Jump to content

សុខ ចាន់ថារ័ត្ន/ប្រអប់ខ្សាច់/សេដ្ឋកិច្ចនយោបាយ

ពីវិគីភីឌា
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.
សេដ្ឋកិច្ច

ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុមទូទៅ
មីក្រូសេដ្ឋកិច្ច · ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច
ប្រវត្តិគំនិតសេដ្ឋកិច្ចHistory of economic thought
វិធីសាស្ត្រ · Heterodox approaches
វិធីបច្ចេកទេសTechnical methods
Mathematical · Econometrics
Experimental · គណនេយ្យជាតិNational accounting
Fields and subfields

ឥរិយាBehavioral · វប្បធម៌ · វិវត្តន៍
កំណើន · អភិវឌ្ឍន៍ · ប្រវត្តិ
អន្តរជាតិ · ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច
សេដ្ឋកិច្ចរូបិយវត្ថុ និងហិរញ្ញវត្ថុ
សេដ្ឋកិច្ចសាធារណៈ និងសុខុមាលភាព
សុខាភិបាល · អប់រំ · សុខុមាលភាព
ប្រជាសាស្ត្រ · ការងារ · បុគ្គលិក
គ្រប់គ្រង · គណនាComputational
Business · ព័ត៌មាន · ទ្រឹស្ដីល្បែង (Game theory)
អង្គការឧស្សាហកម្មIndustrial organization · ច្បាប់
កសិកម្ម · ធនធានធម្មជាតិ
ធម្មជាតិ · Ecological
ទីក្រុង · ជនបទ · តំបន់ · ភូមិសាស្ត្រ

បញ្ជីរាយនាម

Journals · Publications
Categories · ប្រធានបទ · Economists

ធុរកិច្ចនិងសេដ្ឋសាស្ត្រ

សេដ្ឋកិច្ច ​នយោបាយ​គឺ​ជា​ពាក្យ​ដើម​ដែល​បាន​ប្រើ​សម្រាប់​ការ​សិក្សា​​ពីផលិតកម្ម ​និង​ពាណិជ្ជកម្ម ​និង​​ទំនាក់​ទំនង​របស់​ពួក​គេ​ជាមួយ​នឹង​ច្បាប់​ ​និង​រដ្ឋា​ភិ​បាល​ ក៏​ដូច​ជា​ជាមួយ​នឹង​ការ​ចែកចាយ​នៃ​ប្រាក់​ចំណូល​ជាតិ​និង​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ ។ សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​មាន​ប្រភព​ដើម​ពីរ​​សីលធម៌ទស្សនវិជ្ជា​។ វា​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​សតវត្ស​ទី ១៨ ដូចជា​ការ​សិក្សា​ពី​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​រដ្ឋ​ឬ ទម្រង់រដ្ឋ ដូចនេះ​បានចេញជាពាក្យ សេដ្ឋកិច្ចនយោបាយ។

នៅ​ចុង​សតវត្ស​ទី 19​, ពាក្យសេដ្ឋកិច្ច​​នេះ​បាន​មក​ដើម្បី​ជំនួស​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ រួមគ្នាជាមួយ​នឹង​ការ​បោះ​ពុ​ម្ភ​ផ្សាយ​នៃ​សៀវភៅ​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​ដោយ Alfred Marshall បាន​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ ១៨៩០ ។ មុន​នេះ​លោក William Stanley បាន Jevons​, អ្នក ​គាំទ្រ​នៃ​វិធី​សា​ស្រ្ត​គណិត​វិទ្យា​បាន​អនុវត្ត​ទៅ​ប្រធានបទ​មួយ​ដែល​ គាំទ្រ​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ការ​និយាយ​ឱ្យ​ខ្លី​ប្រកបទៅដោយ​ដោយ​ក្ដី​សង្ឃឹម​នៃ​ ពាក្យនេះ​ក្លាយ "​ទទួល​បានការទទួលស្គាល់​នៃ​វិទ្យា​សា​ស្រ្ត​មួយ​។ " [][]

នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​, ​ដែល​វា​មិន​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ជា​សទិស​ន័យ​សម្រាប់​សេដ្ឋកិច្ច​វិទ្យា​អាច​សំដៅទៅលើរឿង​ខុស​គ្នា​ខ្លាំង​ណាស់​រួម​ទាំង​ការ​វិភាគ Marxian​, បាន​អនុវត្ត​សាធារណៈ​ជម្រើស​-ជិត​បាន​មកពី​សាលា​ក្រុង​ឈី​កា​ហ្គោ​និង​សាលា​រដ្ឋ Virginia ឬ​គ្រាន់​តែ​ដំបូន្មាន​ដែល​បាន​ផ្ដល់​ឱ្យ​ដោយ​អ្នក​សេដ្ឋ​កិច្ច​ទៅ រដ្ឋាភិបាល​ឬ​សាធារណៈ​លើ​គោល​នយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​ទូទៅ​ឬ​នៅ​លើ​សំណើ​ជាក់លាក់​។ អក្សរសិល្ប៍​អានុភាព​មួយ​រីក​លូតលាស់​យ៉ាង​ឆាប់​រហ័ស​ពី​ឆ្នាំ ១៩៧០ បាន ​ពង្រីក​ហួស​ពី​គំរូ​នៃ​គោល​នយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​ដែល​ អ្នករៀបគម្រោងចង់ធ្វើឱ្យឧបករណ៍​ប្រើប្រាស់​របស់​​តំណាង​បុគ្គលឆ្ពោះ​ជា​ អតិបរមា​ទៅ​រក​ការ​ពិនិត្យ​មើល​ពី​របៀប​ដែល​កម្លាំង​នយោបាយ​ប៉ះពាល់​ដល់​ ជម្រើស​នៃ​គោលនយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​ជា​ពិសេស​ជា​ជម្លោះ​ចែកចាយ​និង​ស្ថាប័ន​ នយោបាយ​។ វា​គឺ​ជា​ការ​អាច​ប្រើ​បាន​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ការ​សិក្សា​នៅ​ក្នុង​មហាវិទ្យាល័យ​និង​សាកលវិទ្យាល័យ​មួយ​ចំនួន​។

សទ្ទ​ន័យ

ដើមឡើយ​, សេដ្ឋកិច្ច ​នយោបាយ​មាន​ន័យ​ថា​ជាការ​សិក្សា​ក្រោម​លក្ខខណ្ឌដែល​​ក្រោម​ផលិត​កម្មឬ​ បំរើបំរាស់ជាមួយ​ប៉ារ៉ាម៉ែត្រ​មានកំណត់​ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​ឡើង​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ- ​ប្រទេស​នានា។ ក្នុង​របៀប​មួយ​ដែល​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ពង្រីក​ការ​សង្កត់​ធ្ងន់​នៃ​សេដ្ឋកិច្ចវិទ្យា​ដែល​មក​ពី oikos ក្រិក (មានន័យថា "ផ្ទះ​"​) និង nomos (មាន​ន័យ​ថា "ច្បាប់​" ឬ "លំដាប់​"​) & ‧​; ដូច្នេះសេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​​មានន័យថា​ដើម្បី​បង្ហាញ​ពី​ច្បាប់​នៃ​ផលិតផល​នៃ​ ទ្រព្យ​សម្បត្តិ នៅ​ថ្នាក់​រដ្ឋ​នោះ​គឺ​គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​សេដ្ឋកិច្ច​គឺ​ជា​លំដាប់​នៃ​ផ្ទះ​ នោះ​។ ​ឃ្លា​ économie politique (បកប្រែ​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​ថា​ជា​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​) បាន​បង្ហាញ​ខ្លួន​ជា​លើក​ដំបូង​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​បារាំង​នៅ​ក្នុង ១៦១៥ ដោយ​សៀវភៅ​ដ៏ល្បី​ដោយ Antoine de Montchrétien​, ដែលមានចំណងជើងថាTraité de l’economie politique។ មហាទស្សនៈវិទូបារាំង ​លោក អាដាម ស្មីត (Adam Smith)Adam លោកដេវីត រីកាដូ (David Ricardo) និង ​ទស្សនវិទូ​និង​អ្នក​ទ្រឹ​ស្តី​សង្គមអាល្លឺម៉ង់​​លោក កាល់ ម៉ាក (Karl Marx)

​គាត់ទាំងអស់គ្នាគឺជាអ្នកអធិប្បាយពី​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​។ តំណែងសាស្ត្រា​ចា​រ្យ​លើក​ដំបូង​របស់​ពិភព​លោក​លើ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​នៅឆ្នាំ ១៧៥៤ នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ Naples Federico II ប្រទេស​អ៊ីតាលី (បន្ទាប់​មក​រាជ​ធានី​ព្រះរាជាណាចក្រនេប៉ាល់ (Naples)​) ទស្សនវិទូ​លោក ​​Antonio Genovesi នៃទីក្រុងNeapolitan ជា​សា​ស្រ្តា​ចា​រ្យ​មាន​សិទ្ធិ​មួយ​ជា​លើក​ដំបូង។ នៅ​ក្នុងឆ្នាំ១៧៦៣ លោក Joseph von Sonnenfels ត្រូវ​បាន​តែងតាំង ជា​ប្រធាន​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ​ក្រុង​វី​យែ​ន​ប្រទេស​អូទ្រីស​។ នៅក្នុង​ឆ្នាំ 1805​, លោក Thomas Malthus បាន​ក្លាយ​ជា​សា​ស្រ្តា​ចា​រ្យ​អង់​គ្លេ​ស​ជា​លើក​ដំបូង​នៃ​សេដ្ឋកិច្ចនយោបាយ​នៅ​មហាវិទ្យាល័យ​ក្រុមហ៊ុន​​ប្រទេស​ឥណ្ឌា​ខាងកើត, Haileybury​, Hertfordshire ។ សាកលវិទ្យាល័យ Glasgow​,
ដែល​ជា​កន្លែង​ដែល​ស៊្មី​ធ 

