Capacity Management
    3. Availability Management
    4. IT Service Continuity Management (ITSCM)
    5. Service Level Management
    6. Security Management
  2. Service Support.
    1. Change Management
    2. Release Management
    3. Problem Management
    4. Incident Management
    5. Configuration Management
    6. Service Desk Helpdesk
  3. Planning to Implement Service Management.
  4. Security Management. beveiliging
  5. ICT Infrastructure Management.
    1. Network service Management
    2. Operations Management
    3. Management of local processors
    4. Computer installation and acceptance
    5. Systems Management systeembeheer
  6. The Business Perspective.
  7. Application Management. Applicatiebeheer
  8. Software Asset Management.

In Nederland zijn met name de service support en delivery sets populair.

ITIL V3

ITIL versie 3 richt zich op de complete Service Lifecycle. Daarnaast wordt een duidelijk klantgerichte benadering gehanteerd, vanuit een service en end-to-end perspectief. ITIL versie 3 is formeel gepubliceerd in 2007 en geüpdatet in 2011. Deze update staat bekend als ITIL v3 Edition 2011.

De Service Lifecycle wordt opgedeeld in 5 fases, die weer onderverdeeld worden in verschillende processen:

  1. Service Strategy
    1. Financial Management (in Edition 2011: Financial Management for IT services)
    2. Service Portfolio Management (SPM)
    3. Demand Management
    4. Strategy Management for IT services (nieuw in Edition 2011)
    5. Business Relationship Management (BRM, nieuw in Edition 2011)
  2. Service Design
    1. Service Catalogue Management
    2. Service Level Management
    3. Capacity Management
    4. Availability Management
    5. IT Service Continuity Management (ITSCM)
    6. Information Security Management
    7. Supplier Management
    8. Design Coordination (nieuw in Edition 2011)
  3. Service Transition
    1. Transition Planning and Support
    2. Change Management
    3. Service Asset and Configuration Management
    4. Release and Deployment Management
    5. Service Validation and Testing
    6. Evaluation (in Edition 2011: Change Evaluation)
    7. Knowledge Management
  4. Service Operation
    1. Event Management
    2. Incident Management
    3. Request Fulfilment
    4. Problem Management
    5. Access Management
  5. Continual Service Improvement
    1. Seven Step Improvement Process

Service operation is de enige fase waarbinnen functies gedefinieerd zijn. De vier gedefinieerde functies zijn:

  1. Service Operation
    1. Service Desk
    2. Technical Management
    3. Application Management
    4. IT Operations Management

ITIL 4

ITIL 4 richt zich op het Service value system. Deze herbergt alle aspecten die een Service provider op orde dient te hebben om zich te verzekeren waardevol te zijn voor klanten en stakeholders. ITIL 4 richt zich ook op organisaties die via digitale transformatie andere diensten willen leveren of hun diensten anders willen leveren.

ITIL 4 Foundation

Het Service value system bestaat uit Guiding principles, Governance, Service value chain, Practices en Continual improvement:


Guiding principles

- Focus on value

- Start where you are

- Progress iteratively with feedback

- Collaborate and promote visibility

- Think and work hollistically

- Keep it simple and practical

- Optimize and automate


Service value chain

Het operating model dat een basis is om value streams uit op te bouwen. Het bestaat uit de activiteiten Plan, Engage, Design & transition, Obtain / Build, Deliver & support en Improve.


Practices

ITIL 4 onderkent 34 practices. Deze zijn te vergelijken met de processen uit ITIL 3, maar zijn breder opgezet. De practices zijn:

General mgt practices

Architecture management

Continual improvement

Information security management

Knowledge management

Measurement & reporting

Organizational change management

Portfolio management

Project management

Relationship management

Risk management

Service financial management

Strategy management

Supplier management

Workforce & talent management


Service management practices

Availability management

Business analysis

Capacity & performance management

Change enablement

Incident management

IT asset management

Monitoring & event management

Problem management

Release management

Service catalogue management

Service configuration management

Service continuity management

Service design

Service desk

Service level management

Service request management

Service validation & testing


Technical management practices

Deployment management

Infrastructure & platform management

Software development & management


Naast de Service value system stelt ITIL 4 dat alle aspecten uit het Service value system moeten worden bekeken vanuit 4 dimensies. Deze Four dimensions of service management bestaan uit:

Organisations & People

Information & Technology

Partners & Suppliers

Value streams & processes

Gerelateerd

  • ASL - Application Services Library voor het onderhoud en beheer van software.
  • BiSL - Business Information Services Library, voor het functioneel beheer.
  • USM - De USM-methode: Universeel Service Management
  • Een aanvulling op ITIL is CobiT: Control Objectives for Information and related Technology. Daar waar ITIL praktische inrichtingscriteria biedt, gaat het in CobiT om het treffen van de maatregelen (IT control Objectives) om het IT-proces te kunnen beheersen.
  • Microsoft heeft een eigen Framework, Microsoft Operations Framework (MOF), waarin ook onderdelen van ITIL zijn opgenomen.

Certificering

Voor ITIL is een certificering mogelijk, de BS 15000, ook bekend als ISO 20000.

Examinering en certificering (ITIL Certificatie Register) wordt geregeld door 2 instellingen:

  • EXIN – Het Nederlandse Exameninstituut voor Informatica.
  • ISEB – De Engelse Information Systems Examination Board.

ITIL v2 kent 3 kwalificatieniveaus:

  • ITIL Foundation (groen)
  • ITIL Practitioner (blauw)
  • ITIL Manager (rood)

Op het Practitioner niveau zijn de volgende certificeringen te behalen:

  • Support and Restore
  • Release and Control
  • Agree and Define
  • Plan and Improve

ITIL v3 kent 5 kwalificatieniveaus:

  • ITIL Foundation
  • ITIL Capability
  • ITIL Lifecycle
  • ITIL Expert
  • ITIL Master

ITIL 4 kent 4 kwalificatieniveaus:

  • ITIL Foundation
  • ITIL Managing professional
  • ITIL Strategic leader
  • ITIL Master

ITIL-boeken

Meer informatie, onder andere veel uitgebreidere informatie over de betekenis van de hieronder genoemde termen, is te vinden op de Engelstalige pagina over ITIL; zie link onderaan de pagina.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Information_Technology_Infrastructure_Library&oldid=60442617"