Functioneel beheer

Functioneel beheer is een verantwoordelijkheidsdomein waarin de informatievoorziening wordt beheerd ten behoeve van de gebruikersorganisatie. Functioneel beheer wordt ook wel aangeduid met de term informatiemanagement. In de praktijk wordt informatiemanagement vaak gehanteerd voor de meer strategische onderdelen van het verantwoordelijkheidsdomein, maar beide begrippen kunnen als synoniem worden beschouwd.

Functioneel beheer zorgt voor het specificeren van de IT-services, het aansturen van de realisatie daarvan, en het beheer van de bedrijfsgegevens. Met het specificeren van de IT-services zorgt functioneel beheer voor het vertalen van de informatiebehoeften die vanuit verschillende werk- en bedrijfsprocessen van een organisatie ontstaan in informatievoorziening. De gerealiseerde IT-services worden door functioneel beheer aangevuld met support voor de gebruikers, waardoor de gebruikersorganisatie beschikt over passende en functionerende informatievoorziening.

Voorbeelden van operationele processen in functioneel beheer zijn het ondersteunen van de eindgebruikers bij het dagelijkse gebruik van de informatievoorzieningen en het structureren van de veranderingen die moeten plaatsvinden aan de informatievoorziening.

Een de facto standaard op het gebied van functioneel beheer en informatiemanagement is BiSL.

Processen

Functioneel beheer kan worden opgedeeld in 3 clusters van processen. BiSL spreekt in dit kader van procesclusters:

• Gebruiksbeheer
• Functionaliteitenbeheer
• Verbindende, uitvoerende processen

Gebruiksbeheer

Dit procescluster bestaat uit 3 processen die zich richten op de continue ondersteuning van de eindgebruiker bij het gebruik van de informatievoorziening. Het gaat hierbij om

• Gebruikersondersteuning
• Operationele ICT-aansturing
• Beheer bedrijfsinformatie

Functionaliteitenbeheer

De belangrijkste doelen van functionaliteitenbeheer is het specificeren van wijzigingen en het vormgeven van niet-geautomatiseerde informatievoorziening. Daarnaast houdt het zich bezig met het voorbereiden van de daadwerkelijke uitrol van geaccepteerde wijzigingen (voorbereiden transitie) en het keuren en accepteren van de door de ICT-leverancier aangeleverde technische wijzigingen.

Verbindende, uitvoerende processen

Dit procescluster bestaat uit twee processen die gebruiksbeheer met functionaliteitenbeheer verbinden. Het eerste proces is wijzigingenbeheer dat besluit over wijzigingsverzoeken die vanuit gebruiksbeheer worden geïdentificeerd. Het tweede proces is transitie dat zorgt voor het daadwerkelijke doorvoeren van wijzigingen die tijdens functionaliteitenbeheer zijn geaccepteerd. Transitie draagt geaccepteerde wijzigingen in feite over van functionaliteitenbeheer aan gebruikersbeheer.

Functioneel applicatiebeheer

De term functioneel beheer moet niet worden verward met de verdwijnende term functioneel applicatiebeheer. Met de opkomst van functioneel beheer wordt een onderscheid gemaakt tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Het applicatiebeheer is een technische aangelegenheid en wordt daarbij gezien als een verantwoordelijkheid van de (interne of externe) ICT-leverancier. Met het maken van onderscheid tussen vraag- en aanbod verdwijnt dus de functie van functioneel applicatiebeheerder.