Utente:Moroder/Media II
Articul per Ladin Gherdëina |
Gustin ie n luech a La Poza te Sëlva[1] ulache stajova la scultëura Trina Kasslatter Bernardi.
Gustin a Urtijëi fova la cësa ulache stajova na familia de ferlëigheri J. B. Mauroner[2].
Gustin fova na pitla cësa de Matie d Oslberg tla spersa ulache ie sën la gran cësa dla Casa dl Sparani sun Plaza Sant Antone ntlëuta nce numineda Plan Ziran.
L'inuem Gustin vën da Augustin Gerber (gervadëur) numinà bele l ann 1481. Gustin sun plaza Sant Antone, che n ti dijova ntëur l 1900 nce Oslperch de sot, vën tla scritures antiches nce numinà Gallreid, tl 1779, hof Golreid tl 1481, scialdi plu tert Colròi, che vën dal latin coluretum = Haslach, n luech cun sienes da rinciola. Oslperch (Haselberg) fova zacan povester na pert di vedi meje Gustin. Mo dan 100 ani fova dan l vedl Gustin na pelda bela cun tla niscia na figura de San Giuani Permezan, l vedl inuem ladin per San Giuani Nepomuch, zipleda tl lën[3].
Jan Batista Mauroner fova stat per 20 ani a Viena y à metù su la firma da ferlëigher l ann 1840. L se ova maridà cun Sanoner Mariana da Mauritz-Daverda y ie pona mort l ann 1862. La fëna à pona menà inant la firma. L mut Jan Batista ie nasciù dl 1854, se à maridà l ann 1880 cun Marianna Holzknecht da Martin, fia de Johann Peter da Martin, „Gemeindevorsteher“. Nlėuta fova la firma Mauroner una dla majeres de Gherdëina. Ja Gustin ie pona nasciui i fions de Jan Batista, l jëun, Franziska, Maria, Franz, Marianna Batista y Sepl.
Ëi ova l ufize tla cësa da Brida "Moidl", dita nce "Kramerhaus in Poden" (1779) una dla cëses plu grandes de Urtijëi.
La firma J.B. Mauroner fina via l ann 1925.
La cësa tlameda sën Gustin tla Streda Pedetliva fossa perdrët Gustin dessot.


L'nuem vën bonamënter da Augustin un di antenac de chësta familia. Sepl, maridà cun Ida Obletter da Juaut, à na sëula muta Lotte, vënd la gran cësa "Moidl" y fabrica adum cun Paula Grossrubatscher Moroder la doi cëses Café Corso y Cësa Duleda. Ël mor te na desgrazia tuman dal tët de cësa.
Maria Mauroner[4], morta da jëuna cun na lectriseda tl bani, che à maridà Franzl da Fëur loma de Zenz, Ulrika, Ivo, Pante y Giancarlo [5]
Franziska Mauroner da Gustin ova maridà Siegfried Demetz da Fëur y i à abù set fions Otto, Paula, Peter, Sigfrid, Ida, Mena y Tadeo.[6]
Bibliografia
- Dora Welponer: Danter Funes y Gherdëina zacan. Calënder de Gherdëina 1956, pl. 76-81.
- Toni Senoner: La slata dla familia Mauroner da Gustin de Urtijëi. Calënder de Gherdëina 2010, pl. 113.
- Barbara Lanz, Sonja Mitterer: Höfekarte Gröden. Museum Gherdëina, Urijëi 2014. ISBN 978-88-909015-0-8
Notes
- ↑ Gustin, La Póza. Calënder de Gherdëina 1976, pl. 22.
- ↑ Ferlëigri y d’autri artejans che mandova demez auteresc. Calënder de Gherdëina 2001, pl. 78.
- ↑ Edgar Moroder: La Plaza Sant Antone y ntëurvia zacan. Calënder de Gherdëina 2006, pl. 105 (foto 1904).
- ↑ Calënder de Gherdëina 2001, pl. 19 (foto).
- ↑ Toni Senoner: Cronica de n dutor.. Calënder de Gherdëina 1998, pl. 122-94
- ↑ Toni Senoner: Storia de na l’oma. Calënder de Gherdëina 1997, pl. 86-94