Jump to content

អនត្តលក្ខណសូត្រ

ពីវិគីភីឌា
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.

អនត្តលក្ខណសូត្រ

[២០] គ្រានោះ ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់ហៅបញ្ចវគ្គិយភិក្ខុទាំងឡាយមក ហើយ​ត្រាស់ថា ម្នាលភិក្ខុ​ទាំងឡាយ រូប គឺរាងកាយជាអនត្តា​មិនមែនជា​របស់​ខ្លួនឡើយ​ ។​ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ប្រសិនបើ​​រូប​នេះ​ជារបស់​ខ្លួនពិតមែន រូបនេះក៏មិនគប្បីប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ដើម្បី​អាពាធ ​គឺ​ជំងឺ​ដំកាត់ឡើយ ម្យ៉ាងទៀត បុគ្គល​គប្បី​បាន (នូវអំណាច) ក្នុងរូប​ថា សូម​ឲ្យ​រូប​របស់អញយ៉ាងនេះទៅ សូមកុំ​ឲ្យ​​រូបរបស់​អញ​យ៉ាងនេះឡើយ ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំងឡាយ រូបជាអនត្តាមែនពិត ព្រោះហេតុនោះ​បានជារូប​ចេះតែប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីអាពាធ ម្យ៉ាងទៀត បុគ្គលមិនបាន(នូវអំណាច) ក្នុង​រូបថា សូមឲ្យរូប​របស់អញយ៉ាងនេះទៅ សូមកុំឲ្យរូបរបស់អញយ៉ាងនេះឡើយ ។​ វេទនា​មិនមែន​ជា​របស់​ខ្លួនឡើយ ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ប្រសិនបើ​​វេទនា​​នេះ​ជារបស់​ខ្លួនពិតមែន វេទនា​នេះ​ក៏​មិនគប្បីប្រព្រឹត្ត​ទៅដើម្បីអាពាធ​ឡើយ ម្យ៉ាងទៀត បុគ្គលគប្បីបាន​(នូវអំណាច)ក្នុងវេទនាថា សូមឲ្យ​វេទនារបស់អញយ៉ាងនេះទៅ សូមកុំ​ឲ្យ​វេទនារបស់​អញ​យ៉ាង​នេះឡើយ ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំងឡាយ វេទនា​ជា​អនត្តាពិតមែន ព្រោះហេតុនោះ បាន​ជា​វេទនា​ចេះតែប្រព្រឹត្តទៅ​ដើម្បី​អាពាធ ម្យ៉ាងទៀត បុគ្គលមិនបាន(នូវអំណាច) ក្នុងវេទនាថា សូមឲ្យ​វេទនា​របស់​អញ​យ៉ាង​នេះទៅ សូម​កុំ​ឲ្យ​វេទនារបស់​អញ​យ៉ាងនេះ​ឡើយ ។​ សញ្ញា​មិនមែនជារបស់ខ្លួនឡើយ ។​ ម្នាល​ភិក្ខុទាំងឡាយ ប្រសិនបើ​សញ្ញា​នេះ​ជារបស់​ខ្លួនពិតមែន សញ្ញា​នេះ​ក៏មិន​គប្បី​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ដើម្បី​អាពាធ​ឡើយ ។​ ម្យ៉ាងទៀត បុគ្គលគប្បីបាន(នូវអំណាច) ក្នុងសញ្ញា​ថា សូមឲ្យ​សញ្ញា​របស់​អញ​យ៉ាងនេះ​ទៅ សូមកុំឲ្យសញ្ញារបស់អញយ៉ាងនេះ​ឡើយ ។​ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ​ សញ្ញា​ជា​អនត្តា​ពិត​មែន ព្រោះហេតុនោះ​បាន​ជា​សញ្ញា​ចេះតែ​ប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីអាពាធ ម្យ៉ាង​ទៀត បុគ្គល​មិនបាន(នូវអំណាច) ក្នុង​សញ្ញា​ថា សូមឲ្យ​សញ្ញារបស់អញយ៉ាងនេះទៅ សូមកុំឲ្យ​សញ្ញា​របស់​អញ​យ៉ាងនេះឡើយ ។​ សង្ខារទាំងឡាយមិនមែន​ជា​របស់​​ខ្លួន​ឡើយ ។​ ម្នាលភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ប្រសិនបើ​សង្ខារទាំងឡាយ​នេះ​ជា​របស់​​ខ្លួនពិតមែន សង្ខារទាំងឡាយ​នេះ​ក៏​មិន​គប្បី​ប្រព្រឹត្ត​​ទៅ​ដើម្បី​អាពាធឡើយ ។​ ម្យ៉ាងទៀត បុគ្គល​គប្បី​បាន(​នូវអំណាច) ក្នុង​សង្ខារ​ទាំងឡាយ​​ថា សូមឲ្យ​សង្ខារ​ទាំងឡាយរបស់​អញ​យ៉ាង​នេះទៅ សូមកុំឲ្យ​សង្ខារទាំងឡាយ​របស់​អញ​​យ៉ាងនេះ​ឡើយ ។​ ម្នាលភិក្ខុ​ទាំងឡាយ​ សង្ខារទាំងឡាយ​ជាអនត្តាពិតមែន ព្រោះ​ហេតុ​នោះ​បានជាសង្ខារទាំងឡាយ​ចេះតែ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ដើម្បីអាពាធ ម្យ៉ាង​ទៀត បុគ្គលមិនបាន(នូវ​អំណាច) ក្នុងសង្ខារទាំងឡាយថា សូមឲ្យសង្ខារ​ទាំងឡាយ​របស់​អញ​​យ៉ាងនេះទៅ សូមកុំឲ្យ​សង្ខារ​ទាំង​ឡាយ​​របស់អញយ៉ាងនេះឡើយ ។​ វិញ្ញាណមិនមែនជារបស់​ខ្លួន​ឡើយ ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំងឡាយ ប្រសិនបើ​វិញ្ញាណ​នេះ​ជារបស់​ខ្លួន​ពិត​មែន វិញ្ញាណនេះ​ក៏មិន​គប្បី​ប្រព្រឹត្ត​ទៅដើម្បី​អាពាធ​​ឡើយ ។​ ម្យ៉ាងទៀត បុគ្គល​គប្បីបាន(នូវអំណាច) ក្នុងវិញ្ញាណ​ថា សូមឲ្យ​វិញ្ញាណ​របស់អញយ៉ាងនេះទៅ សូមកុំ​ឲ្យ​​វិញ្ញាណ​របស់​អញ​យ៉ាងនេះ​ឡើយ ។​ ម្នាលភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​វិញ្ញាណជាអនត្តាពិតមែន ព្រោះហេតុនោះ បានជា​វិញ្ញាណ​​ចេះ​តែ​​ប្រព្រឹត្ត​ទៅដើម្បី​អាពាធ ម្យ៉ាងទៀត បុគ្គលមិនបាន(នូវអំណាច) ក្នុងវិញ្ញាណថា សូមឲ្យ​វិញ្ញាណ​របស់​អញ​យ៉ាងនេះទៅ សូមកុំឲ្យ​វិញ្ញាណ​របស់​អញ​យ៉ាង​​នេះ​ឡើយ ។​