​ជា​សា​ស្រ្តា​ចា​រ្យ​នៃ​តក្កវិទ្យា​និង​សីលធម៌​ទស្សន​វិជ្ជា​បាន​ផ្លាស់​ ប្តូ​រ​ឈ្មោះពីដេប៉ាតឺម៉ង់នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​​ទៅជា​ដេប៉ាតឺម៉ង់​ សេដ្ឋកិច្ច (ដែល​ទំនង​ជា​ដើម្បី​ជៀសវាង​ការ​យល់​ច្រឡំ​ចំពោះថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា) នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​សិក្សា ១៩៩៧-១៩៩៨ ទុកជា​ថ្នាក់ក្រោយឧត្តមសិក្សា​នៅឆ្នាំ ១៩៩៨ សម្រាប់ការ​សិក្សាថ្នាក់​អនុបណ្ឌិត​សិល្បៈ (Master of Arts) (ស្កុ​ត​ឡេ​ន​) នៅ​ក្នុង​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​។

នៅ​ក្នុង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​, សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ជា​លើក​ដំបូង​ត្រូវ​បាន​គេ​បង្រៀន​នៅ​មហាវិទ្យាល័យ​របស់​លោក William និង​ម៉ា​រី​ដែល​នៅឆ្នាំ ១៧៨៤ សៀវភៅរបស់ស្មីតដែលមានចំណងជើងថា​ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់​ប្រជាជាតិ​ (The Wealth of Nations) គឺ​ជា​សៀវភៅ​ដែល​ត្រូវការ​។

វិធី​សា​ស្រ្ត​បច្ចុប្បន្ន

Robert Keohane, international relations theorist

នៅ ​ក្នុង​អត្ថន័យ​សហ​សម័យ​របស់​ខ្លួន​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​សំដៅ​ទៅលើអ្វីដែល​ខុស ​គ្នា​ប៉ុន្តែ​ទាក់ទង​ វិធី​សា​ស្ដ្រ​ដើម្បី​សិក្សា​ឥរិយាបថ​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ទាក់ទង​ចាប់​ពី​ការ​ រួម​បញ្ចូល​គ្នា​នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​ជាមួយ​ផ្នែក​ផ្សេង​ទៀត​ដើម្បី​ការ​ប្រើ​ ប្រាស់​ផ្សេង​គ្នា ការ​សន្និដ្ឋាន​ជា​មូលដ្ឋាន​ប្រកួតប្រជែង​ការ​ប៉ាន់ប្រមាណ​សេដ្ឋកិច្ច​មុន​ នេះ​:

