European Data Relay System
Het European Data Relay System (EDRS) of Europees Relaissysteem voor gegevensoverdracht is ontworpen om gegevens te relayeren tussen satellieten in lage baan en de aarde via satellieten in een geostationaire baan. Dit laat snelle transmissie toe van grote hoeveelheden gegevens via lasercommunicatietechnologie. Het is een onafhankelijk Europees satellietsysteem en is een samenwerking tussen ESA en Airbus Defence and Space. Nu duurt de overdracht van gegevens bij lage satellieten 90 minuten omdat zij slechts 10 minuten rechtstreeks zicht hebben op de ontvanger op aarde. Hierdoor moeten de gegevens via relaisstations rondom de aarde naar de cliënt gestuurd worden. Bij het EDRS worden de gegevens via lasertechnologie eerst naar een geostationaire satelliet gestuurd die ze dan doorstuurt naar de aarde.
Er zijn twee types gegevensoverdracht: optisch met lasercommunicatie voor hogesnelheidsoverdracht tot 1,8 gigabit per seconde en met radiogolven gebruik makend van de Ka-band met 400 megahertz bandbreedte en met snelheden tot 300 Mbit/s.
Een van de grote voordelen van het EDRS is dat het Europa verlost van grondstations in vreemde landen. Deze afhankelijkheid is een potentiële bedreiging van de strategische onafhankelijkheid omdat Europa daar uiteindelijk geen controle over heeft.
Met EDRS-grondstations in Redu (BE), Harwell (GB), Matera (IT) en twee in Weilheim (DE) is het EDRS het eerste echte Europese lasercommunicatienetwerk.
Waarom EDRS?
Satellieten moeten rechtstreeks zicht hebben op hun grondsegment alvorens zij de gegevens die zij verzameld hebben kunnen doorsturen. Voor satellieten in een lage baan betekent dat, dat zij slechts 10 minuten per omloop hebben om hun gegevens door te sturen naar hun grondstation. Het EDRS voegt vernieuwende lasertechnologie toe tussen de satellieten in een lage baan en twee satellieten in een geostationaire baan die steeds rechtstreeks zicht hebben op hun Europese grondstations. De gegevens worden van de satellieten in lage baan, via één van de geostationaire satellieten, naar het grondstation op aarde doorgezonden. Hierdoor wordt het totale communicatievenster per omwenteling drastisch vergroot, waardoor de transmissie haast zonder vertraging gebeurt.
Overdracht in real time via laser
De laserterminals van het EDRS werden gebouwd door TESAT (DE) en het DLR Duits Ruimtevaartcentrum. Zij slagen er in gegevens door te sturen aan 1,8 Gbit/s en dit over een afstand van 45 000 km. Door het grote transmissievenster en de hoge snelheid kunnen zij zeer grote hoeveelheden gegevens doorzenden. Zo kunnen zij tot 50 TBytes per dag doorsturen. Tegen 2020 is reeds een derde satelliet gepland met de naam GlobeNet.