[២១] ព្រះបរមសាស្តាទ្រង់ត្រាស់សួរថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អ្នកទាំងឡាយសំគាល់​នូវ​សេចក្តីនោះថាដូចម្តេច ។​ រូបទៀងឬមិនទៀង ។​ បញ្ចវគ្គិយភិក្ខុទាំងឡាយក្រាបទូលថា បពិត្រ​ព្រះអង្គដ៏​ចម្រើន​ រូបមិនទៀងទេ ។​ ទ្រង់ត្រាស់សួរថា របស់ណាមិនទៀង របស់នោះ​ជាទុក្ខ​ឬជាសុខ ។​ ក្រាបទូលថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏​ចម្រើន​ របស់នោះជាទុក្ខ ។​ ទ្រង់ត្រាស់សួរថា ក៏របស់​ណាដែល​មិនទៀង ដែលជាទុក្ខ មានសេចក្តី​ប្រែប្រួល​ជាធម្មតា គួរឬដើម្បីនឹង​យល់ឃើញ​នូវ​របស់នុ៎ះ​ថា នុ៎ះ​របស់អញ នុ៎ះ​ជាអញ នុ៎ះ​ជាខ្លួនអញ ។​ ក្រាបទូលថា បពិត្រព្រះអង្គ​ដ៏​ចម្រើន​ មិនគួរ​ដើម្បី​នឹងយល់ឃើញ​យ៉ាងនោះទេ ។​ ព្រះបរមសាស្តាទ្រង់ត្រាស់សួរថា វេទនាទៀង​ឬមិនទៀង ​ ។​ បញ្ចវគ្គិយភិក្ខុ​ទាំងឡាយ​ក្រាប​ទូលថា បពិត្រ​ព្រះអង្គដ៏​ចម្រើន​ វេទនាមិនទៀងទេ ។​ ទ្រង់ត្រាស់សួរថា របស់ណាដែលមិនទៀង របស់នោះ​ជាទុក្ខ ​ឬជាសុខ ។​ ក្រាបទូលថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏​ចម្រើន​ របស់នោះជាទុក្ខ ។​ ទ្រង់​ត្រាស់​សួរ​ថា ក៏របស់​ណាដែល​មិនទៀង ដែលជាទុក្ខ មានសេចក្តី​ប្រែប្រួល​ជាធម្មតា គួរឬដើម្បីនឹង​យល់ឃើញ​នូវ​របស់នោះ​ថា នុ៎ះ​របស់អញ នុ៎ះ​ជាអញ នុ៎ះ​ជាខ្លួនអញ ។​ ក្រាបទូលថា បពិត្រ​​ព្រះអង្គ​ដ៏​ចម្រើន​ មិនគួរ​ដើម្បី​នឹងយល់ឃើញ​យ៉ាងនោះទេ ។​ ព្រះបរមសាស្តាទ្រង់ត្រាស់សួរថា សញ្ញាទៀង​ឬមិនទៀង ។​ បញ្ចវគ្គិយភិក្ខុទាំងឡាយក្រាបទូលថា បពិត្រ​ព្រះអង្គដ៏​ចម្រើន​ សញ្ញា​មិនទៀងទេ ។​ ទ្រង់ត្រាស់សួរថា ក៏របស់ណាដែលមិនទៀង របស់នោះ​ជាទុក្ខ​ឬជាសុខ ។​ ក្រាប​ទូល​ថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏​ចម្រើន​ របស់នោះជាទុក្ខ ។​ ទ្រង់ត្រាស់សួរថា ក៏របស់​ណាដែល​មិនទៀង ដែលជាទុក្ខ មានសេចក្តី​ប្រែប្រួល​ជាធម្មតា គួរឬដើម្បីនឹង​យល់ឃើញ​នូវ​របស់នោះ​ថា នុ៎ះ​របស់អញ នុ៎ះ​ជាអញ នុ៎ះ​ជាខ្លួនអញ ។​ ក្រាបទូលថា បពិត្រព្រះអង្គ​ដ៏​ចម្រើន​ មិនគួរ​ដើម្បី​នឹង​យល់​ឃើញ​យ៉ាងនោះទេ ។​ ព្រះបរមសាស្តាទ្រង់ត្រាស់សួរថា សង្ខារទាំងឡាយ​ទៀងឬមិន​ទៀង ។​ បញ្ចវគ្គិយភិក្ខុទាំងឡាយក្រាបទូលថា បពិត្រ​ព្រះអង្គដ៏​ចម្រើន​ សង្ខារទាំងឡាយ​មិនទៀង​ទេ ។​ ទ្រង់ត្រាស់សួរថា ក៏របស់ណាដែលមិនទៀង របស់នោះ​ជាទុក្ខ​ឬជាសុខ ។​ ក្រាបទូលថា បពិត្រ​ព្រះអង្គ​ដ៏​ចម្រើន​ របស់នោះជាទុក្ខ ។​ ទ្រង់ត្រាស់សួរថា ក៏របស់​ណាដែល​មិនទៀង ដែលជាទុក្ខ មានសេចក្តី​ប្រែប្រួល​ជាធម្មតា គួរឬដើម្បីនឹង​យល់ឃើញ​នូវ​របស់នោះ​ថា នុ៎ះ​របស់អញ នុ៎ះ​ជាអញ នុ៎ះ​ជាខ្លួនអញ ។​ ក្រាបទូលថា បពិត្រព្រះអង្គ​ដ៏​ចម្រើន​ មិនគួរ​ដើម្បី​នឹងយល់ឃើញ​យ៉ាងនោះទេ ។​ ព្រះបរមសាស្តាទ្រង់ត្រាស់សួរថា វិញ្ញាណទៀង​ឬមិនទៀង ។​ បញ្ចវគ្គិយភិក្ខុ​ទាំងឡាយក្រាបទូលថា បពិត្រ​ព្រះអង្គដ៏​ចម្រើន​ វិញ្ញាណមិនទៀងទេ ។​ ទ្រង់ត្រាស់សួរថា ក៏របស់​ណាមិនទៀង របស់នោះ​ជាទុក្ខ ​ឬជាសុខ ។​ ក្រាបទូលថា បពិត្រព្រះអង្គដ៏​ចម្រើន​ របស់នោះ​ជា​ទុក្ខ ។​ ទ្រង់ត្រាស់សួរថា ក៏របស់​ណាដែល​មិនទៀង ដែលជាទុក្ខ មានសេចក្តី​ប្រែប្រួល​ជាធម្មតា គួរឬ ដើម្បីនឹង​យល់ឃើញ​នូវ​របស់នោះ​ថា នុ៎ះ​របស់អញ នុ៎ះ​ជាអញ នុ៎ះ​ជាខ្លួនអញ ។​ ក្រាប​ទូល​ថា បពិត្រព្រះអង្គ​ដ៏​ចម្រើន​ មិនគួរ​ដើម្បី​នឹងយល់ឃើញ​យ៉ាងនោះទេ ។​