  • សេដ្ឋកិច្ច

​នយោបាយ​ភាគ​ច្រើន​ជា​ទូទៅ​សំដៅ​ទៅ​លើ​ការ​សិក្សា​រំពឹង​ទុក​លើ​ការ​គូរ​លើ​ ការ​សេដ្ឋកិច្ច​ច្បាប់​និង​វិទ្យា​សា​ស្រ្ត​នយោបាយ​នៅ​ក្នុង​របៀប​ពន្យល់​ អំពី​ស្ថាប័ន​នយោបាយ​បរិស្ថាន​នយោបាយ​និង​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច - ។ មូលធននិយម​, សង្គមនិយម​ឬ​ចំរុះ​ឥទ្ធិពល​គ្នា ទិនានុប្បវត្តិ​កូដ​ចំណាត់​ថ្នាក់​អក្សរ​សា​ស្រ្ត​សេដ្ឋកិច្ច​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ទាក់ទង​ជាមួយ​នឹង​បី subareas​: តួនាទី​របស់​រដ្ឋាភិបាល​និង / ឬ​អំណាច​ទំនាក់​ទំនង​នៅ​ក្នុង​ការ​បែងចែក​ធនធាន​សម្រាប់​ប្រភេទ​នៃ​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច​នីមួយ សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​អ​ន្ដ​រ​ជាតិ​ដែល​សិក្សា​ផល​ប៉ះពាល់​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​ទំនាក់ទំនង​អ​ន្ដ​រ​ជាតិ និង​គំរូ​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​ដំណើរការ​នយោបាយ​។ តំបន់​ចុង​ក្រោយ​នេះ​បាន​មក​ពី​ទ្រឹ​ស្តី​ជម្រើស​សាធារណៈ​និង​កាលបរិច្ឆេទ​ពី​ទសវត្ស​ឆ្នាំ 1960 នេះ​អ្នក​បោះ​ឆ្នោត​ម៉ូដែល​, អ្នក ​នយោបាយ​និង​អ្នក​រដ្ឋ​ការ​ជា​ការ​ប្រព្រឹត្តទៅ​នៅ​ក្នុង​ជា​ចម្បង​វិធី​ ខ្លួន​ឯង​ចាប់​អារម្មណ៍​នៅ​ក្នុង​ការ​ផ្ទុយ​ទៅ​នឹង​ទិដ្ឋភាព​មួយ​ជាប់​ព្រះ​ នាម​ព្រះ​សេដ្ឋ​កិច្ច​មុន​ម​ន្រ្តី​រដ្ឋាភិបាល​កំពុង​ព្យាយាម​ពង្រីក​ អតិបរមា​ឧបករណ៍​ប្រើប្រាស់​បុគ្គល ពី​ប្រភេទ​នៃ​មុខងារ​សុខុមាលភាព​សង្គម​មួយ​ចំនួន​។ ការ ​ផ្តោ​ត​អារម្មណ៍​ដំបូង​និង​បន្ត​ការ​ស្រាវ​ជ្រាវ​របស់​កម្មវិធី​ដែល​បាន​មក ​គឺ​ជា​អ្វី​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ហៅ​ថា​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​។

អ្នក​សេដ្ឋកិច្ច​និង​អ្នក​វិទ្យា​សា​ស្រ្ត​នយោបាយ​ជា​ញឹកញាប់​ទាក់ទង​សេដ្ឋកិច្ច

​នយោបាយ​ជាមួយ​នឹង​វិធី​សា​ស្រ្ត​ដែល​ប្រើ​ការ​ប៉ាន់ប្រមាណ​សម​ហេតុផល​ -ជម្រើស ជា​ពិសេស​នៅ​ក្នុង​ទ្រឹ​ស្តី​ការ​លេង​ហ្គេម​, ហើយ​នៅ​ក្នុង​ការ​ពិនិត្យ​មើល​បាតុភូត​ហួស​ពី​ការ​លើក​លេង​តោ​ស​ស្តង់​ដា​សេដ្ឋកិច្ច 'ដូច​ជា​ការ​បរាជ័យ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​និង​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​ធ្វើ​ឱ្យ​ស្មុ​គ្រ​ស្មាញ​នៅ​ក្នុង​បរិបទ​ដែល​មាន​ពាក្យ "សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​វិជ្ជមាន​" ជា​រឿង​ធម្មតា​។ ប្រធាន​បទ "តាម​ប្រពៃណី​" ផ្សេង​ទៀត​រួម​បញ្ចូល​ទាំង​ការវិភាគ​ពី​បញ្ហា​គោលនយោបាយ​សាធារណៈ​ដូច​ជា​បទ​បញ្ជា​សេដ្ឋកិច្ច ផ្តាច់​មុខ​, ជួល​ស្វែង​រក​, ការ​ការពារ​ទីផ្សារ អំពើ​ពុក​រលួយ​ស្ថាប័ន និង​នយោបាយ​ចែក​ចាយ​។ ការវិភាគ ​ជាក់ស្ដែង​រួម​បញ្ចូល​ទាំង​ឥទ្ធិពល​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​លើ​ជម្រើស​នៃ​គោល​ នយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​ការ​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​និង​គំរូ​ព្យាករ​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​ ដែល​ជា​របស់​វ​ដ្ត​អាជីវកម្ម​នយោបាយ​ដែល ឯករាជ្យ​ធនាគារ​ក​ណ្តា​ល​និង​នយោបាយ​នៃ​ឱនភាព​លើស​នេះ​។

