Zum Inhalt springen

Absarokee

Vun Wikipedia

De Kreien, ook nöömt Aparooke, Absaroka (bi Karl May Upsaroka) oder Aparooke, sünd en Indianerstamm. Eens läven se in Montana un Wyoming. Nu hebbt se ene Reservation in Süüdmontana. Vun wägen de Spraak höört de Kreien to de Grupp vun de Sioux to, vun wägen de Kultur to de Plainsindianer.


Historie

De Witten dachten fröher, dat eer Naam "Volk vun de Kreien" bedüüdt. Men de Nam bdüüdt "Kinner van de Vagel mit ene lange Snipp".

Dat weer 1743, dat de Kreien dat eerste Mool Kuntakt harrn mit de Witten, twee Franzosen (de La Verendryes Broders van Canada). Ümdat de Kreien wat püntig uutsegen, würrn de Kreien dor beaux hommes (Schöne Minschen) nannt. De Kreien nömen de Witten baashchíile, "Minsch mit gäle Ogen."

Vun de oolde Tieden wät wi nich väl af. De Kreien un de Hidatsa vertellt, dat se fröher een Stamm weren und de Kreien sick affscheeden. Vun wägen de Kultur läven se as Prärieindianer in fast Dörpen un eten Mais un anner Gröönigkeiten, men jagen ook Deerten, sünnerlich Bisons. De Stamm vun de Kreien un Hidatsa wöör vun anner Stammen, välicht in de Bäverkriegen, na West dräven. Dat wardt gisst, dat de fröher an de Spring van de Mississippi läven, anner Wätenschoppler vermoodt, dat de in Winnipeg tohuus weren oder Manitoba. Later wannern se na Nord Dakota, ehr de Kreien sik spleten vun de Hidatsa un na den Westen hentröcken.

Dor geeven de Kreien dat denn up, Planten antobuen, men läven as Nomaden in Tipis un jagen Bisons un anner Deerten. Dor weeren twee or dree Ünnergruppen, eerst de Rivercrows un de Mountaincrows; later däen sik de Mountaincrows noch wieder deelen un dat geev denn ook noch de Kicked-in-the-Belly.

Beropen sünd de Kreien, för dat se faken mit de Sioux un de Blackfööt un anner Navers in Krieg weren. Sünnerlich de Sioux drücken (sülvst schaven van de Witten) sik mechtig up de Absaroka un twüschen 1850 un 1865 verlören de Kreien meist de Helft vun eer Rebeet an de Sioux. De Kreien geven denn ook Scouts för de US-Armee. De schüllen de Armee stoenen bi de Kampagnen wedder de Sioux, Cheyenne un Araphoe. Nadäm de Atsina sik wegwennt harrn vun de Blackfööt in 1867, verbünnen sik de Apsaraka un de Atsina. Grund för de Kriegen twüschen de Stammen weren Resourcen, ton Bispill Bisons, un de Position in den Handel mit de Witten. Dat wöör besünners arg, as mehr un mehr Plains-Indianer vör de Witten nah den Westen uutweken.

Reservation

De Reservation in Süüdcentral Montana spreed sik oever 14,542.61 qm). Dat gifft blot veer Reservationen, de noch grötter sünd. De US-Zensus 2000 vermell een Population vun 6,894 Minschen ín de Reservation.

Kultur

Traditional läven de Kreien in Tipis maakt vun Bisonhuud un hölten Stangen. Binnen dat Tipi weern Matratzen un Sitten vun Bisonledder. In de Midd weer de Haard mit dat Füür. De Smook künn dör een Hool baven in den Top vun dat Tipi atrecken. Vundaagen wardt de Tipis noch bruukt, wenn de Kreien up't Reisen sünt. Ene grote Fier is de Crow Fair. Dor vergadert sik de Kreien jedes Johr un wahnt för de Tied in Tipis.

Beropen weern de Kriegers van de Kreien för ere Pompadouren. Mit Fett wöör de Pony hochstellt.

De Krien eten väl Bisonfleesch, man ook anner Fleesch un büten ook mit anner Stammen, so dat se ook Mais intuuschen künnen. Dröögt Bisonfleesch wöör faken mit Fett un Beern mengt, üm Pemmican to maken.