[២២] ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ព្រោះហេតុនោះ ក្នុងលោកនេះ រូបឯណាមួយជា​អតីតក្តី ជាអនាគតក្តី ជាបច្ចុប្បន្នក្តី ខាងក្នុងក្តី ខាងក្រៅក្តី គ្រោតគ្រាតក្តី ល្អិតក្តី ថោកទាបក្តី ឧត្តមក្តី រូបណាដែល​មានក្នុងទី​ឆ្ងាយក្តី ក្នុងទីជិតក្តី រូបទាំងអស់នោះក៏គ្រាន់តែជារូប (ប៉ុណ្ណោះឯង) អ្នកទាំងឡាយ គួរឃើញនូវ​សេចក្តីនុ៎ះ​ដោយប្រាជ្ញា​ដ៏ល្អ តាមសេចក្តីពិតយ៉ាង​នេះដូច្នេះថា នុ៎ះ​មិនមែនរបស់អញ នុ៎ះ​មិនមែនជាអញ នុ៎ះ​មិនមែនជា​ខ្លួនរបស់អញឡើយ ។​ វេទនា​ឯណាមួយ​ជា​អតីតក្តី ជាអនាគតក្តី ជាបច្ចុប្បន្នក្តី ខាងក្នុងក្តី ខាងក្រៅក្តី គ្រោតគ្រាតក្តី ល្អិតក្តី ថោកទាបក្តី ឧត្តមក្តី វេទនាណាដែល​មានក្នុងទី​ឆ្ងាយក្តី ក្នុងទីជិតក្តី វេទនាទាំងអស់នោះក៏គ្រាន់តែជាវេទនា (ប៉ុណ្ណោះឯង) អ្នកទាំងឡាយ គួរឃើញនូវ​សេចក្តីនុ៎ះ​ដោយប្រាជ្ញា​ដ៏ល្អ តាមសេចក្តីពិតយ៉ាង​នេះដូច្នេះថា នុ៎ះ​មិនមែនរបស់អញ នុ៎ះ​មិនមែនជាអញ នុ៎ះ​មិនមែនជា​ខ្លួនរបស់អញឡើយ ។​ សញ្ញាឯណាមួយជា​អតីតក្តី ជាអនាគតក្តី ជាបច្ចុប្បន្នក្តី ខាងក្នុងក្តី ខាងក្រៅក្តី គ្រោតគ្រាតក្តី ល្អិតក្តី ថោកទាបក្តី ឧត្តមក្តី សញ្ញាណាដែល​មានក្នុងទី​ឆ្ងាយក្តី ក្នុងទីជិតក្តី សញ្ញា​ទាំងអស់នោះ​ក៏គ្រាន់តែជាសញ្ញា (ប៉ុណ្ណោះឯង) អ្នកទាំងឡាយ គួរឃើញនូវ​សេចក្តីនុ៎ះ​ដោយប្រាជ្ញា​ដ៏ល្អ តាមសេចក្តីពិតយ៉ាង​នេះដូច្នេះថា នុ៎ះ​មិនមែនរបស់អញ នុ៎ះ​មិនមែនជាអញ នុ៎ះ​មិនមែនជា​ខ្លួនរបស់អញឡើយ ។​ សង្ខារទាំងឡាយឯណា​មួយជា​​អតីតក្តី ជាអនាគតក្តី ជាបច្ចុប្បន្នក្តី ខាង​ក្នុងក្តី ខាងក្រៅក្តី គ្រោតគ្រាតក្តី ល្អិតក្តី ថោកទាបក្តី ឧត្តមក្តី សង្ខារទាំងឡាយណាដែល​មាន​ក្នុង​ទី​ឆ្ងាយក្តី ក្នុងទីជិតក្តី សង្ខារទាំងឡាយ​ទាំងអស់នោះ​ក៏គ្រាន់តែជាសង្ខារ (ប៉ុណ្ណោះឯង) អ្នកទាំងឡាយ គួរឃើញនូវ​សេចក្តីនុ៎ះ​ដោយប្រាជ្ញា​ដ៏ល្អ តាម​សេចក្តី​ពិតយ៉ាង​នេះដូច្នេះថា នុ៎ះ​មិនមែនរបស់អញ នុ៎ះ​មិនមែនជាអញ នុ៎ះ​មិនមែនជា​ខ្លួនរបស់អញឡើយ ។​ វិញ្ញាណឯណាមួយជា​អតីតក្តី ជាអនាគតក្តី ជាបច្ចុប្បន្នក្តី ខាងក្នុងក្តី ខាងក្រៅក្តី គ្រោតគ្រាតក្តី ល្អិតក្តី ថោកទាបក្តី ឧត្តមក្តី វិញ្ញាណណាដែល​មានក្នុងទី​ឆ្ងាយក្តី ក្នុងទីជិតក្តី វិញ្ញាណ​ទាំងអស់នោះ​ក៏គ្រាន់​តែជា​វិញ្ញាណ (ប៉ុណ្ណោះឯង) អ្នកទាំងឡាយ គួរឃើញនូវ​សេចក្តីនុ៎ះ​ដោយប្រាជ្ញា​ដ៏ល្អ តាមសេចក្តី​ពិត​យ៉ាង​នេះដូច្នេះថា នុ៎ះ​មិនមែនរបស់អញ នុ៎ះ​មិនមែនជាអញ នុ៎ះ​មិនមែនជា​ខ្លួនរបស់អញឡើយ ។​