ការផ្តោ​ត​អារម្មណ៍​ចុង​ក្រោយ​នេះ​បាន​បង្ហាញ​ម៉ូត​ជាច្រើន​និង​គោល​នយោបាយ​

សេដ្ឋកិច្ច​ស្ថាប័ន​នយោបាយ​ជា​អន្តរកម្ម​រវាង​ភ្នាក់ងារ​និង​ស្ថាប័ន​ សេដ្ឋកិច្ច​និង​នយោបាយ​របស់ រួម​ទាំង​ស្របគ្នា​ហាក់​បី​ដូច​ជា​គោល​នយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​និង​អនុសាសន៍​របស់​សេដ្ឋវិទូ​តាមរយៈ​ពន្លឺ​នៃ s បាន​ចំណាយ​ប្រតិបត្តិការ​នេះ​។ ចាប់​ពី​ពាក់​ក​ណ្តា​ល​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ 1990 វាល ​នេះ​ត្រូវ​បាន​ពង្រីក​នៅ​ក្នុង​ផ្នែក​មួយ​ជួយ​ដោយ​ការ​សំណុំ​ទិន្នន័យ​ ឆ្លងកាត់​ជាតិ​ថ្មី​មួយ​ដែល​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​មាន​ការ​ធ្វើ​តេ​ស្ត​នៃ​ការ​ សម្មតិកម្ម​លើ​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ស្ថាប័ន​ប្រៀបធៀប​។ ប្រធាន​បទ​រួម​មាន​ប្រកាស​ពី​ការ​បែកបាក់​នៃ​ប្រទេស​នេះ ប្រភព​និង​អត្រា​នៃ​ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​នៃ​ស្ថាប័ន​នយោបាយ​នៅ​ក្នុង​ទំនាក់​ទំនង​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច ការ​អភិវឌ្ឍ ក្រោយ កំណែទម្រង់ និង​សេដ្ឋកិច្ច​ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​, តួនាទី​របស់​វប្បធម៌​ជាតិ​សាសន៍​និង​យេនឌ័រ​នៅ​ក្នុង​ការ​ពន្យល់​អំពី​លទ្ធផល​សេដ្ឋកិច្ច គោលនយោបាយ​ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច បរិស្ថាន ភាព​ត្រឹមត្រូវ​ភាព ទំនាក់​ទំនង​នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​គោល​នយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​ទ្រឹ​ស្តី និង​ជាក់ស្ដែង​។

  • សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ថ្មី​អាច​ព្យាបាល​មនោគមវិជ្ជា​សេដ្ឋកិច្ច​ដែល​ជា​បាតុភូត​នេះ​ដើម្បី​ពន្យល់​ក្នុង​ប្រពៃណី​នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ Marxian នេះ​។ ដូច្នេះ

​លោក Charles អេ​ស Maier បាន​បង្ហាញ​ថា​វិធី​សា​ស្រ្ត​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ "interrogates គោល​លទ្ធិ​សេដ្ឋកិច្ច​ដើម្បី​បង្ហាញ​បរិវេណ​ខាង​សង្គមវិទ្យា​និង​នយោបាយ​ របស់​ពួក​គេ​នៅ​ក្នុង​ការ​បូក .... [វា​] ចាត់ទុក​គំនិត​និង​ឥរិយាបថ​សេដ្ឋកិច្ច​មិន​មែន​ជា​ក្រប​ខ័ណ្ឌ​ការងារ​ សម្រាប់​ការ​វិភាគ​នោះ​ទេ​ប៉ុន្តែ​ជា​ជំនឿ​និង​សកម្មភាព​ដែល ត្រូវ​តែ​ខ្លួន​ឯង​ត្រូវ​បាន​ពន្យល់ "។ វិធី​សា​ស្រ្ត​នេះ​ប្រាប់​លោក Andrew Gamble នៅ​របស់​សេរី​សេដ្ឋ​កិច្ច​និង​រដ្ឋ​ខ្លាំង (ដែល Palgrave Macmillan​, 1988​) និង​លោក Colin ហៃ​របស់​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​នៃ​ការងារ​ថ្មី (ក្រុម Manchester សាកលវិទ្យាល័យ​ចុច​ឆ្នាំ 1999​) ។ វា ​ក៏​ប្រាប់​ការ​ងារ​ជា​ច្រើន​បាន​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​នៅ​ក្នុង​សេដ្ឋកិច្ច​ នយោបាយ​ថ្មី​ដែល​ជា​កាសែត​អ​ន្ដ​រ​ជាតិ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​អ្នកប្រាជ្ញ​ សាកលវិទ្យាល័យ​ទីក្រុង Sheffield ក្នុង​ឆ្នាំ 1996 ។

  • សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​អន្តរជាតិ (IPE របស់​) គឺ​ជា​វាល​រំពឹង​ទុក​មាន​វិធី​សា​ស្រ្ត​ក្នុង​ការ​សកម្មភាព​របស់​តារា​ជាច្រើន​។ នៅ​ក្នុង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​, វិធី​សា​ស្រ្ត​ទាំង​នេះ​ត្រូវ​បាន​ភ្ជាប់​ជាមួយ​ទិនានុប្បវត្តិ​អង្គការ​អន្តរជាតិ​ដែល​ក្នុង​ឆ្នាំ 1970 បាន​ក្លាយ​ជា​ទស្សនា​វ​ដ្តី​ឈាន​មុខ​គេ​នៃ​ការ IPE របស់​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការ editorship របស់​លោក Robert Keohane លោក Peter J. Katzenstein និង​លោក Stephen Krasner នេះ​។ ពួក​គេ​ក៏​ត្រូវ​បាន​ផ្សារភ្ជាប់​ជាមួយ​នឹង​កាសែត​ការពិនិត្យ​ឡើងវិញ​នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​អន្តរជាតិ​។ ក៏​មាន​ការ​សាលា​ដ៏​សំខាន់​បន្ថែម​ទៀត​របស់ IPE របស់​, បាន​បំផុស​គំនិត​ដោយ​លោក Karl ការងារ Polanyi របស់​។ តួ​លេខ​ដ៏​សំខាន់​ចំនួន​ពីរ​គឺ​លោក Matthew វ៉​ត​សុ​ន​និង​លោក Robert ដ​បុល​យូ​លោក​ស្រី Cox
  • Anthropologists​, សង្គមវិទូ

​និង​ភូមិ​សា​ស្រ្ត​ប្រើ​ប្រាស់​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​នៅ​ក្នុង​សំដៅ​ទៅ​លើ​របប ​នៃ​ការ​នយោបាយ​ឬ​តម្លៃ​សេដ្ឋកិច្ច​ដែល​ផុស​ឡើង​ជា​ចម្បង​នៅ​កម្រិត​នៃ​រដ្ឋ ​ឬ​រដ្ឋាភិបាល​ក្នុង​តំបន់​នោះ​ទេ​ប៉ុន្តែ​ក៏​មាន​នៅ​ក្នុង​ក្រុម​សង្គម​តូច ​ជាង​មុន​និង​ប​ណ្តា​ញ​សង្គម​។ ដោយ ​សារ​តែ​ឥទ្ធិពល​ទាំង​នេះ​និង​ត្រូវ​បាន​របប​មាន​ឥទ្ធិពល​ដោយ​អង្គការ​ទាំង​ ដើម​ទុន​សង្គម​និង​សេដ្ឋកិច្ច​វិភាគ​នៃ​វិមាត្រ​ខ្វះ​ខាត​តម្លៃ​សេដ្ឋកិច្ច​ ស្តង់ដារ (ឧ. សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​នៃ​ភាសា​, នៃ​ភេទ​ឬ​សាសនា​) ជា​ញឹកញាប់​គូរ​អំពី​គោល​គំនិត​ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​នៅ​ក្នុង​ការ critiques Marxian រដ្ឋធានី​។ វិធី​សា​ស្រ្ត​បែប​នេះ​ពង្រីក​នៅ​លើ​អាហារូបករណ៍ neo​-Marxian ដែល​ទាក់ទង​ទៅ​នឹង​ការ​អភិវឌ្ឍ​និង​មិនទាន់​មានការ​អភិវឌ្ឍ​ស្នើ​ឡើង​ដោយ​លោក​André Gunder របស់ Frank និង Immanuel Wallerstein ។

  • s បាន

​ប្រវត្តិវិទូ​បាន​ជួល​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ដើម្បី​ស្វែង​រក​វិធី​ក្នុង​ អតីតកាល​ថា​អ្នក​និង​ក្រុម​ជាមួយ​នឹង​ផល​ប្រយោជន៍​សេដ្ឋកិច្ច​ជា​រឿង​ធម្មតា ​បាន​ប្រើ​នយោបាយ​ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​មាន​អត្ថប្រយោជន៍​ដល់​ផល​ប្រយោជន៍​របស់ ​ពួក​គេ​ឱ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​។

វិញ្ញាសា​ដែល​ទាក់ទង

ដោយ ​សារ​តែ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​គឺ​មិន​មែន​ជា​វិន័យ​រួម​មាន​ការ​សិក្សា​ការ​ ប្រើ​ពាក្យ​មួយ​ដែល​ត្រួត​លើ​គ្នា​នៅ​ក្នុង​បញ្ហា​ប្រធានបទ​នេះ​ប៉ុន្តែ​មាន ​ទស្សន​វិស័យ​ខុស​គ្នា​ខ្លាំង​:

  • សង្គម​វិទ្យា​សិក្សា​ពី​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​ការ​ចូលរួម​របស់​ជន "នៅ​ក្នុង​សង្គម​ដែល​ជា​សមាជិក​នៃ​ក្រុម​និង​របៀប​ដែល​ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​នូវ​សមត្ថភាព​របស់​ខ្លួន​ក្នុង​ការ​បំពេញ​មុខងារ​បាន​។ សង្គមវិទូ​ជា​ច្រើន​ចាប់​ផ្តើ​ម​ពី​ទស្សនៈ​នៃ​ទំនាក់ទំនង​ផលិតកម្ម​-កំណត់​ពី​លោក Karl ម៉ា​មួយ​។ ទ្រឹ​ស្តី​របស់​ម៉ា​លើ​ប្រធានបទ​នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ត្រូវ​បាន​ផ្ទុក​នៅ​ក្នុង​សៀវភៅ​របស់​គាត់ Das Kapital
  • Anthropology

