Absarokee

De Kreien, ook nöömt Aparooke, Absaroka (bi Karl May Upsarokaoder Aparooke, sünd en Indianerstamm. Eens läven se in Montana un Wyoming. Nu hävt se een Reservation in Süüdmontana. Van wägen de Taal höört de Kreien to de Grupp van de Sioux to, van wägen de Kultur to de Plainsindianer.

Historie

De Witten dachten fröher, dat hör Naam "Volk van de Kreien" is. Man de Nam bdüüdt "Kiner van de Vagel mit een lang Snipp" ^[1].

Dat was 1743, dat de Kreien dat först Mal Kuntakt harrn mit de Witten, twee Franzosen (de La Verendryes Broders van Canada). Ümdat de Kreien wat püntig uutseegen, würrn de Kreien dor beaux hommes (Schöön Minschen) nannt. De Kreien nöömen de Witten baashchíile, "Minsch mit gääl Ogen."

Van de oold Tieden wät wi väl. De Kreien un de Hidatsa vertellt, dat se fröher een Stamm weren und de Kreien sick affscheeden. Van wägen de Kultur läven de wull as Prärieindianer in fast Dörpen van Mais un anner Gröönigkeiten, man jöögen ook Deerten, so as Bisons. De Stamm van de Kreien un Hidatsa wöör van anner Stammen, wellich in de Bäverkriegen, na West dräven. Dat wardt gisst, dat de fröher an de Spring van de Mississippi Stroom läven, anner Wätenschoppler vermoodt, dat de in Winnipeg tohuus weren of Manitoba. Later wannern se na Nord Dakota ehr de Kreien sik spleeten van de Hidatsa un na West tröcken.

In de West geeven de Kreien dat up, Planten antobuen, man läven as Nomaden in Tipis un jöögen Bisons un anner Deerten. Dor weeren twee or dree Ünnergruppen, de Rivercrows un de Mountaincrows. Later däden sik de Mountaincrows noch wieder deelen un dat geev denn ook noch de Kicked-in-the-Belly.

Beropen sünd de Kreien för dat se faken mit de Sioux un de Blackfööt un anner Navers in Krieg weren. Sünnerlich de Sioux drücken (sülvst schaven van de Witten) sik mechtig up de Absaroka un twüschen 1850 un 1865 verlören de Kreien meist de Helft van äär Rebeet an de Sioux. So üm 1862 geev in de lang Reeg van Kriegen een groot Slacht tüschen beid Stammen an de Pryor Creek un de Kreien künnen de Sioux wegjagen. De Kreien geven denn ook Scouts för de US-Armee. De schüllen de Armee stoenen bi de Kampagnen wedder de Sioux, Cheyenne un Araphoe.

Nadäm de Atsina sik wegwennt harrn van de Blackfööt in 1867, verbünnen sik de Absaraka un de Atsina. Dat geev mang anner Fichten een groot Slacht in de Cypres Hill, wor de Kreien un de Atsina de Blackfööt mötten. De Blackfööt wünnen un en poor Hünnert van de Kreien un Atsina wöörn killt.

Reservation

De Reservation in Süüdcentral Montana spreed sik oever 14,542.61 qm). Dat güfft blot veer Reservationen, de noch grötter sünd. De 2000 census vermell een Population af 6,894 Minschen ín de Reservation.

Kultur

Traditional läven de Kreien in Tipis maakt van Bisonhuud un hölten Stangen. Binnen dat Tipi weern Matratzen un Sitten van Bisonledder. In de Midd weer de Haard mit dat Füür, dat dör en Hool baven in de Top van dat Tipi. Vandaagen wardt de Tipis noch bruukt, wenn de Kreien up't Reisen sünt. En groot Fier is de Crow Fair, woor de Indianer sik vergadert un ook in Tipis waant.

Beropen weern de Kriegers van de Kreien Pompadouren van de Kreien, de mit Fett hochstellt wöörn.

De Krien eten väl Bisonfleesch, man ook anner Fleesch un büten ook mit anner Stammen, so dat se ook Mais intuuscht hävt. Dröögt Bisonfleesch wöör faken mit Fett un Beern mengt, üm Pemmican to maken.