Literatur

  • The Crow Indians, Robert H. Lowie, University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska, 1983, paperback, ISBN 0-8032-7909-4
  • The World of the Crow Indians: As Driftwood Lodges, Rodney Frey, University of Oklahoma Press, Norman, Oklahoma, 1987, hardback, ISBN 0-8061-2076-2
  • Stories That Make the World: Oral Literature of the Indian Peoples of the Inland Northwest. As Told by Lawrence Aripa, Tom Yellowtail and Other Elders. Rodney Frey, edited. University of Oklahoma Press, Norman, Oklahoma, 1995, paperback, ISBN 0-8061-3131-4
  • The Crow and the Eagle: A Tribal History from Lewis & Clark to Custer, Keith Algier, Caxton Printers, Caldwell, Idaho, 1993, paperback, ISBN 0-87004-357-9
  • From The Heart Of The Crow Country: The Crow Indians' Own Stories, Joseph Medicine Crow, University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska, 2000, paperback, ISBN 0-8032-8263-X
  • Apsaalooka: The Crow Nation Then and Now, Helene Smith and Lloyd G. Mickey Old Coyote, MacDonald/Swãrd Publishing Company, Greensburg, Pennsylvania, 1992, paperback, ISBN 0-945437-11-0
  • Parading through History: The Making of the Crow Nation in America 1805-1935, Frederick E. Hoxie, Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom, 1995, hardcover, ISBN 0-521-48057-4
  • The Handsome People: A History of the Crow Indians and the Whites, Charles Bradley, Council for Indian Education, 1991, paperback, ISBN 0-89992-130-2
  • Myths and Traditions of the Crow Indians, Robert H. Lowie, AMS Press, 1980, hardcover, ISBN 0-404-11872-0
  • Social Life of the Crow Indians, Robert H. Lowie, AMS Press, 1912, hardcover, ISBN 0-404-11875-5
  • Material Culture of the Crow Indians, Robert H Lowie, The Trustees, 1922, hardcover, ASIN B00085WH80
  • The Tobacco Society of the Crow Indians, Robert H. Lowie, The Trustees, 1919, hardcover, ASIN B00086IFRG
  • Religion of the Crow Indians, Robert H. Lowie, The Trustees, 1922, hardcover, ASIN B00086IFQM
  • The Crow Sun Dance, Robert Lowie, 1914, hardcover, ASIN B0008CBIOW
  • Minor Ceremonies of the Crow Indians, Robert H. Lowie, American Museum Press, 1924, hardcover, ASIN B00086D3NC
  • Crow Indian Art, Robert H. Lowie, The Trustees, 1922, ASIN B00086D6RK
  • The Crow Language, Robert H. Lowie, University of California press, 1941, hardcover, ASIN B0007EKBDU
  • The Way of the Warrior: Stories of the Crow People, Henry Old Coyote and Barney Old Coyote, University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska, 2003, ISBN 0-8032-3572-0
  • Two Leggings: The Making of a Crow Warrior, Peter Nabokov, Crowell Publishing Co., 1967, hardcover, ASIN B0007EN16O
  • Plenty-Coups: Chief of the Crows, Frank B. Linderman, University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska, 1962, paperback, ISBN 0-8032-5121-1
  • Pretty-shield: Medicine Woman of the Crows, Frank B. Linderman, University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska, 1974, paperback, ISBN 0-8032-8025-4
  • They Call Me Agnes: A Crow Narrative Based on the Life of Agnes Yellowtail Deernose, Fred W. Voget and Mary K. Mee, University of Oklahoma Press, Norman, Oklahoma, 1995, hardcover, ISBN 0-8061-2695-7
  • Yellowtail, Crow Medicine Man and Sun Dance Chief: An Autobiography, Michael Oren Fitzgerald, University of Oklahoma Press, Norman, Oklahoma, 1991, hardcover, ISBN 0-8061-2602-7
  • Grandmother's Grandchild: My Crow Indian Life, Alma Hogan Snell, University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska, 2000, hardcover, ISBN 0-8032-4277-8
  • Memoirs of a White Crow Indian, Thomas H. Leforge, The Century Co., 1928, hardcover, ASIN B00086PAP6
  • Radical Hope. Ethics in the Face of Cultural Devastation, Jonathan Lear, Harvard University Press, 2006, ISBN 0-674-02329-3

Weblenken

Vörlaag:Commons cat Vörlaag:Wikisource1911Enc


Kiek ok

Vun „https://nds.wikipedia.org/w/index.php?title=Absarokee&oldid=325456“