សិក្សា​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ដោយ​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​របប​នៃ​តម្លៃ​ស្ថានភាព​ នយោបាយ​និង​សេដ្ឋកិច្ច​ដែល​មាន​ទិដ្ឋភាព​នៃ​ការ​អនុវត្ត tacit sociocultural (ឧទាហរណ៍​ការ​ប្រើ​ប្រាស់ pejorative នៃ​កន្សោម pseudo ដែល​អេស្ប៉ាញ​នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​កម្សាន្ត​អាមេរិក​) ដោយ​មធ្យោបាយ​នៃ​ដំណើរការ​ប្រវត្តិ​សា​ស្រ្ត​នយោបាយ​និង​សង្គមវិទ្យា​ទូលំទូលាយ​។ វិភាគ ​នៃ​លក្ខណៈ​ពិសេស​រចនា​សម្ព័ន្ធ​នៃ​ដំណើរការ​ឆ្លងដែន​ផ្តោ​ត​ទៅ​លើ​ អន្តរកម្ម​រវាង​ប្រព័ន្ធ​មូលធន​ពិភពលោក​និង​វប្បធម៌​ក្នុង​ស្រុក​។

  • Archaeology

ព្យាយាម​ឡើងវិញ​ប្រទេស​មាន​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​កន្លង​មក​ដោយ​ការ​ពិនិត្យ​មើល ​ភស្តុតាង​សម្ភារៈ​សម្រាប់​យុទ្ធ​សា​ស្រ្ត​រដ្ឋបាល​ដើម្បី​ត្រួត​ពិនិត្យ​ និង​ការ​គៀង​គរ​ធនធាន​។ ភស្តុតាង ​នេះ​អាច​រួម​បញ្ចូល​ទាំង​ស្ថាបត្យកម្ម​, នៅសល់​សត្វ​ភស្តុតាង​សម្រាប់​សិក្ខាសាលា​សិប្បកម្ម​ភស្តុតាង​សម្រាប់​ការ​ ជប់លៀង​និង​ពិធី​បុណ្យ​ភស្តុតាង​សម្រាប់​នាំ​ចូល​ឬ​នាំ​ចេញ​ទំនិញ​ កិត្យានុភាព​ឬ​ភស្តុតាង​សម្រាប់​ការ​ផ្ទុក​ម្ហូប​អាហារ​។

  • ចិត្តវិទ្យា​គឺ​ជា
fulcrum ដែល​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ exerts 

កម្លាំង​របស់​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​ការ​សិក្សា​ការ​ធ្វើ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត (មិន​មែន​តែ​នៅ​ក្នុង​តម្លៃ​) នោះ​ទេ​តែ​ដូចជា​ស្រែ​នៃ​ការសិក្សា​ដែល​ស្មាន​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​គំរូ​។

  • ឯកសារ​ប្រវត្តិ​សា​ស្រ្ត​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​ជា​ញឹកញាប់​ដោយ​ប្រើ​វា​ដើម្បី​ជជែក​តវ៉ា​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​; ការងារ​ជា​ប្រវត្តិ​សា​ស្រ្ត​មួយ​ចំនួន​យក​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ថា​ជា​ស៊ុម​ពិពណ៌នា​នេះ​។
  • ភូមិ​សា​ស្ដ្រ​របស់​មនុស្ស​នៅ​តាម​ដង​គូរ​នៅ​លើ​ទ្រឹ​ស្តី​នៃ​ដំណើរការ politico សេដ្ឋកិច្ច​។ ជា

​ធម្មតា​នៅ​ក្រោម moniker នៃ​ការ​បរិ​ស្សា​ន​វិទ្យា​នយោបាយ​, បរិ​ស្សា​ន​វិទ្យា​នយោបាយ​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើ​ដោយ​ប្រព័ន្ធ​ភូមិ​សា​ស្រ្ត​ ក្នុង​ការ​យល់​របស់​មនុស្ស​និង​ទំនាក់​ទំនង​របស់​ពួក​គេ​ជាមួយ​នឹង​បរិស្ថាន ​បាន​កំណត់​យ៉ាង​ទូលាយ​។ [45]