References

The Crow Indians, Robert H. Lowie, University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska, 1983, paperback, ISBN 0-8032-7909-4
The World of the Crow Indians: As Driftwood Lodges, Rodney Frey, University of Oklahoma Press, Norman, Oklahoma, 1987, hardback, ISBN 0-8061-2076-2
Stories That Make the World: Oral Literature of the Indian Peoples of the Inland Northwest. As Told by Lawrence Aripa, Tom Yellowtail and Other Elders. Rodney Frey, edited. University of Oklahoma Press, Norman, Oklahoma, 1995, paperback, ISBN 0-8061-3131-4
The Crow and the Eagle: A Tribal History from Lewis & Clark to Custer, Keith Algier, Caxton Printers, Caldwell, Idaho, 1993, paperback, ISBN 0-87004-357-9
From The Heart Of The Crow Country: The Crow Indians' Own Stories, Joseph Medicine Crow, University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska, 2000, paperback, ISBN 0-8032-8263-X
Apsaalooka: The Crow Nation Then and Now, Helene Smith and Lloyd G. Mickey Old Coyote, MacDonald/Swãrd Publishing Company, Greensburg, Pennsylvania, 1992, paperback, ISBN 0-945437-11-0
Parading through History: The Making of the Crow Nation in America 1805-1935, Frederick E. Hoxie, Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom, 1995, hardcover, ISBN 0-521-48057-4
The Handsome People: A History of the Crow Indians and the Whites, Charles Bradley, Council for Indian Education, 1991, paperback, ISBN 0-89992-130-2
Myths and Traditions of the Crow Indians, Robert H. Lowie, AMS Press, 1980, hardcover, ISBN 0-404-11872-0
Social Life of the Crow Indians, Robert H. Lowie, AMS Press, 1912, hardcover, ISBN 0-404-11875-5
Material Culture of the Crow Indians, Robert H Lowie, The Trustees, 1922, hardcover, ASIN B00085WH80
The Tobacco Society of the Crow Indians, Robert H. Lowie, The Trustees, 1919, hardcover, ASIN B00086IFRG
Religion of the Crow Indians, Robert H. Lowie, The Trustees, 1922, hardcover, ASIN B00086IFQM
The Crow Sun Dance, Robert Lowie, 1914, hardcover, ASIN B0008CBIOW
Minor Ceremonies of the Crow Indians, Robert H. Lowie, American Museum Press, 1924, hardcover, ASIN B00086D3NC
Crow Indian Art, Robert H. Lowie, The Trustees, 1922, ASIN B00086D6RK
The Crow Language, Robert H. Lowie, University of California press, 1941, hardcover, ASIN B0007EKBDU
The Way of the Warrior: Stories of the Crow People, Henry Old Coyote and Barney Old Coyote, University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska, 2003, ISBN 0-8032-3572-0
Two Leggings: The Making of a Crow Warrior, Peter Nabokov, Crowell Publishing Co., 1967, hardcover, ASIN B0007EN16O
Plenty-Coups: Chief of the Crows, Frank B. Linderman, University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska, 1962, paperback, ISBN 0-8032-5121-1
Pretty-shield: Medicine Woman of the Crows, Frank B. Linderman, University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska, 1974, paperback, ISBN 0-8032-8025-4
They Call Me Agnes: A Crow Narrative Based on the Life of Agnes Yellowtail Deernose, Fred W. Voget and Mary K. Mee, University of Oklahoma Press, Norman, Oklahoma, 1995, hardcover, ISBN 0-8061-2695-7
Yellowtail, Crow Medicine Man and Sun Dance Chief: An Autobiography, Michael Oren Fitzgerald, University of Oklahoma Press, Norman, Oklahoma, 1991, hardcover, ISBN 0-8061-2602-7
Grandmother's Grandchild: My Crow Indian Life, Alma Hogan Snell, University of Nebraska Press, Lincoln, Nebraska, 2000, hardcover, ISBN 0-8032-4277-8
Memoirs of a White Crow Indian, Thomas H. Leforge, The Century Co., 1928, hardcover, ASIN B00086PAP6
Radical Hope. Ethics in the Face of Cultural Devastation, Jonathan Lear, Harvard University Press, 2006, ISBN 0-674-02329-3

External links

Vörlaag:Commons cat Vörlaag:Wikisource1911Enc

↑ Vörlaag:Citation

[1] Vörlaag:Citation

[1]