Jump to content

ព្រះរាជាណាចក្រហ្លួងព្រះបាំង

ពីវិគីភីឌា
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.

ព្រះរាជាណាចក្រហ្លួងព្រះបាំង ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៧០៧ ជាការបំបែករដ្ឋចេញពី ព្រះរាជាណាចក្រឡានសាង ។ នៅពេលដែលនគរបានបែកបាក់គ្នា មឿងភួន បានក្លាយជារដ្ឋដៃទន្លេហ្លួងព្រះបាង។ ព្រះរាជាណាចក្រនេះកាន់របបរាជាធិបតេយ្យផ្ដាច់ការ សាសនាព្រះពុទ្ធ និយាយភាសាឡាវ ស្ថានភាពស្ថិតនៅក្រោមអំណាចសៀម មានរាជធានីនៅ ហ្លួងព្រះបាំង មានប្រវត្តិ ហ្លួងព្រះបាងត្រូវបានបង្កើតឡើងឆ្នាំ១៧០៧ដោយបំបែកចេញពី ព្រះរាជាណាចក្រឡានសាង សង្គ្រាមហោវពីឆ្នាំ ១៨៦៥ ដល់ ១៨៩០ សង្គ្រាមបារាំងនិងសៀមឆ្នាំ ១៨៦៥ ដល់១៨៩០ ហើយព្រះរាជាណាចក្រមួយនេះស្ថិតនៅក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំងនៅឆ្នាំ ១៨៩៣ ។

ទង់ជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រហ្លួងព្រះបាំង (១៧០៧-១៨៩៣)


ស្ថានកុងស៊ល បារាំង មួយ ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅរាជធានី ហ្លួងព្រះបង ក្នុងឆ្នាំ១៨៨។ នគរនជ្ថិតនៅក្រោមសាសេនាប្រមុខសៀម ដែលខ្លាចបារាំងគ្រោងដាក់បញ្ចូលហ្លួងព្រះបទៅជាអាណាព្យាបាទរបស់បារាំងាង។ សន្ធិសញ្ញា​មួយ​ត្រូវ​បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​នៅ​ថ្ងៃ​ទ៧ ខែ​ឧសភា ឆ្ន១៨៨៦ រវាង​សៀម និង​បារាំង​ដែល​ទទួល​ស្គាល់​ករ ​គ្រប់គ្រង​របស់ ​សៀម ​លើ​ហ្លួងព្រះបាង និង​នគរ​ឡាវផ្សេងទៀតាង។  ប្រទេសបារាំងបានធ្វើបេសកកម្មនៅក្នុងតំបន់ ដោយស្វែងរកលទ្ធភាពនៃការបង្កើតទឹកដីបារាំងនៅទីនោះ។ ការវាយប្រហារបំផ្លិចបំផ្លាញជាពិសេសក្នុងអំឡុងពេល សង្រ្គាហោវ ដកកងទ័ពទង់ខ្មៅ របស់ចិន ក្នុងឆ្នា១៨៨៧ បានឲ្យឃើញថាសេ្តចអ៊ុនខាំ បានស្នើសុំការការពារពីបារាំងទើបត្រូវបានទទួលយកនិងចុះហត្ថលេខានៅថ្ងៃទី ២៧ ខែមីនាឆ្នាំ ១៨៨៩ ប្រឆាំងនឹងការតវ៉ារបស់សៀម។

បារាំង​និង​សៀម ​បាន​ធ្វើ​សង្គ្រាម​នៅ​ឆ្នាំ​១៨៩៣ ដោយ​បញ្ចប់ ​ឧប្បត្តិហេតុ​ប៉ាក់ណាម ​ពេល​បារាំង ផ្ទុយ​នឹង​ការ​សន្យា​ដែល​ខ្លួន​បាន​ធ្វើ​ចំពោះចក្រភព​អង់គ្លេសនឹងបាន​ចូលទៅទីក្រុង​បាងកក ​ដោយ​នាវា​ចម្បាំង។ សៀមត្រូវបង្ខំចិត្តទទួលយកឱសានវាទរបស់បារាំងដើម្បីប្រគល់ទឹកដីនៅខាងកើត ទន្លេមេគង្គ រួមទាំងកោះផង។ នេះជា អាណាព្យាបាលបារាំងនៃប្រទេសឡាវ ត្រូវបានបង្កើតឡើងជាផ្លូវការដោយមានរដ្ឋធានីរដ្ឋបាលផ្លាស់ប្តូរពី ហ្លួងព្រះបាង ទៅ ទីក្រុងវៀងច័ន្ទ ។ ទោះយ៉ាងណាហ្លួងព្រះបាងនៅតែជាអាសនៈរបស់គ្រួសាររាជវង្សដែលគ្មានអំណាចត្រឹមជាឋានៈធំ ខណៈដែលអំណាចពិតប្រាកដត្រូវបានផ្ទេរទៅឱ្យមន្រ្តីបារាំងរួមទាំងអគ្គកុងស៊ុលនិងអគ្គកុងស៊ុល។ នៅក្នុងខែមករាឆ្នាំ ១៨៩៦ បារាំងនិង ចក្រភពអង់គ្លេស បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងទទួលស្គាល់ព្រំដែនរវាងបារាំងប្រទេសឡាវនិងមួយ របស់អង់គ្លេសភូមា ។

ឯកសារយោង