[២៣] ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អរិយសាវកបានស្តាប់ហើយ យល់ឃើញ​យ៉ាងនេះ ក៏នឿយ​ណាយ​ក្នុងរូបផង នឿយណាយ​ក្នុងវេទនាផង នឿយណាយ​ក្នុងសញ្ញាផង នឿយណាយ​ក្នុង​សង្ខារទាំងឡាយ​ផង នឿយណាយ​ក្នុងវិញ្ញាណផង កាលបើនឿយណាយ (យ៉ាងនេះហើយ) ក៏ប្រាស​ចាក​តម្រេក ចិត្តក៏​ផុតស្រឡះ (ចាកអាសវៈ) ព្រោះកិរិយា​ប្រាសចាក​តម្រេក កាលដែល​ចិត្ត​ផុតស្រឡះ​(ចាកអាសវៈ) ហើយ ញាណ (របស់អរិយសាវកនោះ) ក៏កើតឡើង​ប្រាកដថា ចិត្ត​(របស់អញ) ផុតស្រឡះ (ចាក​អាសវៈ)ហើយ (អរិយសាវកនោះ) ក៏ដឹងច្បាស់ដូច្នេះថា ជាតិ​(របស់អញ)​អស់ហើយ មគ្គ​ព្រហ្មចរិយធម៌ អញបាន​នៅរួចហើយ កិច្ច​ដែលគួរ​ធ្វើ អញ​ក៏​បាន​ធ្វើ​រួចហើយ កិច្ចឯទៀត​ក្រៅពីនេះ មិនមាន (ដល់​អញ)ឡើយ ។​