  • បរិ​ស្សា​ន​វិទ្យា​ទាក់ទង​នឹង​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​ដោយ​សារ​តែ​សកម្មភាព​របស់​មនុស្ស​មាន​ឥទ្ធិពល​ដ៏​ខ្លាំង​បំផុត​មក​លើ​បរិស្ថាន​, ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​របស់​ខ្លួន​ក​ណ្តា​ល​ភាព​សមស្រប​បរិស្ថាន​សម្រាប់​សកម្មភាព​មនុស្ស​។ ផល

​ប៉ះពាល់​បរិស្ថាន​នៃ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​កម្លាំង​ជំរុញ​សកម្មភាព​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ ​លើ​ការ​ផ្លាស់​ប្តូ​រ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​សេដ្ឋកិច្ច​ទីផ្សារ​។

  • ការ​សិក្សា​វប្បធម៌​ពិនិត្យ​ថ្នាក់​សង្គម​ផលិតកម្ម​, ការងារ​, ការ​ប្រណាំង​យេនឌ័រ​និង​ការ​រួម​ភេទ​។
  • ទំនាក់ទំនង​ពិនិត្យ​ទិដ្ឋភាព​ស្ថាប័ន​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​និង​ប្រព័ន្ធ telecommuncation ។ ក្នុង

​នាម​ជា​តំបន់​នៃ​ការ​សិក្សា​ផ្តោ​ត​ទៅ​លើ​ទិដ្ឋភាព​នៃ​ការ​ប្រាស្រ័យ​ ទាក់ទង​របស់​មនុស្ស​វា​យក​ចិត្ត​ទុកដាក់​ជា​ពិសេស​ក្នុង​ការ​ទំនាក់​ទំនង​ រវាង​ម្ចាស់​ពលកម្ម​អ្នកប្រើប្រាស់​ផ្សព្វផ្សាយ​ពាណិជ្ជកម្ម​រចនាសម្ព័ន្ធ​ នៃ​ការ​ផលិត​, និង​រដ្ឋ​និង​ទំនាក់ទំនង​ថាមពល​បាន​បង្កប់​នៅ​ក្នុង​ទំនាក់​ទំនង​ទាំង​នេះ​។

មើលផងដែរ

** សង្គមវិទ្យា​សេដ្ឋកិច្ច
    • ការ​សិក្សា​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​សកម្មភាព​រួម
    • សេដ្ឋកិច្ច​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ
    • សមាគម​អឺរ៉ុប​សម្រាប់​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ​វិវត្តន៍ (EAEPE​)
    • មនោគមវិជ្ជា​សេដ្ឋកិច្ច
    • សេដ្ឋកិច្ច​ស្ថាប័ន
    • ការ​បោះ​ពុ​ម្ភ​ដ៏​សំខាន់​នៅ​ក្នុង​សេដ្ឋកិច្ច​នយោបាយ
    • ទស្សនៈ​ទៅ​លើ​ដើម​ទុន
    • គំរូ​សង្គម
    • ដើម​ទុន​សង្គម
    • ពន្ធ​លើ​តម្លៃ​ដី

កំណត់សំគាល់

  1. Jevons, W. Stanley. The Theory of Political Economy, 1879, 2nd ed. p. xiv.
  2. Groenwegen, Peter. (1987 [2008]). "'political economy' and 'economics'", The New Palgrave: A Dictionary of Economics, v. 3, pp. 905-06. [Pp. 904–07.]

ឯកសារយោង

  • Baran, Paul A. (1957). The Political Economy of Growth. Monthly Review Press, New York. Review extrract.
  • Commons, John R. (1934 [1986]). Institutional Economics: Its Place in Political Economy, Macmillan. Description and preview.
  • Leroux, Robert (2011), Political Economy and Liberalism in France : The Contributions of Frédéric Bastiat, London, Routledge.
  • Maggi, Giovanni, and Andrés Rodríguez-Clare (2007). "A Political-Economy Theory of Trade Agreements," American Economic Review, 97(4), pp. 1374-1406.
  • O'Hara, Phillip Anthony, ed. (1999). Encyclopedia of Political Economy, 2 v. Routledge. 2003 review links. Archived 2011-05-13 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.
  • Pressman, Steven, Interactions in Political Economy: Malvern After Ten Years Routledge, 1996
  • Rausser, Gordon, Swinnen, Johan, and Zusman, Pinhas (2011). Political Power and Economic Policy. Cambridge: Cambridge U.P.
  • Winch, Donald (1996). Riches and Poverty : An Intellectual History of Political Economy in Britain, 1750–1834 Cambridge: Cambridge U.P.
  • Winch, Donald (1973). "The Emergence of Economics as a Science, 1750–1870." In: The Fontana Economic History of Europe, Vol. 3. London: Collins/Fontana.

ទស្សនាវដ្ដី

តំណភ្ជាប់ខាងក្រៅ

ទំព័រគំរូ:NIE Poster