យាន(ព្រះពុទ្ធសាសនា)
យាន ( សំស្រ្កឹត ៖ यान និង ភាសាបាលី ៖ "យាន") សំដៅលើរបៀប ឬវិធីនៃការប្រតិបត្តិខាងវិញ្ញាណក្នុង ព្រះពុទ្ធសាសនា ។ វាត្រូវបានគេអះអាងថាពួកគេទាំងអស់ត្រូវបានបង្រៀនដោយ ព្រះពុទ្ធគោត្ដម ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងសមត្ថភាពផ្សេងៗរបស់បុគ្គល។ នៅលើកម្រិតធម្មតាខាងក្រៅ ការបង្រៀន និងការអនុវត្តអាចមើលទៅផ្ទុយគ្នា ប៉ុន្តែទីបំផុតពួកគេទាំងអស់មានគោលដៅដូចគ្នា។ [១]
នាមនាម និរុត្តិសាស្ត្រ និងអក្ខរាវិរុទ្ធ
ក្នុងទម្រង់ យាន គឺជានាមអព្យាក្រឹត ដែលកើតចេញពីឫសសំស្ក្រឹត យា មានន័យថា "ទៅ" ឬ "ផ្លាស់ទី" ឬ "ឈានដល់" ។ បច្ច័យដែលប្រើដើម្បីបង្កើតនាមនេះអាចមានតម្លៃខុសគ្នា៖ ខណៈដែល យាន ត្រូវបានគេយល់ថាជាចម្បងសំដៅទៅលើមធ្យោបាយ (ករន) តាមរយៈការដែលមនុស្សម្នាក់ទៅ / ទៅដល់ទីតាំងមួយ វាក៏អាចសំដៅទៅលើសកម្មភាពខ្លួនឯង (ភាវ) ផងដែរ។ ដូច្នេះ យ៉ាណា ជា "យាន" ជាចម្បងនៅក្នុងបរិបទភាគច្រើន ដែលទាក់ទងនឹងលទ្ធិព្រះពុទ្ធសាសនានៃយានទាំងបី។
"យានជំនិះ" ជាញឹកញាប់ត្រូវបានគេប្រើជាការបកប្រែដែលពេញចិត្តជាពាក្យដែលផ្តល់តិចតួចបំផុតនៅក្នុងវិធីនៃ ការសន្មត អំពីរបៀបនៃការធ្វើដំណើរ។
នៅក្នុងបរិបទព្រះពុទ្ធសាសនា ជាពិសេសពាក្យ យាន ទទួលបានអត្ថន័យប្រៀបធៀបជាច្រើន ដែលពិភាក្សាខាងក្រោម។
ការប្រើប្រាស់
នៅក្នុង ព្រះពុទ្ធសាសនា និង ព្រហ្មញ្ញសាសនា ទាំង យាន និង មាគ៌ (ផ្លូវ ឬផ្លូវ) គឺជា ពាក្យប្រៀបធៀប ដែលពិពណ៌នាអំពីការអនុវត្តខាងវិញ្ញាណជាផ្លូវ ឬដំណើរ។ អត្ថបទបុរាណក្នុងសាសនាទាំងពីរពិភាក្សាអំពីគោលលទ្ធិ និងការប្រតិបត្តិដែលទាក់ទងនឹង យាន ផ្សេងៗ។ នៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា យាន ច្រើនតែពង្រីកពាក្យប្រៀបធៀបនៃផ្លូវខាងវិញ្ញាណ ជាមួយនឹងគំនិតនៃយានផ្សេងៗ ដែលនាំមនុស្សទៅតាមផ្លូវនោះ។ ពាក្យប្រៀបធៀប យាន/មាគ៌ រីករាលដាលនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា និងប្រពៃណីផ្សេងទៀត គឺជា analogue ទៅនឹងពាក្យប្រៀបធៀបចិនរបស់ តៅ : តៅ ទោះបីជាផ្លូវជាគោលដៅចុងក្រោយ និងមិនមែនគ្រាន់តែជាសិល្បៈនៃវិធីស្វែងរកនោះទេ។ ទំនៀមទំលាប់ខាងវិញ្ញាណសន្ទនានៃវប្បធម៌ឥណ្ឌា និងចិនមាន វប្បធម៌ រួម [២] [៣] [៤]
- ↑ The Venerable Thrangu Rinpoche,"The Three Vehicles of Buddhist Practice" https://www.rinpoche.com/teachings/3vehicles.pdf Archived 2021-07-01 at the វេយប៊ែខ ម៉ាស៊ីន.
- ↑ Tan, Piya. "Paharada Sutta" (PDF). The Dharmafarers. Retrieved 25 May 2015.
Paharada, just as the great ocean slopes gradually, slides gradually, inclines gradually, not abruptly7 like a precipice, so, too, Paharada, in this Dharma-Vinaya, the training is gradual, the task is gradual, the way is gradual—there is no sudden penetration of final knowledge at all.
- ↑ A Study of Dogen: His Philosophy and Religion. 1992. p. 30. ល.ស.ប.អ. 9780791494080. "In other words, Dogen's view of the oneness of practice and attainment, that is, the ever-circulating way of continuous practice..."
- ↑ The Tantric Path of Indestructible Wakefulness. 8 April 2013. ល.ស.ប.អ. 9781590308042. "...invite the Indian teacher Kamalashila to Tibet in order to debate with the Chinese Ch'an master, Hashang Mahayana. Through the intelligence work of the king and Kamalashila, it was discovered that generally Chinese masters had no understanding of the vajrayana emphasis on the gradual path."