[២៤] ព្រះដ៏មានព្រះភាគ​ជាម្ចាស់ ទ្រង់បានសំដែង​នូវសូត្រនេះ​ចប់ហើយ ។​ បញ្ចវគ្គិយភិក្ខុទាំងឡាយ ក៏មានចិត្ត​ត្រេកអរ​រីករាយ​ចំពោះ​ភាសិត​នៃព្រះដ៏​មានព្រះភាគ​ជាម្ចាស់ ។​ ក៏កាលដែល​ព្រះដ៏មានព្រះភាគ​ជាម្ចាស់​កំពុង​ត្រាស់សំដែង​នូវវេយ្យាករណ៍នេះ ចិត្តរបស់ភិក្ខុទាំង ​៥ រូប បានរួច​ស្រឡះ​ហើយចាកអាសវៈ​ទាំងឡាយ ព្រោះ​មិនប្រកាន់​មាំ (ថាអញ ថាយើង)ឡើយ ។​ ក្នុងសម័យ​នោះឯង មានព្រះអរហន្ត​ ៦ អង្គ​ក្នុងលោក​ជា​ដំបូង (រាប់​ទាំងព្រះដ៏មានព្រះភាគផង) ។​

ឯកសារយោង

ព្រះត្រៃបិដក > វិនយបិដក > មហាវគ្គ > បឋមភាគ (សៀវភៅ​ភាគ៦ ទំព័រទី ៤០ ដល់ ៤៧)

พระไตรปิฎก เล่มที่ ๔ > พระวินัยปิฎก เล่มที่ ๔ > มหาวรรค ภาค ๑ > ทรงแสดงอนัตตลักขณสูตร

Anatta-lakkhana Sutta: The Discourse on the Not-self Characteristic (SN22.59)