Graft-versus-hostreactie
Graft-versus-host | ||||
---|---|---|---|---|
Coderingen | ||||
ICD-11 | ||||
OMIM | {{{OMIM}}} | |||
DiseasesDB | 5388 | |||
MedlinePlus | 001309 | |||
eMedicine | med/926 ped/893 derm/478 | |||
MeSH | D006086 | |||
|
Graft versus host (transplantaat tegen gastheer) is een verzamelnaam voor een type complicatie van een orgaantransplantatie. Bij vooral beenmergtransplantaties kan het donorweefsel (de graft) een afweerreactie vertonen tegen het weefsel van de ontvanger (de host). Deze reactie is precies tegengesteld aan de afstoting die vrijwel altijd optreedt: dan is het juist het weefsel van de ontvanger dat een afweerreactie inzet. Graft-versus-hostreacties kunnen overal in het lichaam optreden, maar vooral in de huid, de darmen en de longen. Om graft-versus-host te onderdrukken kunnen afweeronderdrukkende middelen worden ingezet - met soms moeilijk te behandelen infecties tot gevolg.
Graft-versus-hostreacties treden vooral op als grote aantallen bloedcellen van de donor in het lichaam van de ontvanger komen; bijvoorbeeld bij een beenmerg- of stamceltransplantatie. Het komt echter incidenteel ook voor na bijvoorbeeld levertransplantatie[1] en niertransplantatie.[2]
Oorzaken van de complicatie:
- Ontvanger is immunodificient
- Transplantaat bevat immunocompetente T-cellen, het beste is om de T-cellen te verwijderen uit het transplantaat, dan moeten de nieuwe-gevormde T-cellen in de ontvanger nieuw onderscheid leren maken tussen eigen en vreemd weefsel.
- Donor en recipiënt (ontvanger) zijn HLA-incompatible (bij allogene Hematopoetische stamcel transplantatie)
Belangrijkste symptomen:
- Huidschilfers, erytheem, haaruitval
- diarree
- hyperbilirubinemie en bloedstollingsproblemen
- aanvankelijk hyperreactiviteit van immuunsysteem, later atrofie
- infecties
Andere oorzaken:
- orgaantransplantatie
- bloedtransfusie bij
- pasgeborenen
- immunodeficiënte patiënten
- patiënten die worden behandeld met hoge doses cytostatica
Veroorzakers:
- T-lymfocyten, vooral CD4+ T-helper-cellen
- Daarnaast Natural-Killer cellen (NK-cellen), T-killercellen ((Tk-cellen) en antigeen-presenterende cellen
Externe link
- Nieuwe stamcellen trekken aan de rem, Stichting Erfocentrum
- ↑ Bijvoorbeeld Kohler S, Pascher A, et al. Graft versus host disease after liver transplantation - a single center experience and review of literature. Transpl Int. 2008 May;21(5):441-51. PMID 18266778
- ↑ Bijvoorbeeld Ohtsuka Y, Sakemi T, et al. A case of chronic graft-versus-host disease following living-related donor kidney transplantation. Nephron. 1998;78(2):215-7. PMID 9496741